Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΝΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΚ 914

Η έννοια του παράνομου στην ΑΚ 914 113 «παράνομο» να αξιολογείται ξεχωριστά στο πρόσωπο του κάθε παθόντος, που έχει θιγεί από τη συμπεριφορά. 621 Έτσι, έκαστος θιγόμενος έχει ίδιο και αυτοτελές δικαίωμα να απαιτήσει αποζη- μίωση. 622 Δικαιούχος, λοιπόν, αποζημίωσης δεν είναι μόνο ο κύριος του αντι- κειμένου, αλλά και ο νόμιμος και προστατευόμενος κάτοχος (ή νομέας) αυτού, δηλαδή ο δικαιούμενος, βάσει εμπράγματης ή ενοχικής σχέσεως, την εκμετάλ- λευσή του. Το ύψος, όμως, της αποζημίωσης διαφέρει ένεκα της διαφορετικής φύσεως και εκτάσεως του αντίστοιχου δικαιώματος. Οπότε ο μη κύριος, που εκμεταλλεύεται νομίμως οικονομικά το πράγμα, δικαιούται τη περιουσιακή ζη- μία και το διαφυγόν κέρδος, που συνίσταται στο ύψος του χρηματικού ποσού που απώλεσε από τη στέρηση χρήσης ή εκμετάλλευσης του πράγματος, καθώς και τη θετική ζημία που συνίσταται στις δαπάνες που έκανε, προκειμένου να το επαναφέρει στην κατάσταση, που βρισκόταν πριν την τέλεση της αδικο- πραξίας, ώστε να είναι και πάλι οικονομικώς εκμεταλλεύσιμο. 623 Ενώ ο κύριος του πράγματος δικαιούται χρηματική αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη από τη μείωση της εμπορικής αξίας του πράγματος ή για την αξία αυτού, σε περίπτωση ολικής καταστροφής του. 624 Η νομολογία αναφορικά με την κτήση της νομής με παράνομη πράξη (ΑΚ 1099), αποφαίνεται ορθώς, όχι όμως και ομοφώνως, 625 ότι, η παρεχόμενη από την εν λόγω διάταξη αξίωση έχει ως θεμέλιο την κυριότητα και όχι τη νομή πράγματος, οπότε ο νομέας του πράγ- ματος δεν αντλεί κάποια απαίτηση από αυτή. 626 1.5. Δικαίωμα προσδοκίας εμπράγματου δικαιώματος Συμπεριφορά που προσβάλλει το δικαίωμα προσδοκίας κτήσεως εμπράγμα- του δικαιώματος χαρακτηρίζεται ως «παράνομη». Η πιο χαρακτηριστική πε- ρίπτωση της εν λόγω υποκατηγορίας είναι η πώληση αντικειμένου, την κυριό- τητα του οποίου ο αγοραστής αποκτά μόλις πληρωθεί η (αναβλητική) αίρεση της αποπληρωμής του τιμήματος (ΑΚ 532 § 1 σε συνδυασμό με ΑΚ 201, 1033 και 1034). 627 Εάν, λοιπόν, τρίτος, αμέτοχος στη σύμβαση, βλάψει ή καταστρέψει 621. Καράκωστας , ο.π., σ. 88. 622. Καράκωστας , ο.π., σ. 88. 623. Βαθρακοκοίλης , ο.π., άρθρ. 914, αρ. 60. 624. ΑΠ 1308/2006, ΕλλΔνη 48 (2007), 764, ΑΠ 1060/2003, ΕλλΔνη 45 (2004), 1055, ΑΠ 1223/1993, ΕλλΔνη 36 (1995), 135, ΑΠ 983/1986, ΝοΒ 36 (1988), 339, ΕφΑθ 4/2006, ΔΕΕ 12 (2006), 509, ΕφΑθ 8281/2005, ΕλλΔνη 48 (2007), 517, ΕφΚρητ 427/2007, ΕλλΔνη 49 (2008), 223, ΕφΛαρ 29/2007, ΤΝΠ ΔΣΑ. 625. ΑΠ 1900/2008, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1899/2008, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. 626. ΑΠ 1495/2009, ΤΝΠ ΔΣΑ, ΑΠ 1350/2002, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ. 627. Κρητικός , ο.π., αρ. 9, σ. 38.