ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Δίκαιο προστασίας καταναλωτή 417 Α. ΜΠΕΧΛΙΒΑΝΗΣ Άρθρα 4, 4α-4η, 5-5β Ν 2251/1994 δεν έκανε χρήση της δυνατότητας αυτής, μετέφερε όμως το κείμενο της σχετικής διάταξης, σχεδόν αυτούσιο, στο άρθρο 4 παρ. 4. Σύμφωνα με το άρθρο 4α παρ. 1, τα άρθρα 4β (αναφορικά με τον χρόνο παράδοσης του αγα- θού από τον προμηθευτή στον καταναλωτή, βλ. αναλυτικώς υπό 10 επ.) και 4δ (αναφορικά με τη μετάθεση του κινδύνου, βλ. αναλυτικώς υπό 16 επ.) εφαρμόζονται στις συμβάσεις πώ- λησης καταναλωτικών αγαθών, κατ’ αποκλεισμό από το πεδίο εφαρμογής τους των συμβά- σεων παροχής νερού, φυσικού αερίου ή ηλεκτρικής ενέργειας, όταν δεν διατίθενται προς πώληση σε περιορισμένο όγκο ή σε καθορισμένη ποσότητα, καθώς και των συμβάσεων πα- ροχής τηλεθέρμανσης ή παροχής ψηφιακού περιεχομένου μη ευρισκόμενου πάνω σε υλικό μέσο. Αντιθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 4α παρ. 2, τα άρθρα 4γ (με τίτλο: «Έξοδα για χρήση μέσων πληρωμής»), 4ε (με τίτλο: «Τηλεφωνική επικοινωνία») και 4στ (με τίτλο: «Πρόσθετες πληρω- μές») εφαρμόζονται τόσο σε συμβάσεις πώλησης όσο και σε συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, παροχής νερού, φυσικού αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας, τηλεθέρμανσης ή ψηφιακού περιε- χομένου. Με τις διατάξεις αυτές επέρχεται (πλήρης) εναρμόνιση του ελληνικού δικαίου με τα άρθρα 19, 21 και 22, αντιστοίχως, της Οδηγίας 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλω- τών, την τροποποίηση της Οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της Οδηγίας 1999/44/ ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση της Οδηγίας 85/577/ΕΟΚ του Συμβουλίου και της Οδηγίας 97/7/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, L 304 της 22.11.2011. Σκοπός τους είναι η διασφάλιση της διαφάνειας ως προς την τιμή και συγκεκριμένα η εξασφάλιση των εύλογων οικονομικών συμφερόντων του καταναλωτή μέσω της προστασίας του από τον κίνδυνο επιβάρυνσής του με κρυφά κόστη και πρόσθετες πληρωμές χωρίς τη συναίνεσή του 4 , κατ’ επέκταση δε και η προαγωγή της χρήσης αποτελεσματικών μέσων πληρωμής και η ενθάρρυνση του ανταγωνισμού (βλ. υπ’ αριθ. 54 σκέψη του προοιμίου της Οδηγίας). Ειδικότερα, το άρθρο 4γ –όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του από το άρθρο 56 παρ. 2 ν. 4370/2016 (ΦΕΚ Α΄ 37/7.03.2016)– απαγορεύει στον προμηθευτή να χρεώνει τον καταναλωτή για τη χρήση ενός συγκεκριμένου μέσου πλη- ρωμής ∙ το άρθρο 4ε απαλλάσσει τον καταναλωτή, όταν ο προμηθευτής χρησιμοποιεί τηλε- φωνική γραμμή για τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του σχετικά με τις συναπτόμενες συμβά- σεις, από την υποχρέωση να πληρώσει παραπάνω από τη βασική τιμή χρέωσης, με επιφύ- λαξη του δικαιώματος του παρόχου της τηλεπικοινωνιακής υπηρεσίας να επιβάλλει χρέωση για τις σχετικές κλήσεις ∙ και τέλος, το άρθρο 4στ επιβάλλει στον προμηθευτή την υποχρέω- ση να επιδιώκει, πριν τη σύναψη της σύμβασης, τη ρητή συναίνεση του καταναλωτή για κάθε πρόσθετη πληρωμή επιπλέον της αμοιβής που συμφωνείται για την κύρια συμβατική υπο- χρέωση του προμηθευτή, καθώς επίσης και την υποχρέωση να επιστρέψει στον καταναλω- τή οποιαδήποτε τέτοια πρόσθετη πληρωμή, εφόσον δεν έχει λάβει τη ρητή συγκατάθεση του καταναλωτή, αλλά την έχει συναγάγει μέσω προκαθορισμένων επιλογών που ο καταναλωτής απαιτείται να απορρίψει για να αποφύγει την πρόσθετη πληρωμή. Περαιτέρω, το άρθρο 4ζ αποσκοπεί στην (πλήρη) εναρμόνιση του ελληνικού δικαίου με το άρθρο 27 της Οδηγίας 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 4. Βλ. Αλεξανδρίδου , ΔΕΕ 2014,202 υπό γ. 5 6 7