Η ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ ΩΣ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΜΙΑΣ ΔΙΚΑΙΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

142 Μορφές εμφάνισης / συνέπειες κακής νομοθέτησης στην Ποινική Δικαιοσύνη θέτηση αποκλίνει συχνότατα από αυτά 13 . Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά καταρχάς την ποιότητα της διαδικασίας νομοθέτησης, διαπιστώνονται τα εξής:  Στη συντριπτική πλειονότητά τους οι ποινικές νομοθετικές πρωτοβουλίες στην Ελλά- δα δεν αποτελούν απότοκο μιας συστηματικής συλλογής και αξιολόγησης του κοινω- νικού εμπειρικού υλικού, το οποίο επιχειρούν να ρυθμίσουν, ούτε εντάσσονται στο πλαίσιο υλοποίησης κάποιου μακρόπνοου αντεγκληματικού σχεδιασμού. Συνιστούν, πολύ περισσότερο, (α) είτε εκδηλώσεις κανονιστικού ακτιβισμού, που αντλούν συ- νήθως το περιεχόμενό τους από αφηρημένα πολιτικά μοντέλα και κατατείνουν στην ικανοποίηση της επιθυμίας του εκάστοτε νέου πολιτικού προσωπικού για γρήγορη παραγωγή πρωτότυπου νομοθετικού έργου 14 , (β) είτε συγκυριακές αποσπασματι- κές πρωτοβουλίες, οι οποίες αποβλέπουν στον άμεσο κατευνασμό της κοινής γνώ- μης ενόψει θεμάτων που έρχονται στο επίκεντρο της δημοσιότητας 15 , (γ) είτε μηχα- νιστικές μεταφορές διεθνών νομικών κειμένων, οι οποίες μάλιστα ενίοτε υπερακο- 13. «Η ποινική νομοθέτηση και τα προβλήματά της» αποτέλεσαν, ως εκ τούτου, και το αντικεί- μενο εργασιών του 12 ου Πανελληνίου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Ποινικού Δικαίου, το 2015. Για για μια σύνοψη των εργασιών του Συνεδρίου βλ. Κ. Κακοβούλη , ΠοινΧρ 2015, 558 επ. 14. Βλ. γι’ αυτό το γενικότερο χαρακτηριστικό της παραγόμενης στην Ελλάδα νομοθεσίας Σωτη- ρόπουλο / Χριστόπουλο , ό.π., σελ. 7 [: «[Κοινωνικοπολιτικό αίτιο της πολυνομίας είναι και] η τάση των εκάστοτε κυβερνώντων να νομοθετούν, συχνά εκ του περισσού, προκειμένου να υπερακοντίσουν τη νομοθετική “προσφορά” των προηγουμένων που βρίσκονταν στην κυ- βέρνηση. Και, ενώ αυτό αποτελεί γενική τάση σε πολλές δημοκρατίες, αποκτά οξεία μορ- φή σε δημοκρατίες με πολωμένα κομματικά συστήματα, όπως το ελληνικό, στο οποίο σπάνια υπάρχει συναίνεση στη διαμόρφωση μέτρων πολιτικής. Ο πολωμένος δικομματισμός, δηλα- δή, “τρέφει” την πολυνομία, όπως άλλωστε το κάνει και η τάση για συχνούς κυβερνητικούς ανασχηματισμούς.»], 13-14 και 30. 15. Χαρακτηριστικό σχετικό παράδειγμα αποτελεί η ανορθολογική αυστηροποίηση της αντιμε- τώπισης των αδικημάτων φοροδιαφυγής κατά τα έτη 2010-2011 (βλ. νόμους 3842/2010, 3888/2010 και 3943/2011), αμέσως μετά το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης, που συ- μπεριέλαβε, μεταξύ άλλων, τη θέσπιση αξιοποίνου για τη φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ και στους παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους ήδη από το πρώτο ευρώ (: μέχρι τότε το όριο θεμελίωσης του αξιοποίνου για τη φοροδιαφυγή στους συγκεκριμένους φόρους ανερχό- ταν στα 3.000 ευρώ) καθώς και την πλασματική –δογματικά έωλη– μετατροπή όλων των φο- ρολογικών αδικημάτων σε διαρκή, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή σ’ αυτά των διατάξεων για τα αυτόφωρα εγκλήματα (: με ό,τι αυτό συνεπαγόταν για τα δικονομικά δικαιώματα του κατηγορουμένου καθώς και την ενίσχυση της στιγματιστικής επενέργειας της ποινικής δίω- ξης λόγω της δημόσιας σύλληψης και της επίθεσης χειροπέδων στον φορολογικό παραβά- τη). Βλ. για μια γενικότερη διεισδυτική κριτική των οικείων ρυθμίσεων Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι , Οι επιλογές του Ν. 3943/2011 για την οριοθέτηση του αξιοποίνου των φορολογικών αδικημά- των: Μια ατυχής προσπάθεια αυξημένης προστασίας των περιουσιακών απαιτήσεων του Δη- μοσίου, ΠοινΔικ 2011, 1307 επ., Γ. Δημήτραινα, Φαινόμενα νομικού υπερρεαλισμού, ΠοινΧρ 2014, 161 επ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, με τον Ν. 4337/2015 («Μέτρα για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», ΦΕΚ Α΄ 129, άρ- θρο όγδοο), το όριο θεμελίωσης του αξιοποίνου για τη φοροδιαφυγή στους παραπάνω φό- ρους αναβαθμίστηκε στα 50.000 ευρώ (για τον ΦΠΑ) και στα 100.000 ευρώ (για τους παρα- κρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους), χωρίς να δοθεί κάποια ειδική εξήγηση για αυ- τήν τη «δραματική» αναστροφή της ποινικής πολιτικής, ενώ καταργήθηκαν και οι ρυθμίσεις που προσέδιδαν διαρκή χαρακτήρα στα αδικήματα φοροδιαφυγής (: οι οποίες είχαν κατακρι- θεί με δριμύ τρόπο από την επιστήμη).

RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=