ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

Γιώργος Γιαννόπουλος 17 στη γνωστή υπόθεση της δημοσίευσης των προσωπικών δεδομένων οροθετι- κών γυναικών 6 . 2. Αυτορρύθμιση, συρρύθμιση, κώδικες δεοντολογίας Η αυτορρύθμιση 7 , με ευρεία έννοια, προτείνεται συχνά ως μέθοδος άρσης των συγκρούσεων και συμπεριλαμβάνει κάθε είδους εθελοντικές συμφωνίες μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και των συμφερόντων που εκπροσωπούν. Η εμφάνι- ση θετικών αποτελεσμάτων σε ορισμένους τομείς, όπως η πνευματική ιδιοκτη- σία 8 , έχει οδηγήσει σε άκριτο, ως ένα βαθμό, εγκωμιασμό της μεθόδου. Ωστό- σο, τα αποτελέσματα μάλλον έχουν υπερεκτιμηθεί: οι αυτορρυθμιστικές πρωτο- βουλίες δεν περιλαμβάνουν τα (υποχρεωτικά) μέτρα, τα οποία πρέπει να λαμ- βάνονται από τους συμμετέχοντες ιδιωτικούς φορείς, όπως οι ενδιάμεσοι - πά- ροχοι ή οι πλατφόρμες οικονομικής δραστηριότητας. Τέτοια υποχρεωτικά μέτρα θα μπορούσαν να επιβληθούν αποτελεσματικώς μόνο μέσω νομοθετικού ή συρ- ρυθμιστικού τύπου διατάξεις, όπως π.χ. οι θεσμοποιημένες διαδικασίες Ειδοποί- ησης και Απόσυρσης περιεχομένου 9 . Η αδυναμία του κατασταλτικού παραδείγματος δείχνει ότι απαιτείται - και θα πρέπει να επιδιώκεται - λιγότερη κανονιστική παρέμβαση. Αν όμως η στάση απέναντι στην κανονιστική επιβολή είναι αρνητική, τότε ταυτόχρονα, θα πρέπει να αναπτυχθούν μέθοδοι ώστε να εμπεδωθεί εμπιστοσύνη στο επιχειρηματικό μοντέλο. Κοντολογίς, δεν αρκεί η «αυτορρύθμιση», αλλά απαιτείται και πεποί- θηση στους παίκτες ότι οι αυτορρυθμιστικοί κανόνες είναι δίκαιοι και τηρούνται. Σε αυτήν την κατεύθυνση η Οδηγία (για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο) 2000/31/ ΕΚ (άρ. 16§1) ενθαρρύνει την κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας και ειδικότε- ρα προβλέπει: α) την κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας σε κοινοτικό επίπεδο, από τις ενώσεις ή οργανώσεις επαγγελματιών και καταναλωτών, (με σκοπό να συμβάλουν στην ορθή εφαρμογή των άρ. 5 έως 15 της Οδηγίας), 6. Βλ. απόφαση ΑΠΔΠΧ 128/2012 διαθέσιμη σε www.dpa.gr . 7. Για τις στρατηγικές αυτορρύθμισης στα δίκτυα βλ. Ζερη Π. , Ψηφιακά Δίκτυα, Γνώση και Δημόσια Πολιτική, Τυπικές και άτυπες μορφές διακυβέρνησης του δικτύου των δικτύων, 2006, σελ. 256 κ. επ. Για τους μύθους της αυτορρύθμισης βλ. Burkert H., Four myths about regulating in the Information Society, σε Koops b.-j. (κ.αλ.επιμ.), Starting Points for ICT Regulation, 2006, 245. 8. Βλ. π.χ. τις αυτορρυθμιστικές μεθόδους για την ανάρτηση προστατευόμενου περιεχομέ- νου σε ιστοσελίδες όπως το YouTube. 9. Για τέτοιου είδους διαδικασία βλ. Γ. Γιαννόπουλο , Ειδοποίηση και Απόσυρση (Notice & Take-Down): H επανεμφάνιση της διαδικασίας και η εφαρμογή της, ΔiΜΕΕ 1, 2016, 67.