ΛΕΞΙΚΟ ΝΟΜΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

430 Μ Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) νή 2001. – Θεοδωρόπουλος Β., Η διεθνής πολιτική και το διεθνές δίκαιο στο θέμα των μειονοτήτων, σε: Δι- καιώματα του Ανθρώπου, Dossier, Το μειονοτικό ζή- τημα στην Ελλάδα, Κέντρο Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων - Human Rights Defense Centre, επιμέ- λεια: Κυριακόπουλος Ευ., 2000. – Παπαδημητρίου Γ., Προστασία των μειονοτήτων, στο ίδιο ως άνω συλλο- γικόέργο. –Περράκης Σ., Προβληματισμοίγιατοσύγ- χρονονομικόκαθεστώςτωνμειονοτήτωνυπότοφως της Σύμβασης-Πλαισίου για την προστασία των εθνι- κών μειονοτήτων: Η μετεξέλιξη του δικαιικού πλαισί- ου, σε: Η προστασία των μειονοτήτων: Η Σύμβαση- Πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, Πρακτικά Συ- νεδρίου που οργάνωσαν το ΙΜΔΑ και το Συμβούλιο της Ευρώπης (9-10 Μαΐου 1996), Ίδρυμα Μαραγκο- πούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα - Κομοτηνή 1997. – Τσιτσι- λέκης Κ., Η Σύμβαση-Πλαίσιο για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Το Σύνταγμα,Τεύχος 3/1995. Α. Ματσακάς ΜέσαΜαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) Ως Μέσο Μαζικής Ενημέρωσης θεωρείται κάθε μέσο, (αγωγός, δίαυλος), με το οποίο είναι εφικτή, (κυρίως), η ενημέρωση/πληροφόρηση μεγάλου αριθμού προσώ- πων σχετικά με τρέχοντα ή προηγηθέντα γεγονότα και συμβάντα. ΤαΜΜΕ διακρίνονται σε σύγχρονα, (η πληροφορία πε- ριέρχεται ταυτόχρονα σε περισσότερους λήπτες, π.χ. το ραδιόφωνο, η τηλεόραση), και σε ασύγχρονα, (κά- θε δέκτης λαμβάνει διακριτά τη σχετική πληροφόρη- ση, π.χ. οΤύπος, το διαδίκτυο). Ο Τύπος, (αρχική και ειδικότερη κατηγορία των ΜΜΕ), διακρίνεται σε έντυπο, (πχ. εφημερίδες, περιοδικά), και ηλεκτρονικό, (π.χ. τηλεόραση, διαδίκτυο, ανεξάρτητα χώρου, όπως sites, blogs, κ.λπ .). Έτερες, πλην της πληροφόρησης, βασικές αποστολές της λειτουργίας τωνΜΜΕ θεωρούνται ο έλεγχος, η ψυ- χαγωγία, η επιμόρφωση, (=διαπαιδαγώγηση), η κριτι- κή, ο σχολιασμός, η ανάλυση και η φιλοξενία απόψεων αλλά και ηδιαμόρφωση της κοινής γνώμης.Ταδημοσι- ογραφικάκείμενα, (και οι ανάλογες διακρίσεις σε επίπε- δο ηλεκτρονικούΤύπου), διακρίνονται σε 4 κατηγορίες : τις ειδήσεις, τα κείμενα, (προγράμματα και εκπομπές), σχολιασμού, τις μεικτές παρουσιάσεις, (είδηση και κρι- τική συμπλέκονται ταυτόχρονα), και τα ψυχαγωγικού περιεχομένου. Η αξία των ΜΜΕ στα πλαίσια μιας δημοκρατικά οργα- νωμένης κοινωνίας είναι πολύπλευρη. Δεν συνιστά δη- μόσια λειτουργία, επιτελεί, όμως, ιδιαίτερα σημαντική, πολιτική και κοινωνική αποστολή για τη σύγχρονη Δη- μοκρατία. Για να λάβει ο πολίτης πολιτικές αποφάσεις πρέπει να είναι ενημερωμένος και να γνωρίζει και να μπορεί να σταθμίσει τις απόψεις που σχημάτισαν οι άλ- λοι. Μέσω των ΜΜΕ, (μεταξύ άλλων), υλοποιείται η Συ- νταγματική επιταγή περί ελευθερίας έκφρασης, (αρ. 14 Συντ.)Το δικαίωμα, (και η αντίστοιχη «υποχρέωση»), πληροφόρησης και η ελευθεροτυπία καλύπτονται και από το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ. Τα ΜΜΕ είναι, (στην ιδανι- κή τους μορφή), ο φωτογράφος του κόσμου, ο σεισμο- γράφος των γεγονότων, η φωνή της δημοκρατίας, το μάτι και η γλώσσα του πολίτη. Τεράστια, συνεπώς, ηαξία τωνΜΜΕ στις πολιτικές, κοι- νωνικές, προσωπικές, πολιτιστικές, οικονομικές και διε- θνείς σχέσεις. Γι’αυτό καιT. Carlyle χαρακτήρισε τονΤύ- πο ως τέταρτη εξουσία, (ιδιωτική μεν εξωθεσμική δε, και συνεπώς prima facie ανεξάρτητη). Ας μη διαφεύγει δε ότι η «τέταρτη» εξουσία δεν λει- τουργεί με όρους πολιτικής διαφάνειας, (δεν εκλέγε- ται από τον λαό και δεν ελέγχεται από αυτόν), αλλά με όρους αγοράς σε καθεστώς ελεύθερης οικονομίας. Το γεγονός ότι η προστασία της ελευθερίας του Τύπου δεν αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του ίδιου του Τύ- που αλλά των συμφερόντων του κοινωνικού συνόλου, δεν αναιρεί το γεγονός της θεσμικής «επιστράτευσης» ιδιωτικού φορέα, (λειτουργούντος στη βάση του κέρ- δους), στην ικανοποίηση κοινωνικών συμφερόντων, άμεσασυμφυρομένωνμε την έννοιατηςδημοκρατικό- τητας μιας Πολιτείας. Η έννοια, (και η ανάγκη), της αντικειμενικότητας των ΜΜΕ, (στον βαθμό που υφίσταται, διότι δεν αποτελεί απόλυτομέγεθος), έχει τριπλήδιάσταση, ήτοι: α. τηδιά- σταση της πληρότητας, σύμφωνα με την οποία πρέπει να καλύπτονται όλα τα σημαντικά γεγονότα β. τη διά- σταση της απόδοσης-μετάδοσης του πραγματικού πυ- ρήνα της εκάστοτε μεταβιβαζόμενης είδησης/πληρο- φορίας, και γ. τη διάσταση της αμεροληψίας, η οποία απαιτεί και δίκαιη και «ουδέτερη» στάση τωνΜΜΕ ένα- ντι της είδησης, (με καταγραφή όλων των πτυχών ενός γεγονότος και των επ’αυτού απόψεων των εμπλεκομέ- νων, χωρίς εξαίρεση. Αρχή του «audiatur et alterapars», απόδοση του αρχαιο-ελληνικού αξιώματος «μηδέ δίκη δικάσης πριν αμφοίν μύθον ακούσης»). Χρειάζεται, βέβαια, να επισημανθεί ότι η συνταγματι- κή προστασία του τύπου (αρ. 14 Συντ.) δεν επεκτείνε- ται στη ραδιοφωνία και την τηλεόραση (αρ. 15 Συντ.), ενώτοδικαίωμαστηνπληροφόρησηκαι τησυμμετοχή στην κοινωνία της πληροφορίας καλύπτει εξίσου όλα ταΜΜΕ (άρ. 5ΑΣυντ.). Ένα από τα δυσχερέστερα νομικά προβλήματα, με με- γάλη πρακτική σημασία, αποτελεί η εύρεση της «χρυ- σής τομής» ανάμεσα στην ελευθερία του τύπου και του δικαιώματος στην πληροφόρηση, (με συνταγματική προστασία, άρ. 14 και 5Α Συντ.), αφενός, και στο απα- ραβίαστο της ιδιωτικότητας του ατόμου και το απόρ- ρητο της επικοινωνίας του, (συνταγματικά κατοχυρω-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=