ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

12 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Άρθ. 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ σματα. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τη βάση του δικανικού συλλογισμού. Στη διαδικα- σία σχηματισμού του δικανικού συλλογισμού ο επιλεγόμενος κανόνας δικαίου αποτε- λεί τη μείζονα πρόταση και η διαπίστωση του συγκεκριμένου ιστορικού την ελάσσονα πρόταση (βλ. Σπυριδάκη ό.π. σελ. 12, Απ. Γεωργιάδη ό.π. σελ. 49). 9. Συρροή κανόνων δικαίου: Τέτοια συρροή διαπιστώνεται στις περιπτώσεις, όπου κατά την εφαρμογή των νόμων, τα ίδια πραγματικά περιστατικά πληρούν το πραγ- ματικό περισσοτέρων του ενός κανόνων δικαίου ή αντίστροφα όταν το πραγμα- τικό ορισμένων κανόνων δικαίου αρμόζει για το ίδιο πραγματικό περιστατικό (βλ. Παπαντωνίου ό.π. σελ. 38, Απ. Γεωργιάδη ό.π. σελ. 52). Νομολογία και θεωρία έχουν διακρίνει τις περιπτώσεις συρροής σε σωρευτική συρροή, διαζευκτική συρροή και αποκλειστική συρροή. Στις περιπτώσεις σωρευτικής συρροής εφαρμόζονται όλοι οι σχετικοί κανόνες και επέρχονται όλες οι έννομες συνέπειες αυτών, εκτός αν καλύπτο- νται, οπότε στην ουσία επέρχεται μία έννομη συνέπεια (βλ. Σπυριδάκη ό.π. σελ. 11). Διαζευκτική συρροή υπάρχει στις περιπτώσεις, όπου οι κανόνες δικαίου ενεργοποι- ούνται διαζευκτικά κατά την επιλογή του νομιμοποιούμενου προς τούτο προσώπου. Αποκλειστική συρροή υφίσταται όταν η εφαρμογή ενός κανόνα δικαίου αποκλείει τους λοιπούς που συρρέουν. 10. Ερμηνεία των κανόνων δικαίου: 1. Γενικά: Ερμηνεία του κανόνα δικαίου (γραπτού και άγραφου) ονομάζεται η εργα- σία για την ανεύρεση και τον καθορισμό του περιεχομένου του (νοήματός του). Ο Αστικός Κώδικας δεν διέλαβε κανόνες για την ερμηνεία του δικαίου και έτσι ισχύουν γι’ αυτήν οι παραδεδεγμένες στην επιστήμη αρχές. Η εργασία της ερμηνείας διακρί- νεται σε ερμηνεία secundum legem, όπου αναζητείται το ενυπάρχον στον κανόνα δι- καίου νόημα, σε συμπληρωματική ερμηνεία (Praeter legem) όπου κρίσιμη είναι η πλήρωση κενών και σε υπερβατική ερμηνεία (Extra legem, intra jus) όπου ο δικα- στής με την επίκληση γενικών αρχών δημιουργεί ad hoc νέα νομικά μορφώματα (βλ. Παπανικολάου , Μεθοδολογία του ιδιωτικού δικαίου και ερμηνεία των δικαιοπραξι- ών, σελ. 126). α. Αυθεντική και επιστημονική ερμηνεία: Αυθεντική (βλ. ΠΠρΑθ 8032/2001 ΝοΒ 2002,139) καλείται η ερμηνεία που γίνεται από τον ίδιο το νομοθέτη κατ’ άρθρο 77 του Συντάγματος, ενώ η επιστημονική ερμηνεία είναι αυτή που γίνεται από τους νομι- κούς και εφαρμοστές του δικαίου (βλ. ΠΠρΑθ 8032/2001 ό.π.). β. Αντικειμενική και υποκειμενική ερμηνεία: Ως αντικειμενική ερμηνεία ορίζεται η νοητική εκείνη εργασία, κατά την οποία δεν αναζητείται η βούληση του ιστορικού νομοθέτη, αλλά το αντικειμενικοποιημένο νόημα του κανόνα δικαίου ανάλογα με το σκοπό αυτού, ενώ η διαδικασία της υποκειμενικής ερμηνείας έγκειται ακριβώς στην αναζήτηση της σκέψης και των σκοπών του ιστορικού νομοθέτη. 2. Μέθοδοι ερμηνείας stricto sensu: Οι κυριότερες μέθοδοι ερμηνείας είναι η γραμ- ματική, η ιστορική, η συστηματική και η τελολογική ερμηνεία. Οι τρεις τελευταίες μέ- θοδοι συνθέτουν την κατηγορία της λογικής ερμηνείας (βλ. ΜΠρΘεσ 1652/85 Αρμ 1985,475). Οι μέθοδοι αυτές, παρότι μεταχειρίζονται διαφορετικά κριτήρια δεν αλλη- 40 41 42 43 44