Η ΠΟΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΜΙΣΘΟΥ

Η ποινική προστασία του μισθού 24 μοθεσίας εξυπηρετεί διαφορετικούς κάθε φορά σκοπούς, ανάλογα με αυτό που θέλει να προστατεύσει η κάθε ποινική διάταξη. Ένας γενικότερος προβληματισμός που επικρατεί σχετικά με την ποι- νικοποίηση των παραβάσεων των εργοδοτών έχει να κάνει με τη συμ- βατότητα της πρόβλεψης ποινικών κυρώσεων και την αντικατάστασή τους με οικονομικές, των οποίων η αποτελεσματικότητα θα είναι εξί- σου ικανοποιητική 28 . Η ratio legis της ποινικής προστασίας του μισθού συνίσταται στην εξασφάλιση των αποδοχών του μισθωτού, προκειμέ- νου να αντιμετωπίσει τις βιοποριστικές του ανάγκες. Η πρόβλεψη ποι- νικών κυρώσεων για την καθυστέρηση καταβολής των αποδοχών απο- βλέπει στον εξαναγκασμό του εργοδότη να τις καταβάλει εμπρόθεσμα. Θεωρητικά, λοιπόν, η πίεση προς τον εργοδότη μπορεί να ασκηθεί και με τους δύο τρόπους, προκειμένου να είναι συνεπής με την υποχρέω- ση καταβολής του μισθού. Η κοινωνική απαξία που συνοδεύει την ποινι- κή τιμωρία δε συγκρίνεται βεβαίως με την οικονομική επιβάρυνση που συνοδεύει το διοικητικό πρόστιμο 29 και αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά που καθιστά την πρόβλεψη ποινικών κυρώσεων περισσότερο αποτελε- σματική. Όπως αναφέρεται παρακάτω 30 , η καθυστέρηση καταβολής των απο- δοχών δε συνιστά υπεξαίρεση, αλλά αποτελεί ένα ιδιώνυμο έγκλημα. Η νομοθετική καθιέρωση της ποινικής ευθύνης του εργοδότη για τη μη καταβολή των εργατικών αποδοχών παραπέμπει στο γενικότερο προ- βληματισμό για τη χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα της πρό- βλεψης και επιβολής ποινικών κυρώσεων στον εργοδότη που παραβι- άζει τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας 31 . Ο εξαναγκασμός του 28.  Βλ. παρακάτω για το γερμανικό ποινικό εργατικό δίκαιο, σελ. 23. 29.  Gercke/Kraft/Richter, Arbeitsstrafrecht, σελ. 359. 30.  Βλ. σελ. 34 επ. 31.  Καθώς η επιβολή της ποινής φυλάκισης συχνά μετατρέπεται σε χρήμα, η ποινική κύρωση διαθέτει ουσιαστικά το χαρακτήρα οικονομικής κύρωσης, που όμως θεωρείται αποτελεσματική για την αποτροπή της παράβασης των εργοδοτικών υποχρεώσεων, βλ. Godard, Droit pénal du travail, σελ. 32, ο οποίος, αμέσως παρακάτω αναφέρεται στη διχογνωμία που επικρατεί σχετικά με τη νομιμότητα της πρόβλεψης ποινικών κυρώσεων και στην