ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ

Α. Γενικό μέρος Ι. Σύνταγμα και Εργατικό Δίκαιο Θεμελιώδης λίθος κάθε οργανωμένης έννομης τάξης είναι το Σύνταγμα. Το Ερ- γατικό Δίκαιο δεν συνδέει απλά τις ρυθμίσεις του με συνταγματικές αξιολογή- σεις, προκειμένου να επιτελέσει τον σκοπό του. Βασικές συνταγματικές ρυθ- μίσεις ρυθμίζουν το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο στο οποίο εδράζεται η κοινω- νία και προσδιορίζουν, διαμορφώνουν και επηρεάζουν τις εργασιακές σχέ- σεις, ασκώντας καθοδηγητική λειτουργία στον καθορισμό των ρόλων των με- ρών της εργασιακής σχέσης 26 . Για τη συστηματική διερεύνηση της επίδρασης αυτής είναι κρίσιμη η διερεύνηση στοιχείων οικονομικής οργάνωσης και λει- τουργίας της κοινωνίας που περιέχει το Σύνταγμα. 1. Βάσεις οικονομικής λειτουργίας της κοινωνίας στο Σύνταγμα Το Σύνταγμα είναι ένα σύνολο κανόνων που αφορούν στην πρωτογενή ρύθμιση της Πολιτείας και των οργάνων της και καθορίζουν τις γενικές αρχές λειτουργί- ας της. Οι συνταγματικές ρυθμίσεις έχουν κοινωνικό προσανατολισμό, διαπερ- νούν όλο τον κοινωνικό ιστό και αποτελώντας καθολική ρύθμιση του πολιτεια- κού βίου διαμορφώνουν ένα συνολικό και θεμελιώδες κανονιστικό σύστημα 27 . Το Σύνταγμα αποτελεί τη βάση νομιμότητας του κράτους και της κοινωνίας 28 και περιέχει διατάξεις για τα δικαιώματα των προσώπων, τα οποία, εφόσον ανάγο- νται σε συνταγματικό επίπεδο, αναγνωρίζονται ως θεμελιώδη ή συνταγματικά δικαιώματα, τα οποία, καταρχήν, εξασφαλίζουν ελευθερίες των υποκειμένων του δικαίου έναντι της κρατικής εξουσίας, αποτελώντας κανονιστική εξέλιξη αν- θρωπιστικών θεωριών με απαρχή την αρχαία ελληνική φιλοσοφία 29 . Στο Σύνταγμα του 1975 περιλαμβάνεται ένα πλέγμα διατάξεων που αφορούν το ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας της οικονομίας και επηρεάζουν άμεσα το Εργατικό Δίκαιο. Καταρχάς καθιερώνεται η αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας (άρθρο 5 § 1 Σ), η οποία δεν είναι απεριόριστη, αλλά πρόκειται για την ελευ- θερία των προσώπων, η οποία υπόκειται σε κανόνες 30 . 26. Συγκρ. Wiese , Der Persönlichkeitsschutz des Arbeitnehmers gegenüber dem Arbeitge- ber, ZfA 1971, S. 273 ff., 277. 27. Κασιμάτης , Σύνταγμα και Κοινό Δίκαιο, σε Η επίδρασις του Συντάγματος του 1975 επί του ιδιωτικού και επί του δημοσίου δικαίου, σ. 109 επ., 116. Μάνεσης , Συνταγματικό Δίκαιο Ι, σ. 1. 28. Κασιμάτης , ό.π., σ. 118 επ. 29. Εμπεριστατωμένα βλ. Σπυρόπουλο , Εισαγωγή στο Συνταγματικό Δίκαιο ΙΙ Θεμελιώδη Δι- καιώματα Γενικό Μέρος, σ. 7 επ. 30. Dieterich , σε Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht, Art. 2 GG 10, Rdnr. 27.