ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

118 ΑΠ. ΜΑΝΘΟΣ Παρατηρήσεις Ειδική βιβλιογραφία Βίτσα Π., σε Αγωγές Γενικών Αρχών Αστικού Δικαίου (επιμ. Καράκωστα), 2016, [6]. - Καράκω- στας Ι., ΑΚ Γεωργιάδη/Σταθόπουλου 2 , άρθρο 57. - Ο ίδιος, Το δίκαιο της προσωπικότητας, 2012. - Ο ίδιος, Περιβάλλον & Δίκαιο, 2011. - Ο ίδιος, Ιδιωτικό δίκαιο προστασίας περιβάλλοντος, ΝοΒ 2010, 1921. - Ο ίδιος, Η κατάχρηση δικαιώματος στις εμπράγματες σχέσεις, 2009. - Ο ίδιος, Η προστασία της άγριας πανίδας ως περιβαλλοντικού αγαθού, ΧρΙΔ 2004, 673. - Ο ίδιος, Η προ- στασία των περιβαλλοντικών αγαθών μέσα από τη νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων, ΝοΒ 1993, 45 (= Ενθύμημα Άλκη Αργυριάδη, 1995, 377). - Καράκωστας Ι./Τσεβρένης Β., Η προστα- σία του περιβάλλοντος κατά το ιδιωτικό δίκαιο, ΧρΙΔ 2005, 577. - Κουφάκη Ι., Η ευθύνη των φορέων εκμετάλλευσης για αποζημίωση λόγω προσβολής του περιβάλλοντος στο δίκαιο της Ευ- ρωπαϊκής Ένωσης και στο εθνικό δίκαιο, ΝοΒ 2014, 2240. - Παππάς Σ., ΑΚ Γεωργιάδη/Σταθό- πουλου, άρθρα 966-971. - Κλαβανίδου Δ., Προληπτικοί μηχανισμοί προστασίας του περιβάλ- λοντος στο σύστημα του αστικού δικαίου, ΕπισκΕΔ 1999, 370. - Σιούτη Γ., Η αρχή της προφύ- λαξης και η διαχείριση των περιβαλλοντικών κινδύνων, ΠερΔικ 2004, 455. - Τσολακίδης Ζ., Σύ- γκρουση ιδιωτικών δικαιωμάτων στο πεδίο προστασίας του περιβάλλοντος, ΝοΒ 2011, 1479. - Ο ίδιος, Παρατηρήσεις στην ΜΠρΚορ 2449/2008, ΧρΙΔ 2009, 122. - Φουντεδάκη Κ., ΣΕΑΚ Γε- ωργιάδη, άρθρα 57-60. Στην προκείμενη αγωγή το δικαίωμα που προσβάλλεται είναι εκείνο της προσωπικότητας στην ειδικότερη έκφανση της απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών (ζωτικού χώρου 1 ). Ειδικότερα: 1. Το περιβάλλον ως ιδιωτικό δικαίωμα Μολονότι το περιβάλλον θεωρείται κατ’ αρχήν δημόσιο αγαθό και η προστασία του είναι υποχρέωση του κράτους, εντούτοις αναγνωρίζεται από την έννομη τάξη μας και ως «ατο- μικό» δικαίωμα 2 . Το τελευταίο ορίζεται άλλωστε ρητώς και στη Σ 24 § 1 εδ. α΄, σύμφωνα με την οποία « η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί ... δικαίω- μα του καθενός ». Η εν λόγω διάταξη είναι σημαντική, διότι επιβάλλει στα κρατικά όργανα (εκτελεστικά, νομοθετικά και δικαστικά) την υποχρέωση να προστατεύουν και τα ιδιωτικά έννομα συμφέροντα των πολιτών, εφόσον αυτά σχετίζονται με την απόλαυση του περιβάλ- λοντος. Άλλωστε -και προς επίρρωση των παραπάνω- η εθνική έννομη τάξη αναγνωρίζει ρητώς το δικαίωμα απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών και ως επιμέρους στοιχείο του δικαιώ- 1. Για λοιπές νομικές βάσεις προστασίας του περιβάλλοντος στο πλαίσιο του ιδιωτικού δικαίου (αδικοπρακτι- κή ευθύνη, γειτονικό δίκαιο, προστασία κυριότητας και νομής, Ν 1650/1986, άρθρα 6 και 8 Ν 2251/1994) βλ. Καράκωστα , ΝοΒ 2010, 1926 επ.· επίσης Κουφάκη , ΝοΒ 2014, 2249 επ. 2. Βασικός νόμος για την προστασία του περιβάλλοντος είναι ο Ν 1650/1986.