9 / 40
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 2
ης
ΕΚΔΟΣΗΣ
Η πρώτη έκδοση του
Δικαίου της Διεθνούς Κοινωνίας
έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και έλα-
βε πολύ καλές κριτικές από διεθνολόγους εντός και εκτός Ελλάδος. Παρά τις αντιξοότητες
που συναντήσαμε, αυτό μας έδωσε το κίνητρο για να επιμεληθούμε την δεύτερη έκδοση, η
οποία, εκτός από την αναγκαία επικαιροποίηση του περιεχομένου των κεφαλαίων, αποβλέ-
πει στην προσθήκη νέων κεφαλαίων που ασχολούνται με επιπλέον κλάδους και πτυχές του
διεθνούς δικαίου.
Οι εξελίξεις στην διεθνή κοινωνία εξακολουθούν και δημιουργούν δύσκολες προκλήσεις
για τους κανόνες και τις αρχές του δικαίου που την διέπει. Ο μακρόσυρτος πόλεμος στην
Συρία, η εμφάνιση του λεγομένου Ισλαμικού Κράτους στην Συρία και το Ιράκ (ISIS), η προ-
σάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσική Ομοσπονδία, η φαινομενικά χωρίς όρια δυνατότη-
τα της τεχνολογίας να συνεχίζει να αναπτύσσεται, η δημιουργία ολοένα και περισσοτέρων
διεθνών (ή διεθνοποιημένων) δικαιοδοτικών οργάνων, αποτελούν ελάχιστες μόνο από τις
πρόσφατες εξελίξεις. Εκ πρώτης όψεως μπορεί να μην σχετίζονται μεταξύ τους αλλά έχουν
έναν κεντρικό άξονα: την προσπάθεια (συχνά αγωνιώδη) του διεθνούς δικαίου να προβεί
στην ρύθμισή τους και να προλάβει (όχι πάντοτε εγκαίρως) τις αρνητικές συνέπειες.
Συνεχώς διαβάζει κανείς ότι το διεθνές δίκαιο βρίσκεται σε εξαιρετικά κρίσιμη καμπή, ότι οι
βάσεις πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε ο μεταπολεμικός κόσμος και οι οποίες επέτρεψαν να
ζούμε την μακροβιότερη περίοδο στην σύγχρονη ιστορία χωρίς γενικευμένη ένοπλη σύρ-
ραξη οδηγούνται σε διάλυση, ότι η ανθρωπότητα εξακολουθεί να είναι ανίκανη να σταμα-
τήσει τις γενοκτονίες, τον άδικο θάνατο αμάχων, τον εξαναγκασμό σε εγκατάλειψη των πα-
τρώων εδαφών. Σε αυτά και σε παρόμοια ζητήματα το διεθνές δίκαιο συμπλέει με την διε-
θνή πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις. Το διεθνές δίκαιο μπορεί να ορίζει κανόνες αλλά επα-
φίεται (πρωτίστως) στα κράτη και (δευτερευόντως) στα υπόλοιπα υποκείμενά του και κυρί-
ως στους διεθνείς οργανισμούς εάν και πώς θα τους εφαρμόσουν. Η υιοθέτηση (δεσμευτι-
κών) κανόνων δεν αρκεί αλλά πρέπει να ακολουθήσει η πιστή και χωρίς παρέκκλιση εφαρ-
μογή και υλοποίησή τους.
Ο παρών συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να εξηγήσει και να αναλύσει, αντλώντας από την
πρακτική των κρατών, τις πράξεις των διεθνών οργανισμών, τις αποφάσεις των διεθνών
και περιφερειακών δικαιοδοτικών οργάνων
κ.λπ., τους κανόνες, τις αρχές και τις διαδικασί-
ες του διεθνούς δικαίου, παρέχοντας παράλληλα στον αναγνώστη ικανή ελληνική και ξενό-
γλωσση βιβλιογραφία και δημιουργώντας (ελπίζουμε) τα κατάλληλα ερεθίσματα για περαι-
τέρω έρευνα και προβληματισμό.
Ευχαριστούμε θερμά όλους τους συγγραφείς του τόμου και κυρίως εκείνους που συνεισέ-
φεραν (και πάλι μέσα σε πολύ στενές χρονικές προθεσμίες) τα νέα κεφάλαια. Θέλουμε να πι-
στεύουμε ότι και εκείνοι είναι ευχαριστημένοι με το τελικό αποτέλεσμα.