ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ

ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ 482 ριελίσσονται γύρω από τον ίδιο άξονα, σχηματίζοντας διπλή έλικα. Οι βά- σεις των αλύσων διατάσσονται στο εσωτερικό της διπλής έλικας αντικρυστά και κάθετα προς τον επιμήκη άξονά της, σχηματίζοντας ζεύγη από κάθε άλυ- σο, με δεσμούς υδρογόνου. Ειδικότερα, το ανθρώπινο πυρηνικό DNA 7 απο- τελείται από 6x10 9 ζεύγη βάσεων 8 περίπου, λόγω των οποίων αναπτύσσεται το φαινόμενο της αυτοαντιγραφής του DNA 9 . Έτσι, οι έλικες της προγονικής διπλής έλικας ξετυλίγονται με την παρέμβαση του ενζύμου 10 ελικάση, ενώ κα- θεμία, ενώ καθεμία από αυτές λειτουργεί ως πρότυπο για τη δημιουργία μιας συμπληρωματικής έλικας. Πρόκειται για τη συμπληρωματικότητα, όπου δύο μονόκλωνα μόρια νουκλεϊνικών οξέων είναι συμπληρωματικά όταν συντίθε- νται από αλληλουχία βάσεων που διασφαλίζει την σε αντιπαράλληλη διάταξη μεταξύ τους σύνδεση με τον σχηματισμό ζευγών βάσεων εντελώς συγκεκρι- μένων, δηλ. Α: T και G: C. Ο εν λόγω τύπος αντιγραφής ονομάζεται ημισυντη- ρητική αντιγραφή, η οποία αναφέρεται σε ένα διπλασιασμό του DNA, κατά τον οποίο κάθε θυγατρικό μόριο DNA περιέχει μία προγονική αλυσίδα και μία νέα θυγατρική άλυσο 11 . Ανάμεσα στα γονίδια παρεμβάλλονται απλές αλ- ληλουχίες βάσεων, που δεν κωδικοποιούν ορισμένο μήνυμα, πλην όμως δι- αχωρίζουν προς άλληλα τα γονίδια. Τα τμήματα αυτά ονομάζονται δορυφό- ροι (Satellite DNA), δηλ. περιοχές του DNA, που αποτελούνται από 5-10 ….. 7. Deoxynucleoside: Μόριο αποτελούμενο από ένα συνδυασμό μιας βάσης και μιας δεοξυριβό- ζης. Deoxynucleotide: Μόριο αποτελούμενο από ένα συνδυασμό μιας βάσης, μιας δεοξυρι- βόζης και από περισσότερες φωσφατάσες. Deoxyribonucleic acid (DNA): Νουκλεϊκό οξύ που ευρίσκεται στον πυρήνα του κυττάρου και μεταφέρει γενετικές πληροφορίες σε όλα τα κύτ- ταρα. Το μόριο DNA είναι ένα πολυνουκλεοτίδιο που συντίθεται κατά βάση από δεοξυριβο- νουκλεοτίδια συνδεδεμένα με φωσφοδιεστερικούς συνδέσμους. Polynucleotide: Μια άλυσος που σχηματίζεται από ένα συνδυασμό ορισμένων νουκλεοτιδίων. Το RNA είναι ένα πολυνου- κλεοτίδιο. Βλ. σχετ., G. Morel / An. Cavalier, In Situ Hybridization in Light Microscopy, CRC Press, 2001, σελ. 307 και 313. 8. Ζεύγος βάσεων bp: Στο διπλόκλωνο DNA οι δύο άλυσοι συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς υδρογόνου μέσω των βάσεων πουρίνης - πυριμιδίνης. Η αδενίνη συνδέεται πάντοτε με θυμί- νη και η γουανίνη συνδέεται κυτοσίνη. Το κάθε ζεύγος που συνδέεται με δεσμούς υδρογόνου αποτελεί ένα ζεύγος βάσεων (bp), το οποίο χρησιμοποιείται ως μονάδα μήκους του DNA. Βλ. σχετ., Μ. Γεωργίου, Γενετική Ιατροδικαστική, εκδ. Παρισιάνου, Αθήνα 2008, σελ. 243. 9. Duplication: Η διαδικασία με την οποία το μόριο DNA είναι ικανό να παράξει ένα ακριβές αντί- γραφο του εαυτού του. Βλ. σχετ., Morel / Cavalier, In Situ Hybridization in Light Microscopy, ό.π., σελ. 308. 10. Ένζυμο: Μία πρωτεΐνη που λειτουργεί ως καταλύτης μιας ειδικής χημικής αντίδρασης. Το όνομα ενός ενζύμου εξειδικεύει γενικά τη λειτουργία του. Η πρόσθεση της παραγωγικής κατάληξης –άση, στο όνομα του τύπου του μορίου στο οποίο το ένζυμο δρα, σημαίνει ότι αυτό διαλύεται από αυτό το ένζυμο (λ.χ. η ριβονουκλεάση κόπτει τα RNA μόρια, η πρωτε- ϊνάση υδρολύει τις πρωτεΐνες). Βλ. σχετ., Morel / Cavalier, In Situ Hybridization in Light Microscopy, ό.π., σελ. 308. 11. Βλ. σχετ., Α. Τρακατέλλη , Βιοχημεία, τόμ. Α΄, Θεσσαλονίκη 1979, σελ. 604.