Η ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗ ΩΣ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΜΙΑΣ ΔΙΚΑΙΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Θεόδωρος Παπακυριάκου 151 ανακόλουθο. Η ως άνω σχιζοειδής πρακτική οδηγεί, εξάλλου, και σε άλλα παραμορ- φωτικά φαινόμενα, όπως π.χ. το γεγονός ότι επιμέρους δικαστήρια τείνουν να επιμε- τρούν τελικά τις επιβαλλόμενες ποινές με κριτήριο και την αναμενόμενη πραγματική διάρκεια έκτισης της ποινής 37 . Με τον τρόπο αυτό εισχωρούν κατά περίπτωση στο επί- πεδο της επιμέτρησης εξωγενείς και ανομολόγητοι παράγοντες, οι οποίοι, στον βαθμό που δεν λαμβάνονται ομοιόμορφα υπόψη από όλα τα δικαστήρια, ενέχουν τον κίνδυ- νο σοβαρών προσβολών των αρχών της ισότητας, της διαφάνειας και της αναλογικό- τητας. Οι αυτές αρχές προσβάλλονται άλλωστε και σε γενικότερο επίπεδο ήδη από το γεγονός ότι η τελικά εκτίσιμη ποινή καταλήγει συνήθως να καθορίζεται από ένα δαιδα- λώδες, αποσπασματικό και διαρκώς μεταβαλλόμενο πλέγμα διατάξεων 38 . Τέλος, οι διαρκείς νομοθετικές μεταβολές, η εσωτερική διάβρωση των δύο βασικών Κωδίκων, η συνύπαρξη πολλών αλληλεπικαλυπτόμενων διατάξεων σε ειδικούς ποινι- κούς νόμους, οι «τυφλές» μεταφορές διεθνών κειμένων και οι σοβαρές νομοτεχνικές αδυναμίες επιμέρους κανόνων, καθιστούν το ποινικό κανονιστικό πλαίσιο συχνά τόσο ασαφές και περίπλοκο , ώστε τα ποινικά δικαιοδοτικά όργανα έρχονται αντιμέτωπα με δυσεπίλυτα ερμηνευτικά προβλήματα . Τούτο πλήττει σοβαρά την ασφάλεια δικαίου και την ευχέρεια εφαρμογής του, ευνοεί τη δημιουργία «γκρίζων ζωνών» και προά- γει, κατά παράβαση των αρχών της ισότητας και της αναλογικότητας, πολλαπλές αντι- νομίες, τις οποίες η νομολογία επιχειρεί ενίοτε να άρει με ευάλωτες δογματικές κατα- σκευές, εν είδει ενός ιδιόμορφου –όχι πάντα δικαιοκρατικά ευπρόσδεκτου- νομολογια- κού ακτιβισμού 39 . Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια πρόσφατη εμπειρική έρευνα για το 37. Πρβλ. Π. Τσιρίδη , Αποτίμηση των αλλεπάλληλων τροποποιήσεων του ΚΠΔ με σκοπό την επι- τάχυνση της ποινικής δίκης, ΠοινΔικ 2012, 926 επ., 927, Τζαννετάκη , ό.π., Τhe art οf Crime (Νοέμβριος 2106), ενότητα 6. 38. Βλ. Τζαννετάκη , ό.π., Τhe art οf Crime (Νοέμβριος 2106), ενότητα 6: «Η νομιμοποιητική βάση του ελληνικού συστήματος ποινών είναι … διάτρητη. Ουδείς λόγος περί ισότητας στη μεταχεί- ριση των δραστών ή περί διαφάνειας της ποινικής διαδικασίας μπορεί να γίνει στα πλαίσια του δαιδαλώδους, αποσπασματικού και διαρκώς μεταβαλλόμενου, πλέγματος ρυθμίσεων για τις ποινές, οι οποίες εξαρτούν το είδος και τη διάρκεια της ποινής που θα εκτίσει εν τέλει ο κάθε δράστης από τη χρονική συγκυρία των ευνοϊκών νομοθετικών ρυθμίσεων, την εκάστοτε “προσαρμογή” ή μη της ποινής από τα δικαστήρια καθώς και την, βάσει ασαφών κριτηρίων, κατανομή των περιορισμένων θέσεων εργασίας (και των ευεργετικώς υπολογιζόμενων ημε- ρών ποινής) μεταξύ των κρατουμένων. Ουδείς λόγος περί αναλογικότητας εγκλήματος και ποινής μπορεί να γίνει όταν η εκτιόμενη συνιστά μια εντελώς διαφορετική ποινή από την επι- βληθείσα ανάλογη ποινή. Ουδείς λόγος τέλος περί γενικοπροληπτικής λειτουργίας της ποινής μπορεί να γίνει όταν το χάσμα ανάμεσα στις καταρχάς απειλούμενες και τις πράγματι εκτιό- μενες ποινές έχει εν πολλοίς καταστήσει τις πρώτες κενές περιεχομένου.» 39. Ενδεικτικά και μόνο αξίζει να αναφερθεί εδώ η νομολογία που αφορά αφενός (α) τη διεύρυν- ση του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 256 ΠΚ σε βάρος του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 390 ΠΚ, μέσω της ένταξης στο πρώτο ζημιογόνων διαχειριστικών πράξεων που αφορούν δη- μόσιες δαπάνες καθώς και μέσω της αξιολόγησης ως «δημόσιας» της περιουσίας ΝΠΙΔ που ελέγχονται μετοχικά από το κράτος [βλ. διεξοδικότερα Η. Αναγνωστόπουλο , Απιστία στην υπηρεσία (ΠΚ 256). Ανοικτά και νέα ζητήματα, ΠοινΧρ 2012, 3 επ., Α. Καζανά , σε: Καϊάφα- Γκμπάντι (επιστ. επ.), ό.π., τόμος Ι, σελ. 390 επ., 400 επ., Μπιτζιλέκη , ό.π., ΠοινΧρ 2016, 90- 91, 93-94, Θ. Παπακυριάκου , Το καθεστώς ειδικής-αυξημένης ευθύνης των δημοσίων υπαλ- λήλων στο ισχύον ελληνικό ποινικό δίκαιο, ΠοινΔικ 2009, 1126 επ., 1136-1137, Α. Χαραλα- μπάκη , Ποινικό Δίκαιο & Νομολογία, 2014, σελ. 513 επ., 529 επ. (: με διαφοροποιούμενη από τους άλλους συγγραφείς θέση, πάντως, σε ό,τι αφορά τη de lega lata ορθότητα της ένταξης