Η ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ ΩΣ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΜΙΑΣ ΔΙΚΑΙΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Θεόδωρος Παπακυριάκου 141 ματική συλλογή και αξιολόγηση επαρκούς εμπειρικού υλικού , έτσι ώστε να καθίσταται δυνατή κάθε φορά μια επιστημονικά τεκμηριωμένη κρίση, αφενός ως προς το αν η κοι- νωνική πραγματικότητα δικαιολογεί την προώθηση νέων νομοθετικών πρωτοβουλιών και αφετέρου ως προς τις επιπτώσεις που αυτές αναμένεται να αναπτύξουν 9 . Στη δεύ- τερη υποκατηγορία ανήκουν οι κανόνες που αποβλέπουν στον βέλτιστο συντονισμό με- ταξύ όλων των φορέων και οργάνων που μετέχουν στη νομοπαραγωγική διαδικασία , έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η μεγιστοποίηση της συνεισφοράς του καθενός από αυτά. Εδώ εντάσσονται π.χ. οι κανόνες σωστού προγραμματισμού του νομοθετικού έργου, χορήγησης επαρκούς χρόνου προετοιμασίας στους φορείς και τα όργανα που καλού- νται να συμβάλλουν σ’ αυτό, τροφοδότησης αυτών με όλες τις αναγκαίες πληροφορίες και ενίσχυσης της ουσιαστικής συνεργασίας τους, μέσω, μεταξύ άλλων, και της δημι- ουργίας σταθερών υποστηρικτικών δομών 10 . Στην τρίτη υποκατηγορία ανήκουν οι κα- νόνες που έχουν ως στόχο να ελέγχεται έγκαιρα αν τηρούνται όλα τα αναγκαία πρότυ- πα νομοτεχνικής και ρυθμιστικής αρτιότητας, έτσι ώστε να εμποδίζεται η ψήφιση νό- μων που υπολείπονται αυτών των προτύπων 11 . Στην τέταρτη υποκατηγορία , τέλος, ανήκουν οι κανόνες που επιδιώκουν τη συστηματική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής του εκάστοτε νόμου, προκειμένου να καθίσταται δυνατή, μέσω της ανα- τροφοδότησης των νομοθετικών οργάνων με τις αναγκαίες πληροφορίες, η αναμόρ- φωση της νομοθεσίας καθώς και η άντληση συμπερασμάτων για μελλοντικές νομοθε- τικές πρωτοβουλίες 12 . ΙΙI. Μορφές εμφάνισης της κακής νομοθέτησης Έχοντας ως συγκριτικό σημείο αναφοράς τα παραπάνω πρότυπα διαδικαστικής, νομο- τεχνικής και ρυθμιστικής αρτιότητας, παρατηρεί κανείς ότι η ελληνική ποινική νομο- 9. Βλ. ενδεικτικά άρθρο 4 στοιχ. α’ («εντοπισμό[ς] και οριοθέτηση του προβλήματος … εντο- πισμό[ς] των συναφών νομοθετικών ή κανονιστικών ρυθμίσεων», β’ («προσδιορισμό[ς] και τεκμηρίωση των αρνητικών συνεπειών της μη ρύθμισης»), γ’ («προσδιορισμό[ς] των διαθέσι- μων εναλλακτικών επιλογών»), δ΄ («στάθμιση των ωφελημάτων, του κόστους και των διακιν- δυνεύσεων που προκύπτουν από την υιοθέτηση της ρύθμισης σε αναφορά με τη βέλτιστη σχέ- ση κόστους-οφέλους της προκρινόμενης εναλλακτικής και την ελάχιστη δυνατή επέλευση πα- ρεπόμενων δυσμενών αποτελεσμάτων, ιδίως στην οικονομία, την κοινωνία, τη διοίκηση και το περιβάλλον»), ε΄ («διατύπωση συγκεκριμένων, μετρήσιμων, σαφών και χρονικά οριοθετημέ- νων στόχων που επιδιώκονται») και η΄ («οργάνωση και παρακολούθηση κοινωνικής ή κάθε άλλου είδους διαβούλευσης»), καθώς και άρθρα 6 («Διαβούλευση»), 7 («Ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων») και 8 («Αιτιολογική έκθεση») Ν. 4048/2012. 10. Βλ. ενδεικτικά άρθρο 2 παρ. 1 στοιχ. στ΄ («διαφάνεια»), ι΄ («ανοιχτή διαδικασία»), ιβ΄ («δη- μοκρατική νομιμοποίηση»), άρθρο 3 παρ. 1 («νομοθετικός προγραμματισμός»), άρθρο 4 στοιχ. ε΄ («παροχή σε ανοιχτή και επεξεργάσιμη μορφή όλων των απαραίτητων δεδομένων, ιδίως στατιστικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και χωρικών που αφορούν την προτεινό- μενη ρύθμιση»), στοιχ. η ΄ («οργάνωση και παρακολούθηση κοινωνικής ή κάθε άλλους δια- βούλευσης, που κρίνεται ως αναγκαία, καθώς και … οργάνωση και παρακολούθηση της συμ- μετοχής των ενδιαφερομένων κατά το σχεδιασμό, εφαρμογή και αξιολόγηση της ρύθμισης») καθώς και άρθρα 6, 7, 8, 14, 15, 16, 17 και 18 Ν. 4048/2012. 11. Βλ. ενδεικτικά άρθρο 2 παρ. 2, άρθρο 7 παρ. 1 και άρθρο 8 Ν. 4048/2012. 12. Βλ. ενδεικτικά άρθρο 9 («Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής») Ν. 4048/2012.