ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ

ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ 486 ρέστερα να διερευνηθούν οι εξ αίματος σχέσεις κατιόντων ή ανιόντων, όταν δεν ανευρίσκεται βιολογικό υλικό του πατρός. Αντίθετα, με το πυρηνικό DNA, ο αναδιπλασιασμός του μιτοχονδριακού DNA δεν είναι πάντοτε σαφής, με συνέπεια την εμφάνιση του φαινομένου της ετεροπλασμίας (Heteroplasmy), δηλ. μίας κατάστασης όπου σε ένα άτομο διαπιστώνονται διαφορετικοί τύποι μιτοχονδριακού DNA (two mitotypes). Έτσι στις περιπτώσεις των μοναδικών βιολογικών πειστηρίων, όπου η ποσότητα πυρηνικού DNA είναι ανεπαρκής λ.χ. τρίχες, η εργαστηριακή επεξεργασία θα στραφεί αναγκαστικά στη διερεύ- νηση του μιτοχονδριακού DNA, το οποίο αν είναι ετεροπλασματικό, θα απο- μειώσει κατά πολύ την αποδεικτική του αξία. Έτσι, λοιπόν, αν δύο υπό έρευνα βιολογικά δείγματα είναι ομοπλασμικά και διαθέτουν την αυτή αλληλουχία βάσεων μιτοχονδριακού DNA, τότε αυτά ταυτίζονται. Στον ίδιο βαθμό υπάρ- χει ταύτιση κι αν ακόμη είναι ετεροπλασμικά, αλλά έχουν τις ίδιες αλληλουχίες βάσεων m+-DNA. Ταύτιση υπάρχει επίσης, αν ένα από τα ερευνώμενα δείγμα- τα είναι ετεροπλασμικό και το έτερο ομοπλασμικό, αλλά παρουσιάζει την ίδια αλληλουχία βάσεων m+DNA με εκείνη του ετεροπλασμικού δείγματος. Αν τέ- λος, και τα δύο δείγματα είναι ομοπλασμικά και διαφέρουν σε μία μόνο βάση αλληλουχίας, συνιστάται εφόσον τότε η ανάλυση του m+DNA δεν μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια στον αποκλεισμό ή την κατάφαση της ταύτισης. Η ανε- παρκής απόδειξη που ελλοχεύει ως κίνδυνος στην ανάλυση του m+DNA, θα πρέπει να συμπληρώνεται με την έρευνα πολλών άλλων μέσων απόδειξης 19 . – Πρέπει να σημειωθεί ότι από τη δειγματοληψία, την αξιολόγηση και τη στα- τιστική επεξεργασία των γενετικών αποτυπωμάτων μέχρι την αποδεικτική τους δύναμη ενώπιον του δικαστηρίου, εμφανίζονται πολλά προβλήματα, τα οποία μπορούν να παραμορφώσουν το γενετικό προφίλ του κατηγορουμέ- νου ή να μην οδηγήσουν με αδιαμφισβήτητη σαφήνεια και κατηγορηματι- κότητα στην ταυτοποίησή του, γεγονός που δεν αναγορεύει την DNA ανάλυ- ση σε πανάκεια. Εν πρώτοις, ο δράστης δεν καταλείπει πάντοτε στη σκηνή του εγκλήματος βιολογικά υλικά - πειστήρια, λ.χ. αίμα, σπέρμα, τρίχες κ.ά. ή πα- ρεισφρέουν διάφοροι κοινωνικοηθικοί παράγοντες που δυσχεραίνουν την ταυτοποίηση του δράστη, όπως λ.χ. είναι η μη καταγγελία ενός βιασμού από το θύμα, η καθυστέρηση της καταγγελίας με συνέπεια την απώλεια του επίδι- κου βιολογικού υλικού, η άρνηση του κατηγορουμένου να δώσει δείγμα γε- νετικού υλικού, όπου αυτή είναι προαιρετική κ.λπ. Παράλληλα, δεν είναι σπά- νιες οι περιπτώσεις στις οποίες τα βιολογικά δείγματα – πειστήρια είναι κα- κής ποιότητας λόγω περιβαλλοντικών συνθηκών, λ.χ. υψηλές θερμοκρασίες, υγρασία κ.ά. που αποδομούν το DNA ή λόγω προσβολής τους από ρυπαντι- κά DNA μικροβίων, βακτηριδίων, μυκήτων κ.ά., πράγμα που απαιτεί πρόσθε- το γενετικό έλεγχο. 19. Βλ. σχετ., Γεωργίου, Γενετική Ιατροδικαστική, ό.π,. σελ. 96 επ., 186 επ.