ΛΕΞΙΚΟ ΝΟΜΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

427 Μ Μεθοδολογία της εγκληματολογικής έρευνας τις εμπειρίες, τις γνώσεις, τις ιδιότητες και τις ικανότη- τές του μπορούσε να προβλέψει (και να το αποφύγει), ότι ενδέχεται να σκοτώσει ανθρώπους με την οδήγη- ση του αυτοκινήτου του μετά τη διασκέδαση, θα μπο- ρεί να εφαρμοσθεί η διάταξη του άρθρου 302 παρ. 1 ΠΚ (ανθρωποκτονίααπόαμέλεια) και επιπλέονσε περί- πτωσηπολλώνθανάτωνηδιάταξη τουάρθρου94παρ. 1, 2 εδ. α, βΠΚ, με αποτέλεσμα τηδυνατότητα επιβολής φυλάκισης μέχρι δέκα ετών και επιβολής προσωρινής κράτησης (άρθρο 282 παρ. 3 εδ. δ ΚΠΔ). 3) Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 302 παρ. 1 ΠΚ (ανθρωποκτονία από αμέλεια) και του άρθρου 42 ΚΟΚ που τιμωρεί την οδήγηση υπό την επίδραση οινο- πνεύματος ή ναρκωτικών ουσιών. Εδώ, σε αντίθεση με τις δύο προηγούμενες περιπτώσεις, διατηρείται παρά τη μέθη η ικανότητα προς καταλογισμό. Δεν υφίστα- ται πλήρης μέθη που αποκλείει την κατ’ άρθρο 34 ΠΚ ικανότητα για καταλογισμό !!! Θα μπορούσε όμως και θα έπρεπε αντί των ως άνω διατάξεων να εφαρμόζε- ται, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συρροής πολλών παρα- βάσεων του ΚΟΚ με πολλά θανατηφόρα αποτελέσμα- τα, η διάταξη του άρθρου 290 παρ. 1 β΄ ΠΚ (θανατηφό- ρα διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών στους δρόμους) που δεν εφαρμόζεται συνήθως στην πράξη: πρβλ. Συμεωνίδου-Καστανίδου Ελ., Επικίνδυνη οδήγη- ση και παράλειψη τοποθέτησης προειδοποιητικών πι- νακίδων στους δρόμους. Γιατί αγνοείται το άρθρο 290 ΠΚ; Υπερ 1998, 1143επ., όπου ως τρόποι διατάραξης της ασφάλειας της συγκοινωνίας στους δρόμους ανα- φέρονται ενδεικτικά η ανάπτυξη υπερβολικής ταχύτη- τας κατά την οδήγηση, η οδήγηση υπό συνθήκες μέ- θης, η ρίψη υγρών στο οδόστρωμα με συνέπεια την ολισθηρότητά του, η τοποθέτηση εμποδίων στο οδό- στρωμα που δημιουργούν κίνδυνο κ.λπ . Νομοθεσία: Άρθρα 34, 36, 193 ΠΚ , 42 ΚΟΚ , 25 Ν 4139/2013 Βιβλιογραφία: – Ζλάτκου Β. σε Χαραλαμπάκη Αρ., Ποινικός Κώδικας, Ερμηνεία κατ’ άρθρο, τόμος πρώ- τος, 2011, σελ. 1584 επ. – Φαρσεδάκης Ιακ./Σατλάνης Χρ., ΕιδικόΜέροςΠοινικούΚώδικα. Ερμηνευτικάσχό- λια - Παραδείγματα, 2015, σελ. 59-67. – Οι ίδιοι, Εισα- γωγή στο πνεύμα των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας με έμφαση στην πρακτική τους σημα- σία για τα τροχαία ατυχήματα, ΠοινΔικ 2015, σελ. 46 επ. Χρ. Σατλάνης Μεθοδολογία της εγκληματολογικής έρευνας Η γνώση μας για το έγκλημα προέρχεται από την απά- ντηση σε ευθείες εμπειρικές και μεθοδολογικές ερω- τήσεις του τύπου «π οιό είναι το επίπεδο και ο ρυθμός διάπραξης εγκλημάτων και αδικημάτων, πώς αυτά με- ταβάλλονται, πώς ανιχνεύονται, αποτυπώνονται, γίνο- νται αντιληπτά», αλλά και από απαντήσεις σε ευρύτε- ραερωτήματαγια τις σχέσεις ανάμεσασταείδη τωνδε- δομένων που συγκεντρώνονται και δημοσιοποιούνται και των αντιλήψεων, ιδεών και θεωριών που διατυπώ- νονται περί αυτών. Αφετηρία της διερεύνησης του εγκληματικούφαινομέ- νου είναι η εξέταση των μέσων και των τρόπων με τα οποία ανιχνεύεται ή/και γίνεται αντιληπτό το εγκλημα- τικό φαινόμενο, ένα κοινωνικό πεδίο συνεχώς διαμορ- φούμενο και μεταβαλλόμενο που μόνο εν μέρει είναι γνωστό και χαρτογραφημένο. Ο ερευνητής καλείται να κατανοήσει και ερμηνεύσει ένα σύνθετο σύμπαν που αποτελείται από θεσμούς, κοινωνικές πρακτικές και κοινωνικά υποκείμενα των οποίων η προσέγγιση δη- μιουργεί διλλήματα και σύνθετα προβλήματα διερεύ- νησηςως προς την επιλογή τόσο των ερωτημάτων όσο και των μεθόδων. Μεγάλο τμήμα του εγκληματικού φαινομένου είναι ασυνήθιστα δύσκολο να προσεγγι- στεί ενώ η περιορισμένη ορατότητά του δυσκολεύει την ανάλυση. Το μεγαλύτερο ερευνητικό πρόβλημα που συνιστά και την ιδιορρυθμία της εγκληματολογικής έρευνας είναι το ζήτημα του σκοτεινού αριθμού (dark figure). Η αναζήτηση και συγκέντρωση των εγκληματολογι- κών αποδείξεων συναντά σημαντικά εμπόδια. Κάθε πηγή γνώσης προσφέρει μια διαφορετική εικόνα. Οι στατιστικές του εγκλήματος, πολύ χρήσιμες για τη χά- ραξη και την άσκηση αντεγκληματικής πολιτικής, δεν προσφέρονται για την παραγωγή ιστοριών εγκλήμα- τος, δόκιμες ερμηνείες της παραβατικότητας ή της εν- σωμάτωσης του κοινωνικού ελέγχου. Στον αντίποδα, η συμμετοχική παρατήρηση δεν προσφέρεται για την αναγόρευση της τυπικότητας του υπό παρατήρηση πληθυσμού. Η απόφαση για την υιοθέτηση τόσο μιας συγκεκριμένης μεθόδου όσο και συγκεκριμένης κατη- γορίας αποδείξεων αντανακλά τις ανάγκες της εγκλη- ματολογικής διερεύνησης, το όραμα και το σκοπό της διερεύνησης. Οι διαφοροποιήσεις ανάμεσα στην ποσοτική και την ποιοτική προσέγγιση εμμένουν σθεναρά και στον συ- ναφή εγκληματολογικό στοχασμό περί της πλέον κα- τάλληλης - ανά περίπτωση διερεύνησης - μεθόδου. Μερικοί ερευνητές υιοθετούν την αντίληψη ότι οι δύο αυτές κυρίαρχες στρατηγικές δεν είναι συμβατές κα- θώς ξεκινούν από διαφορετικά φιλοσοφικά / θεωρη- τικά υποδείγματα - το θετικιστικό υπόδειγμα που υπο- γραμμίζει την ποσοτικήμεθοδολογία και το ερμηνευτι- κό την ποιοτική - τα οποία και προϋποθέτουν διαφορε- τικά εργαλεία και διαδικασίες αναζήτησης των κατάλ- ληλων δεδομένων. Δεν είναι λίγοι όμως οι επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι εναπόκειται στην δεξιότητα του ερευνητή να συνδέσει τις προσεγγίσεις στην ανάλυσή