ΔΙΚΑΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

5 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ - ΑΡΘΡΑ 1, 4 ▶ Ερμηνεία 1. Το εισόδημα ως αντικείμενο του φόρου, έχει απασχολήσει τη θεωρία και τη νο- μολογία, εξ επόψεως, κυρίως, των χαρακτηριστικών που πρέπει να έχει ένα έσοδο, ώστε να είναι νόμιμη η επ' αυτού επιβολή φόρου εισοδήματος. 2. Η διάταξη του άρθρου 78 παρ. 1 του Συντ., καθιερώνοντας την αρχή της νομιμό- τητος του φόρου, ορίζει ως αντικείμενα φόρου το εισόδημα, την περιουσία, τις δα- πάνες και τις συναλλαγές. Για πρώτη φορά και με ιδιαίτερη ενάργεια έγινε δεκτό, με την ΣτΕ 693/2011 7μ. (σκ. 7) ότι με τη διάταξη αυτή ορίζονται περιοριστικά τα στοιχεία που μπορούν να απο- τελέσουν αντικείμενο φορολογικής επιβαρύνσεως (εισόδημα, περιουσία, δαπάνες, συναλλαγές). 3. Ούτε το Σύνταγμα, ούτε οποιοσδήποτε νόμος περί φορολογίας εισοδήματος όρι- σαν ρητώς την έννοια του εισοδήματος. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο ισχύων Κώδι- κας Φορολογίας Εισοδήματος (Ν 4172/2013), στο άρθρο 2 δίνει τον ορισμό επτά (7) εννοιών, που αναφέρονται στο νόμο, όχι όμως και εκείνον του «εισοδήματος»! Αντιθέτως, ο νομοθέτης, στον εκάστοτε νόμο για τη φορολογία εισοδήματος, προσ- διορίζει ρητώς τα ποσά που συνιστούν εισόδημα και φορολογούνται κατά τις δι- ατάξεις του. Ακολουθεί, συνεπώς, ο νομοθέτης της φορολογίας εισοδήματος την αρχή του ειδικού νομοθετικού ορισμού, υπό την έννοια ότι εισόδημα συνιστά ό,τι προσδιορίζεται ρητά στο νόμο ως τέτοιο. 4. Από τη νομολογία, ορίζονται συγκεκριμένα κριτήρια προσδιορισμού του εισοδή- ματος. Ως εισόδημα, κατά τις νομολογιακές αυτές παραδοχές, νοείται και φορολο- γείται η πρόσοδος, που παράγεται περιοδικώς, από διαρκώς εκμεταλλεύσιμη πηγή και αποτελεί το αντάλλαγμα της προσωπικής εργασίας ή τον καρπό των περιουσι- ακών στοιχείων του φορολογουμένου και όχι κάθε άλλη, μη έχουσα τα ανωτέρω γνωρίσματα, προσαύξηση της περιουσίας του, εκτός αν με ειδική διάταξη νόμου θε- ωρείται εισόδημα για την υπαγωγή του στο φόρο 1 . Τέτοια ειδική διάταξη συνιστά η διάταξη του άρθρου 15 παρ. 3 του Ν 3888/2010, με την οποίαν προστέθηκε β΄ εδάφιο στην παρ. 3 του άρθρου 48 ΚΦΕ, καθώς και η ομοίου περιεχομένου ισχύουσα διάταξη του άρθρου 21 παρ. 4 ν.ΚΦΕ, με τις οποίες ορίζεται ως εισόδημα η (μη δικαιολογουμένη από το υποκείμενο του φόρου) προ- σαύξηση περιουσίας 2 . 1. ΣτΕ3872/2013,420/19997μ,1663/1994,3342/1985,1453/1982,4264/1976,3514/1975,2417/1965. 2. ΣτΕ 884/2016 7μ.