ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1ης ΕΚΔΟΣΗΣ Μετά τη θετική έκβαση του δημοψηφίσματος στην Ιρλανδία (2009), τέθηκαν σε εφαρμογή, από την 1.2.2009, οι τροποποιήσεις που υιοθέτησαν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη συνθήκη της Λισαβόνας (2007). Έτσι, λίγα χρόνια μετά την αποτυχία της συνθήκης για την εγκαθίδρυση ενός Ευρωπαϊκού Συντάγματος, λόγω των αρνητικής έκβασης των δημοψηφισμάτων που διεξήχθησαν στην Γαλ- λία και Ολλανδία (2005), η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκτά μια νέα συνταγματική μορ- φή, ισχυρότερη της προηγούμενης. Ως γνωστόν, για δεκαετίες η υπερεθνική συνεργασία των κρατών στον ευρωπαϊκό χώρο διεξαγόταν στο πλαίσιο των τριών Κοινοτήτων. Οι συνθήκες αυτές, υπερε- θνικές στην δόμηση, στην λογική και στην επιδίωξή τους εξελίχθηκαν με διαρκείς τροποποιήσεις προς μια σαφέστερη ομοσπονδιακή κατεύθυνση, αποδεκτή από όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης. Η συνθήκη της Λισαβόνας μεταξύ άλλων καθιερώνει ως στόχους την ειρήνη, την ευημερία και την προάσπιση των ευρωπαϊκών αξιών, διαμορφώνει μια νέα ορ- γανωτική δομή, κατανέμει καλύτερα τις αρμοδιότητες μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών, προωθεί τον εκδημοκρατισμό του ευρωπαϊκού πολιτικού συστή- ματος, ενώ στο ουσιαστικό επίπεδο ενισχύει το ευρωπαϊκό οικονομικό και πολιτι- κό πρότυπο συνεργασίας. Αντικείμενο του παρόντος βιβλίου είναι η ανάλυση αυτού του οικονομικού και πο- λιτικού προτύπου της ευρωπαϊκής συνεργασίας. Αν και έχει περάσει ήδη μισός αι- ώνας από τη γέννηση της πλέον πρωτότυπης όσο και αναγκαίας ευρωπαϊκής έν- νομης τάξης, τα δεδομένα που την χαρακτηρίζουν και την καθοδηγούν εξακολου- θούν να είναι όσο ποτέ άλλοτε ισχυρά, έστω και αν μεταβάλλονται διαρκώς. Καρπός μακροχρόνιας έρευνας και διδασκαλίας, το παρόν βιβλίο φιλοδοξεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός νέου δικαιϊκού συστήματος, όπως και να υπη- ρετήσει μια πολυδιάστατη ιστορική προοπτική, την εδραίωση και ανάπτυξη μιας Ευρωπαϊκής Πολιτείας, αντανάκλαση και νέα ιστορική σύνθεση των καλύτερων παραδόσεων, αρχών και αξιών που γέννησε ο ευρωπαϊκός πολιτισμός. Αθήνα, Φεβρουάριος 2012 Αστέρης Δ. Πλιάκος