ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ∆ΙΚΑΙΟ 196 δικαίου, όπως εξηγήθηκε, αφ’ ετέρου πρέπει να εξασφαλίζεται η ανεμπόδι- στη πρόσβαση σε αυτά. Το δικαίωμα - αλλά και η υποχρέωση - γνώσης του δικαίου δεν αμφισβητείται. Άλλωστε, κατά τη γνωστή αρχή του ποινικού δικαίου, η πλάνη περί τον άδικο χαρακτήρα είναι ασύγγνωστη (πρβλ. άρθρο 31 ΠΚ, ignorantia juris non excusat ). Στην πράξη, η γνώση των κανόνων δικαίου εξασφαλίζεται με τη δημοσίευση των κανόνων δικαίου σε «επίσημη εφημερίδα» ή άλλα έντυπα επίσημου χαρα- κτήρα, στα οποία έχουν πρόσβαση οι πολίτες. Εκτός, όμως, από την ενημέρω- ση ως προς το επίσημο κείμενο των νόμων, η δημοσίευση στην «επίσημη εφη- μερίδα» αποκτά περαιτέρω και τυπικό χαρακτήρα, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση και σηματοδοτεί χρονικώς την έναρξη ισχύος των κανόνων δικαίου 520 . Ειδικές εκτυπωτικές μονάδες, υπα- γόμενες συνήθως στη δημόσια διοίκηση, αναλαμβάνουν το έργο της εκτύπω- σης και της διανομής των εντύπων. Επομένως, με τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων νομοθεσίας θα πρέπει να ικανοποιούνται δύο σκοποί: Να επιτυγ- χάνεται (ολοκληρωμένη) πληροφόρηση των πολιτών για το ισχύον δίκαιο και να υλοποιείται η επίσημη δημοσίευση των νομοθετικών κειμένων. Βεβαίως, στο σύγχρονο κράτος - και πολύ περισσότερο με την ελληνική μέθοδο του νο- μοθετείν - είναι αμφίβολο αν ακόμη και πεπειραμένοι νομικοί διαθέτουν πλή- ρη γνώση της ισχύουσας νομοθεσίας. Άλλος ένας λόγος, λοιπόν, εξαιτίας του οποίου τα συστήματα νομικής πληροφόρησης αποκτούν αυξημένη σημασία για την διάχυση της νομικής γνώσης. Κατά τον ίδιο τρόπο, επιβάλλεται η δημοσίευση των αποφάσεων των δικα- στηρίων (πρβλ. Σ93§3), ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια ως προς την ισό- τιμη μεταχείριση ιδίων υποθέσεων. Υπ’ αυτή την θεωρητική παραδοχή, η δη- μιουργία βάσεων δεδομένων νομολογίας αποκτά πρακτικό αντίκρισμα σε σχέ- ση με τις επιταγές του κράτους δικαίου. Εν συντομία, ενόσω οι πολίτες «υπο- χρεούνται να γνωρίζουν το δίκαιο», πρέπει να καλλιεργείται η προσδοκία ότι και τα ηλεκτρονικά πληροφοριακά συστήματα ακολουθούν το δόγμα του κρά- τους δικαίου. Επέκταση αυτής της αρχής αποτελεί η διαπίστωση ότι οι πο- λίτες δεν μπορεί να εντοπίζουν διαφορετική «νομική ύλη» σ’ ένα ηλεκτρονι- κό σύστημα απ’ ό,τι σ’ ένα χειροκίνητο. Για τον λόγο αυτό το ηλεκτρονικό σύ- στημα πρέπει να επιδεικνύει εσωτερική συνέπεια σε αντίστιξη με την έννο- μη τάξη, στην οποία επιχειρείται η ηλεκτρονική υποστήριξη. Επομένως, ο νο- 520.  Η αρχή αυτή έγινε γνωστή ως Lex Gambetta από τον γνωστό Γάλλο πολιτικό, ο ο- ποίος την εισήγαγε στην 3 η Γαλλική ∆ημοκρατία και εφαρμόζεται στις περισσότε- ρες σύγχρονες δημοκρατίες.