ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΟΛΟΓΙΑ & ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

384 § 48. - Η ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Η αρχική παράγραφος 5 του άρθρου 95 του Συντάγματος όριζε ότι η διοίκηση είχε «υποχρέωση να συμμορφώνεται με τις ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλί- ου της Επικρατείας»· και ότι «η παράβαση της υποχρέωσης αυτής δημιουργεί ευ- θύνη για κάθε υπαίτιο όργανο, όπως νόμος ορίζει». Ο νόμος αποσαφήνιζε τη συ- νταγματική αυτή υποχρέωση των διοικητικών αρχών. Ειδικότερα, το άρθρο 50 § 5 του ΠΔ 18/1989 όριζε ότι «αυτές πρέπει να συμμορφώνονται ανάλογα με κάθε περίπτωση, με θετική ενέργεια προς το περιεχόμενο της απόφασης του Συμβουλί- ου, ή να απέχουν από κάθε ενέργεια που είναι αντίθετη προς όσα κρίθηκαν από αυτό»· και ότι «ο παραβάτης, εκτός από τη δίωξη για παράβαση καθήκοντος» (άρθρο 259 ΠΚ), υπέχει και προσωπική ευθύνη για αποζημίωση» 1 . Η αναθεωρημένη παράγραφος 5 του άρθρου 95 του Συντάγματος καθιερώνει την υποχρέωση της Διοίκησης να συμμορφώνεται με τις αποφάσεις όλων των δικα- στηρίων. Ειδικότερα, η παράγραφος αυτή ορίζει ότι «η διοίκηση έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις»· ότι «η παράβαση της υπο- χρέωσης αυτής γεννά ευθύνη για κάθε αρμόδιο όργανο, όπως νόμος ορίζει»· και ότι «νόμος ορίζει τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης της δι- οίκησης». Οι διατάξεις αυτές και ιδίως η διάταξη του τρίτου εδαφίου παρέχουν στον κοινό νομοθέτη ευρεία εξουσιοδότηση για τη ρύθμιση της συμμόρφωσης της Διοίκησης με τις δικαστικές αποφάσεις, την οποία επιτάσσει η συνταγματική αρχή του κράτους δικαίου και, ειδικότερα, η διάταξη του άρθρου 20 § 1 του Συ- ντάγματος που κατοχυρώνει το δικαίωμα της δικαστικής προστασίας 2 . Το θέμα ρύθμισε ήδη το πρώτο κεφάλαιο (άρθρα 1-6) του Ν 3068/2002, ο οποίος έχει τον τίτλο «Συμμόρφωση της Διοίκησης προς τις δικαστικές αποφάσεις, προαγω- 1. Βλ. την απόφ. 2400/1981 του ΣτΕ (Τμ. Γ’), ΤοΣ 8, σ. 307 επ. 2. Εισηγητική Έκθεση στο νομοσχέδιο, το οποίο αποτέλεσε το Ν 3068/2002 που εξετάζεται στη συνέχεια (ΚΝοΒ 2002, σ. 2282): «... Οι περιπτώσεις μη συμμόρφωσης προς τις δικαστικές απο- φάσεις ή της μη εκτέλεσης των αποφάσεων αυτών δεν είναι μεν συχνές, το φαινόμενο όμως αυτό αντίκειται προς τη θεμελιώδη αρχή του κράτους δικαίου και συνιστά ευθεία παράβα- ση του συνταγματικού κανόνα της δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 παρ. 1), αναγκαίο στοι- χείο της οποίας είναι η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων. - Οι προαναφερόμενες συνταγ- ματικές διατάξεις (άρθρα 94 § 4 και 95 § 5) παρέχουν στο νομοθετικό όργανο ευρύ πεδίο ρυθμίσεων. Ειδικότερα το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 94 επιτρέπει την υπέρβα- ση της αυστηρής διάκρισης των εξουσιών και την πρόβλεψη αρμοδιότητας των δικαστηρίων και των δικαστικών οργάνων να επεμβαίνουν στη λειτουργία της Διοικήσεως για να επιτευχθεί η συμμόρφωσή της προς τις δικαστικές αποφάσεις και η εμπέδωση του Κράτους Δικαίου».