ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ

20 Κανόνες ή αυτορρύθμιση για το Διαδίκτυο Ωστόσο, δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να επιβληθεί η τεχνική μέθοδος (π.χ. χρήση του φίλτρου) νομοθετικώς. Αναφέρονται περιπτώσεις 17 στις οποίες οι πά- ροχοι έλαβαν τα απαραίτητα μέτρα επειδή πιέστηκαν με διαφορετικό, έμμεσο, τρόπο από τις αρμόδιες Αρχές. Για την αντιμετώπιση των ζητημάτων της πνευ- ματικής ιδιοκτησίας έχει διαπιστωθεί αρνητική ανταπόκριση των παρόχων που υποχρεώνονται να εφαρμόσουν τέτοιου είδους τεχνικούς περιορισμούς. Οι πά- ροχοι συνήθως επικαλούνται το υψηλό κόστος 18 που επάγονται οι διαφορετι- κές μέθοδοι φιλτραρίσματος 19 . Ήδη τα φίλτρα ελέγχου περιεχομένου 20 χρησι- μοποιούνται ως εναλλακτική μέθοδος σε συνδυασμό με μεθόδους γεωαποκλει- σμού που ελέγχουν την διεύθυνση IP του υπολογιστή. Χαρακτηριστικό παρά- δειγμα «τεχνικής» μεθόδου αποτελεί ο κατάλογος (black list) μη αδειοδοτημέ- νων παρόχων τυχερών παιγνίων που αναρτά στην ιστοσελίδα της η ΕΕΕΠ, σύμ- φωνα με το άρ. 48 Ν 4002/2011. Προς τις ιστοσελίδες αυτές οφείλουν να εμπο- δίσουν ιστοσελίδες οφείλουν να εμποδίσουν την πρόσβαση οι (καταχωρισμένοι στην Ελλάδα) πάροχοι πρόσβασης. Οι σύγχρονές τεχνικές μέθοδοι αποβλέπουν - κατά το παράδειγμα του L ESSIG - ακριβώς στην μεταβολή της αρχιτεκτονικής του συστήματος ή της διαδικασίας. Ιδίως στο παράδειγμα των προσωπικών δεδομένων προωθείται έντονα η έννοια της προστασίας κατά τον σχεδιασμό (by design) και εξ ορισμού (by default), 17. Πχ. στις ΗΠΑ ο νόμος Child Internet Protection Act δεν επιβάλλει τη χρήση φίλτρων, αλλά όσες (δημόσιες) βιβλιοθήκες δεν τοποθετήσουν κατάλληλα φίλτρα δεν δικαιού- νται να λάβουν κρατικές επιχορηγήσεις βλ. Κανελλοπούλου - Μπότη Μ., Η απαγόρευ- ση της λογοκρισίας και η προστασία των ανηλίκων, Ο έλεγχος της πρόσβασης σε πορ- νογραφικό υλικό του διαδικτύου, ΔτΑ, 31, 2006, 860. Για την σχετική Αμερικανική από- φαση United States v American Library Association (539 US 194, 2003) βλ. Stomberg D., United States v. American Library Association Inc.: The Internet as an inherently Public Forum, Jurimetrics, 45, 2004, 59. 18. Βλ. Σερενιδη Δ., Προσβολές της πνευματικής ιδιοκτησίας στα ψηφιακά δίκτυα, 2010, σελ. 45. Για τον υπολογισμό αυτού του κόστους με βάση την οικονομική ανάλυση του δικαίου βλ. Schruers M., The History and Economics of ISP Liability for Third Party Content, Virginia Law Review, 88, 2002, 205. Αντίστοιχο επιχείρημα των παρόχων για το κόστος διακοπής της σύνδεσης βλ. στην ΜΠρΑθ 4658/2012. Το επιχείρημα απερρί- φθη από το δικαστήριο με βάση τις τεχνικές εκθέσεις. Βλ. Π. Κοριατοπούλου-Αγγέλη, Η αρχή της αναλογικότητας ως σταθμιστικός παράγοντας για την επιβολή κυρώσεων στις διαδικτυακές προσβολές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας - Με αφορμή την ΜΠρΑθ 4658/2012 ΔiMEE 1, 2013, 33. 19. Π.χ. στην Ολλανδία - παρά το κόστος - έχει επιβληθεί τεχνική μέθοδος φιλτραρίσματος για την αντιμετώπιση της διακίνησης υλικού παιδικής πορνογραφίας βλ. W. Stol et al., Governmental filtering of websites: the Dutch case, CLSR, 25(3), 2009, 251. 20. Βλ. την γνωστή υπόθεση C-70/10 Scarlet Extended SA κατά SABAM, και C-360/10 SABAM κατά Netlog, στην οποία το ΔΕΕ έκρινε ότι η χρήση φίλτρων, ως μέθοδος περιο- ρισμού των προσβολών της πνευματικής ιδιοκτησίας, πρέπει να είναι αναλογική και να μην οδηγεί σε απαγορευμένη γενική παρακολούθηση (άρ. 15 της Οδηγίας για το Ηλε- κτρονικό Εμπόριο) .