ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

IX ΠΡΟΛΟΓΟΣ Εδώ και 17 έτη, από το εαρινό εξάμηνο του 2000 που άρχισα να διδάσκω το γνωστικό αντικείμενο «Νομική Πληροφορική», ως μάθημα επιλογής στη Νο- μική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, βρέθη- κα αρκετές φορές αντιμέτωπος με το ερώτημα: - Τι είναι Νομική Πληροφορική; Η απάντηση είναι απαραίτητο να αντιμετωπίσει με ειλικρίνεια ότι οι καινοφα- νείς κλάδοι ταλανίζονται, στα αρχικά στάδια, από μεταβολές τόσο στην ορο- λογία, όσο και την ουσία του υπό έρευνα αντικειμένου. Το δίκαιο συνάντησε την τεχνολογία των υπολογιστών ήδη από τη δεκαετία του 1960. Παρά την μακρά διαδρομή, επιστημολογικά, εξακολουθούν να διαπιστώνονται και αρκε- τές αμφισημίες, ως προς τους όρους, και κάμποσοι ενδοιασμοί ως προς το τι θα ενταχθεί στο περιεχόμενο του νέου κλάδου. Αυτές οι αμφιταλαντεύσεις έδωσαν λαβή σε κάποιους νομικούς που η πιο πρόσφατη οπτική τους επαφή με τις νέες τεχνολογίες καταγράφηκε όταν διάβηκαν τον έλεγχο στο αερο- δρόμιο (θεωρία του check-in), να ισχυρίζονται ότι «κάνουν Νομική Πληροφο- ρική» και να έχουν άποψη για το «δίκαιο και τις νέες τεχνολογίες». Με αυτά τα δεδομένα, η παρούσα συγγραφική προσπάθεια επιχειρεί να δώ- σει απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα μέσω της επιστημολογικής οριοθέτη- σης του γνωστικού αντικειμένου Νομική Πληροφορική . Ειδικότερα, αναπτύσ- σονται οι δύο κυριότεροι κλάδοι: i) Το ∆ίκαιο Πληροφορικής που περιγράφει τα ζητήματα του ουσιαστικού δικαίου, δηλαδή του δικαίου εκείνου που θα ρυθμίσει τη νόμιμη χρήση της πληροφορικής τεχνολογίας και τα νομικά προβλήματα που προκύ- πτουν και ii) οι Εφαρμογές της Πληροφορικής για το ∆ίκαιο, κλάδος που εξετάζει τις δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες της πληροφορικής και των επικοινωνιών στους νομικούς της θεωρίας και της πράξης. Οδηγό για την επιλογή των επιμέρους θεμάτων αποτέλεσε η ανάγκη αφ’ ενός να προβληθούν όσα ζητήματα επηρεάζει καίρια η τεχνολογία, αφ’ ετέρου να