O ΑΝΑΙΡΕΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΗ

Πρόλογος συγγραφέα Το δίκαιο της αναίρεσης παρουσιάζει κορυφαίο δογματικό ενδιαφέρον, αφού αποτελεί το δίκαιο και την διαδικασία στην οποία ενσαρκώνεται ο συνολικός νομικός (ακυρωτικός) έλεγχος της συνολικής δικαστικής κρί- σης και έχει τύχει εξαιρετικής θεωρητικής και νομολογιακής επεξεργα- σίας, καθότι, ως καθαρά διαδικασία νομικού ελέγχου, κυρίως της μείζο- νος πρότασης του δικανικού συλλογισμού και του εξαγωγικού δικανικού συμπεράσματος, θέλγει όλους σχεδόν τους θεωρητικούς να το ερμηνεύ- σουν. Αποτελεί ενσάρκωση, κατά την επιτυχή έκφραση του Γ. Μητσό- πουλου, της λογικής διάρθρωσης της πράξης εφαρμογής του δικαίου. Πράγματι, καθίσταται αδίρρητη ανάγκη στο δίκαιο της αναίρεσης η σαφής διάκριση και ο διαχωρισμός του πραγματικού ουσιαστικού ζητήματος από το νομικό ζήτημα, των οποίων τα όρια πολλές φορές είναι ρευστά και συγκεχυμένα. Για την ορθή, λοιπόν, κατανόηση του ενδίκου αυτού μέσου επιβάλλεται, συχνά, η αναγωγή σε ζητήματα γενικής λογικής, θεωρίας και μεθοδολογίας του δικαίου, και κυρίως απαιτείται η γνώση της δομής του κανόνα δικαίου και της κατάστρωσης του δικανικού συλλογισμού. Το εγχείρημα του ερμηνευτή του αναιρετικού δικαίου (συμπεριλαμβανο- μένου και του ίδιου του αρεοπαγίτη δικαστή) γίνεται ακόμα δυσκολότερο, όταν αυτός καλείται να διευθετήσει και να καθορίσει τα όρια του αναιρε- τικού ελέγχου υπό το πρίσμα της εξειδίκευσης των αόριστων νομικών εν- νοιών των κανόνων δικαίου, στοιχειοθετουμένων των αναιρετικών λόγων εκ των αριθ. 1 και 19 του άρθ. 559 ΚΠολΔ. Σε αυτήν του την ερμηνευτική και εξειδικευτική πορεία, σημαντικός αρωγός εμφανίζεται η συνταγμα- τική αρχή της αναλογικότητας, που αποτελεί θεμέλια λίθο και αναγκαίο ερμηνευτικό εργαλείο των αόριστων νομικών εννοιών. Στην ανά χείρας μελέτη επιχειρείται η ερμηνεία και κατανόηση του αναι- ρετικού ελέγχου της αρχής της αναλογικότητας, και ειδικότερα του τρό- που με τον οποίον επιτυγχάνεται ο αναιρετικός της έλεγχος, με βάση τα πορίσματα της δικονομικής θεωρίας, αλλά και της νομολογιακής επε- ξεργασίας, ευελπιστώντας να συμβάλει κατά το δυνατόν στην ερμηνεία του συγκεκριμένου ζητήματος, που αν και βαθύτατα δογματικό, τίθεται σε όλη του την έκταση κατά την διαδικασία απονομής της δικαιοσύνης. Βαθιά και μεγαλόπνοη προσδοκία του γράφοντος είναι να προσθέσει ένα λιθαράκι στην ερμηνευτική προσέγγιση του θέματος, εκφράζοντας,