ΛΕΞΙΚΟ ΝΟΜΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

419 Μ Μαγνητοφώνηση Βλ. σχετικά  Απόρρητο επικοινωνιών  Αποδεικτι- κά μέσα Η «μαγνητοφώνηση» είναι μια έννοια που συναντά κα- νείς στο Ποινικό Δίκαιο και αλλά στην Ποινική Δικονο- μία. Υπό κάποιες προϋποθέσεις απαγορεύεται στην ποινική διαδικασία να αξιοποιηθούν στην αιτιολο- γία της καταδικαστικής απόφασης ή του παραπεμπτι- κού βουλεύματος οι μαγνητοταινίες που σχηματίσθη- καν συνεπεία μαγνητοφώνησης (βλ. άρθρο 177 παρ. 2 ΚΠΔ: «Αποδεικτικάμέσα, που έχουν αποκτηθεί με αξιό- ποινες πράξεις ή μέσω αυτών, δεν λαμβάνονται υπόψη στην ποινική διαδικασία»). Θα υφίστανται λοιπόν εδώ παράνομα αποκτηθέντα αποδεικτικά μέσα και αποδει- κτική απαγόρευση. Βασικά, ωστόσο, εμφανίζεται η μα- γνητοφώνηση (η καταγραφή δηλαδή της τηλεφωνικής επικοινωνίας ή της προφορικής συνομιλίας σε μαγνη- τοταινία ή άλλον υλικό φορέα ήχου, όπως το c.d. ή το d.v.d.) ως έγκλημα, ως αξιόποινη πράξη, η ρύθμιση της οποίας λαμβάνει χώρα στο άρθρο 370Α ΠΚ. Συναφής με τημαγνητοφώνηση είναι η έννοια της βιντεοσκόπη- σης, η οποία καταγράφει τα πρόσωπα και τις κινήσεις προσώπων. Στο άρθρο 370Α ΠΚ (Παραβίαση του απορρήτου της τηλεφωνικής επικοινωνίας και της προφορικής συνο- μιλίας) ορίζονται τα εξής: « 1. Όποιος αθέμιτα παγιδεύ- ει ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο παρεμβαίνει σε συ- σκευή, σύνδεσηήδίκτυοπαροχής υπηρεσιών τηλεφω- νίας ή σε σύστημα υλικού ή λογισμικού, που χρησιμο- ποιείται για την παροχή τέτοιων υπηρεσιών, με σκο- πό ο ίδιος ή άλλος να πληροφορηθεί ή να αποτυπώσει σε υλικό φορέα το περιεχόμενο τηλεφωνικής συνδιά- λεξης μεταξύ τρίτων ή τα στοιχεία της θέσης και κίνη- σης της εν λόγω επικοινωνίας, τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται η πράξη του προηγούμενου εδαφίου και όταν ο δράστης απο- τυπώσει σε υλικόφορέα το περιεχόμενο της τηλεφωνι- κής επικοινωνίας του με άλλον χωρίς τη ρητή συναίνε- ση του τελευταίου. 2. Όποιος αθέμιταπαρακολουθεί με ειδικά τεχνικά μέσα ή αποτυπώνει σε υλικόφορέα προ- φορική συνομιλία μεταξύ τρίτων ή αποτυπώνει σε υλι- κό φορέα μη δημόσια πράξη άλλου, τιμωρείται με κά- θειρξη μέχρι δέκα ετών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται η πράξη του προηγούμενου εδαφίου και όταν ο δρά- στης αποτυπώσει σε υλικό φορέα το περιεχόμενο της συνομιλίας του με άλλον χωρίς τη ρητή συναίνεση του τελευταίου. 3. Με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών τιμωρείται όποιος κάνει χρήση της πληροφορίας ή του υλικού φο- ρέα επί του οποίου αυτή έχει αποτυπωθεί με τους τρό- πους πουπροβλέπονται στις παρ. 1 και 2 αυτού τουάρ- θρου.…». Προστατευόμενο έννομο αγαθό είναι το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και ειδικότερα το δικαίωμα για πληροφοριακή αυτοδιάθεση, δηλαδή το δικαίωμα να αποφασίζει κανείς ποιες περιστάσεις από την απόρρητη ιδιωτική ζωή του, πότε, υπό ποιες προϋποθέσεις και σε ποιους θα αποκαλυφθούν και θα γίνουν γνωστές. Η ιδιωτική ζωή έχει δύο διαστάσεις, τη χωρική και την ουσιαστική διάσταση. Η χωρική δι- άσταση της ιδιωτικής ζωής ταυτίζεται με την κατοικία. Η ουσιαστική διάσταση της ιδιωτικής ζωής περιλαμ- βάνει όλες τις εκφάνσεις και εκδηλώσεις της προσωπι- κότητας που θέλει το άτομο να διατηρήσει κρυφές και μυστικές για το κοινωνικό σύνολο (= απλά ή ευαίσθη- τα προσωπικά δεδομένα). Στην ουσιαστική διάσταση της ιδιωτικής ζωής ανήκουν πρωτίστως η οικογενεια- κή ζωή, οι ενδοοικογενειακές έριδες, η σεξουαλική ή ερωτική ή αισθηματική ζωή, οι μορφές ανταποκρίσε- ων και επικοινωνιών (επιστολές, τηλεφωνικές συνδι- αλέξεις κ.λπ .), οι φωτογραφίες και τα προσωπικά ημε- ρολόγια, οι στιγμές που αποτυπώνονται σε βιντεοται- νία, η εικόνα του προσώπου, οι θρησκευτικές ή πολι- τικές πεποιθήσεις, πληροφορίες για την εθνική ταυτό- τητα του προσώπου, οι σχέσεις που συνάπτει το άτομο με άλλα πρόσωπα, τα σωματικά ελαττώματα, η σύνθε- ση του DNA, οι πληροφορίες για την υγεία του προσώ- που (ασθένειες), περιστάσεις από την ψυχική και ψυχο- λογική κατάσταση του ατόμου, πτυχές της ψυχικής και κοινωνικής του ταυτότητας, παντός είδους ατυχήματα, όπως τροχαία, καταστάσεις μειωτικές για το άτομο, ως π.χ. οι ποινικές διώξεις ή καταδίκες, η αλλαγή φύλου, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η εξώγαμη γέννηση τέκνου κ.λπ . Η ιδιωτική ζωή εξάλλου έχει τρεις βαθμί- δες: α) Την απόλυτα απαραβίαστη βαθμίδα, που συνι- στά τμήμα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Εδώ εντάσ- σονται στιγμιότυπα εντός της συζυγικής οικίας (π.χ. συ- νομιλίες που γίνονται στα πλαίσια της ανεπιφύλακτης επικοινωνίας μεταξύ συζύγων) ή στιγμιότυπα της σε- ξουαλικής ζωής (γυμνά σώματα, ερωτικοί αναστεναγ- μοί και διάλογοι, ερωτικές παραστάσεις κ.λπ .) καταγε- γραμμένα σε επιστολές, φωτογραφίες, μαγνητοταινί- ες, βιντεοταινίες, προσωπικά ημερολόγια κ.λπ . Εδώ η ιδιωτική ζωή και μαζί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια ή αξία του ανθρώπου δεν σταθμίζεται με κανένα άλλο έννο- μοαγαθό, δικαίωμαήσυμφέρον. Υπερισχύει έναντι πά- ντων και συνεπώς τόσο του συμφέροντος σε μια απο- τελεσματική λειτουργία της Δικαιοσύνης για την ανα- κάλυψη της αλήθειας όσο και του δικαιώματος στην ελεύθερη έκφραση, πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού για ζητήματα που το ενδιαφέρουν κατά πει-