ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

416 Δίκαιο προστασίας καταναλωτή Α. ΜΠΕΧΛΙΒΑΝΗΣ Άρθρα 4, 4α-4η, 5-5β Ν 2251/1994 γενικές διατάξεις των άρθρων 513 επ. ΑΚ για το δίκαιο της πώλησης, στο μέτρο που δεν εισά- γουν αντίθετη πρόβλεψη. ΙΙ. Οι ρυθμίσεις των άρθρων 4 έως 4η 1. Πεδίο εφαρμογής και λοιπές γενικές παρατηρήσεις Τα άρθρα 4 έως 4η θεσπίζουν, κατά βάση, δικαιώματα του καταναλωτή (ή, κατά περίπτω- ση, υποχρεώσεις του προμηθευτή που αντιστοιχούν σε δικαιώματα του καταναλωτή), έχουν όμως ετερόκλιτο πεδίο εφαρμογής, ο προσδιορισμός του οποίου καθίσταται ακόμη πιο περί- πλοκος λόγω της προσθήκης επιμέρους εξαιρέσεων. Συγκεκριμένα: Το άρθρο 4 παρ. 1 θεσπίζει γενική υποχρέωση του προμηθευτή για προσυμβατική ενημέ- ρωση του καταναλωτή και δη για την παροχή, πριν τη σύναψη της σύμβασης, συγκεκριμέ- νων πληροφοριών (βλ. περ. α-η) με ευκρινή και κατανοητό τρόπο, στο μέτρο που αυτές δεν είναι ήδη εμφανείς από τις περιστάσεις. Πρόκειται για πληροφορίες που ήδη τυποποιούνται στο άρθρο 3β αναφορικά με την απαίτηση ενημέρωσης για συμβάσεις εξ αποστάσεως και εκτός εμπορικού καταστήματος (βλ. οικείο άρθρο). Όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των παρ. 1 και 3, η διάταξη εφαρμόζεται σε συμβάσεις άλλες από τις συναπτόμενες εξ αποστάσε- ως ή εκτός εμπορικού καταστήματος, όχι όμως και σε συμβάσεις που αφορούν καθημερινές συναλλαγές και που εκτελούνται αμέσως μόλις συναφθούν (π.χ. αγορά καταναλωτικών αγα- θών εντός supermarket). Στην παρ. 2, εξάλλου, διευκρινίζεται ότι στο πεδίο εφαρμογής της εμπίπτουν και συμβάσεις παροχής νερού, φυσικού αερίου ή ηλεκτρικής ενέργειας, όταν δεν διατίθενται προς πώληση σε περιορισμένο όγκο ή καθορισμένη ποσότητα, καθώς και πα- ροχής τηλεθέρμανσης ή παροχής ψηφιακού περιεχομένου που δεν παρέχεται πάνω σε υλι- κό μέσο ∙ αναφορικά με τις έννοιες του «ψηφιακού περιεχομένου» και του «υλικού μέσου» ισχύουν οι ορισμοί του άρθρου 1α περ. 14 και 11 αντιστοίχως. Το άρθρο 4 αποτελεί μεταφο- ρά στο εθνικό δίκαιο του άρθρου 5 της Οδηγίας 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλω- τών, την τροποποίηση της Οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της Οδηγίας 1999/44/ ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση της Οδηγίας 85/577/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της Οδηγίας 97/7/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, L 304 της 22.11.2011. Αν και η εν λόγω Οδηγία είναι κατά βάση πλήρους εναρμόνισης 2 , στην παρ. 4 του άρθρου 5 έχει περιεχόμενο ελάχιστης εναρμόνισης, στο μέτρο που παρέχει στα κράτη μέλη -εμφορούμενη προφανώς από τη λογική της «δύναμης της πλη- ροφόρησης (Kraft der Information)»- τη δυνατότητα να εγκρίνουν ή να διατηρούν πρόσθε- τες υποχρεώσεις προσυμβατικής ενημέρωσης. Όπως παρατηρείται 3 , ο Έλληνας νομοθέτης 2. Η Οδηγία 2011/83/ΕΕ είναι «στοχευμένης πλήρους εναρμόνισης» (targeted full harmonisation), όπως προκύπτει από το άρθρο 4 αυτής, σύμφωνα με το οποίο: «Τα κράτη μέλη δεν διατηρούν ούτε εισάγουν στο εθνικό τους δίκαιο διατάξεις που παρεκκλίνουν από αυτές που καθορίζονται στην πα- ρούσα Οδηγία, συμπεριλαμβανομένων περισσότερο ή λιγότερο αυστηρών διατάξεων για την εξα- σφάλιση διαφορετικού επιπέδου προστασίας του καταναλωτή, εκτός εάν άλλως προβλέπεται στην παρούσα Οδηγία». Βλ. Αλεξανδρίδου , Οδηγία για τα δικαιώματα των καταναλωτών και ΥΑ Ζ1-891 - Κατά πόσον επετεύχθησαν οι στόχοι βελτίωσης του κοινοτικού κεκτημένου και της κοινοτικής συ- νοχής, ΔΕΕ 2014,193 επ. 3. Βλ. Αλεξανδρίδου , ΔΕΕ 2014,200 υπό 2β. 3 4