ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ
6 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Άρθ. 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ αντιθέτως (βλ. ΑΠ 1128/2006 ό.π.). Το έθιμο υπερισχύει των Βυζαντινορωμαϊκών νό- μων (βλ. ΑΠ 109/78 ΝοΒ 26,1362, ΕφΑιγ 6/72 Αρμ 26,225). Διακρίσεις εθίμου. Το έθιμο ανάλογα με την έκτασή του διακρίνεται σε γενικό και το- πικό. Γίνεται λόγος για γενικό, όταν η απαιτούμενη κοινή πεποίθηση ότι εφαρμόζε- ται κανόνας δικαίου αναφέρεται σε όλους τους κατοίκους της επικράτειας, για τοπικό δε όταν αφορά τμήμα της επικράτειας. Αν το έθιμο αναφέρεται σε ορισμένες βιοτικές σχέσεις (έθιμο, εμπορικό, εργατικό κ.λπ .) είτε σε ορισμένη τάξη προσώπων π.χ. ορι- σμένο επάγγελμα, γίνεται λόγος για ειδικό έθιμο (βλ. Μπαλή ό.π. παρ. 2, Σημαντήρα ό.π. αρ. 44). Περιπτώσεις εθίμου. Ανάπτυξη εθίμου για εργασία μικρότερης διάρκειας σε ορισμέ- νη απασχό ληση (βλ. ΕφΑθ 2633/80 ΝοΒ 28,1548). Επικράτηση εθίμου ότι οι σωματι- κές βλάβες κατά τους αθλητικούς αγώνες δεν συνιστούν άδικη πράξη (βλ. ΠλημΧαλκ 188/87 ΝοΒ 35,1685). Μετά την εισαγωγή του ΑΚ δεν είναι δυνατή η δημιουργία εθί- μου σύμφωνα με το οποίο η άτυπη μεταβίβαση κυριότητας ακινήτου να αποτελεί νό- μιμο τίτλο (βλ. ΕφΑθ 1891/78 ΝοΒ 27,417). Αποκλείεται η ύπαρξη κανόνα εθιμικού δικαίου κατά τον οποίο δεν απαιτείται άδεια εργασίας για ομογενείς αλλοδαπούς (βλ. ΑΠ 58/2000 ΕλλΔνη 41,718, ΑΠ 1414/97 ΕλλΔνη 39,354). Το ναυτικό έθιμο της το- ποθέτησης κιβωτίου στο κατάστρωμα δεν υπερισχύει της ΚΙΝΔ 114 (βλ. ΠΠρΠειρ 632/80 ΕΝΔ 6,275). Δεν δημιουργεί ειδικό έθιμο η αντίληψη ότι η σαρκική συνάφεια δημιουργεί υποχρέωση γάμου (βλ. ΠΠρΑθ 3100/89 ΝοΒ 47,1600). Αδύνατη η δημι- ουργία εθίμου που θάλπει τη σχέση παλλακείας και ιδρύει κληρονομικό δικαίωμα τέ- κνου (βλ. ΠΠρΡοδ 3/72 ΑρχΝ 23,901). Υπάρχει έθιμο κατά το οποίο στο πρώτο τέκνο δίδεται το όνομα του εκ πατρός παππού ή μάμμης, εκ του οποίου χωρεί απόκλιση με αντίθετη συμφωνία των γονέων (βλ. ΑΠ 631/2002 αδημ.). Προίκηση αρρένων και θη- λέων και από τους δύο γονείς στη νήσο Άνδρο (βλ. ΑΠ 877/2006 ΝοΒ 2006,1483) η δε περιουσία που είχε απομείνει όταν οι γονείς πέθαιναν περιερχόταν στα τέκνα που δεν είχαν προικισθεί (βλ. ΑΠ 877/2006 ό.π.). Τοπικό έθιμο Θάσου κατά το οποίο το πατρικό σπίτι το κληρονομεί ο πρωτότοκος υιός (βλ. ΕφΘρ 267/90 Αρμ 46,496). Έθιμο Κυκλάδων κατά το οποίο οι προικισθείσες θυγατέρες εστερούντο κληρονομικού δι- καιώματος (βλ. ΕφΑιγ 33/74 Αρμ 28,443). Υφίσταται διαμορφωμένο διεθνές έθιμο που αποτελεί, κατά το άρθρο 28 παρ. 1 του Σ., αναπόσπαστο μέρος του ελληνικού δι- καίου (βλ. ΕφΠειρ 894/2001 Αρμ 2002,420, ΕφΑθ 630/2001 ΕλλΔνη 42,1370). Έθιμο ιδιότυπης οριζόντιας ιδιοκτησίας στη νήσο Θήρα και στις Κυκλάδες (βλ. ΕιρΘηρ 27/95 ΑρχΝ 47,300). Έθιμο Κυκλάδων, ότι ο κύριος του εδάφους και των επ’ αυτών κτισμά- των, δεν αποκτά δικαίωμα επί του υπεράνω εκείνων εκτεινόμενου χώρου (βλ. ΕφΑιγ 6/72 Αρμ 26,225). Τοπικό έθιμο Κυκλάδων, κατά το οποίο ήταν δυνατή η σύσταση ξε- χωριστής κυριότητας επί του δώματος και του επ’ αυτού ορόφου καθώς και όλων των προς τα επάνω ορόφων τόσο με σύμβαση όσο και με χρησικτησία (βλ. ΑΠ 2016/2014 ΕλλΔνη 2015,749). Κατάργηση εθίμου. Με νόμο ή τη δημιουργία αντίθετου εθίμου . Κατάργηση με την ΕισΝΑΚ 1, αυτών που δημιουργήθηκαν πριν από την ισχύ του ΑΚ. Η κατάργηση των τοπικών εθίμων με το άρθρο 1 ΕισΝΑΚ αφορά τις μετέπειτα αναφενόμενες σχέσεις και 12 13 14
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=