Η ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΥΝΟΜΟΥΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

108 Απονομή της ποινικής δικαιοσύνης: βασικοί άξονες βελτίωσης ράλληλα να λαμβάνει υπόψη της την ανάγκη ευρύτερων αναγκαίων θεσμικών αλλαγών που συνδέονται έμμεσα με το έργο της απονομής της ποινικής δικαιοσύνης 2 . Διαφορε- τικά, οι όποιες προσπάθειες θα παραμένουν αναποτελεσματικές και δεν αποκλείεται να γεννούν κινδύνους για τα δικαιώματα των πολιτών, αφού εστιάζουν συνήθως εσφαλ- μένα, κατ’ αποκλειστικό τρόπο, στο στόχο επιτάχυνσης της ποινικής διαδικασίας. Ορθό εμφανίζεται, λοιπόν, ως πρώτη βασική κατεύθυνση να συγκρατήσει κανείς ότι για μια δικαιοκρατικά οριοθετημένη αποτελεσματικότητα της ποινικής καταστολής χρειάζεται συνολική βελτίωση της αντίδρασης της έννομης τάξης απέναντι σε εγκλημα- τικές συμπεριφορές, και όχι μόνο βελτίωση του ποινικού δικαιοδοτικού μηχανισμού. (ii) Στη δικαστική εξουσία είναι ανατεθειμένη κατά το Σύνταγμα η ερμηνεία και η εφαρ- μογή των νόμων. Ιδίως σ’ ένα σύστημα, όπως το δικό μας, όπου επικρατεί η αρχή της νομιμότητας, τούτο σημαίνει ότι η δικαστική εξουσία δεν επιτρέπεται να εφαρμόζει το νόμο επιλεκτικά υπηρετώντας σκοπιμότητες ξένες προς το έργο της. Σημαίνει επίσης ότι η δικαστική εξουσία δεν επιτρέπεται να αναλαμβάνει το ρόλο του νομοθέτη, αλλά και αφετέρου ότι επωμίζεται μοιραία όλα τα προβλήματα που δημιουργεί μια «κακή νο- μοθέτηση». Το αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι να ταλαιπωρείται η ίδια η δικαι- οσύνη, να χρονοτριβεί για να δώσει λύσεις, που δεν είναι και πάντα εφικτές, να βλά- πτεται ο πολίτης, αλλά και να χάνεται η εμπιστοσύνη όλων στην απονομή του δικαίου, αφού η αντίληψη ότι «για όλα υπάρχει ένας δικαστής» είναι καταδικασμένη να απο- τύχει 3 . Τούτες οι σκέψεις αναδεικνύουν μια δεύτερη βασική κατεύθυνση: η βελτίωση της ποιό- τητας απονομής της δικαιοσύνης, και ειδικότερα της ποινικής δικαιοσύνης η οποία μας ενδιαφέρει στην ενότητα αυτή, περνά αναγκαία μέσα από από το σεβασμό του Συντάγ- ματος και των νόμων, ο οποίος επιβάλλεται με ιδιαίτερη έμφαση στο ποινικό δίκαιο , αλλά και μέσα από μια ριζική βελτίωση της ποινικής νομοθεσίας της χώρας. Αναβάθμιση της ποινικής δικαιοσύνης δεν μπορεί να αναμένεται ούτε όταν η δικαστι- κή εξουσία παρακάμπτει κατ’ ουσία την εφαρμογή του δικαίου , ούτε όταν ο ίδιος ο νο- μοθέτης μ’ ένα πληθωρικό, ασαφές, περίπλοκο και κάποτε ευθέως αντιφατικό ποινικό οπλοστάσιο συνεχίζει να κάνει περίπου τα πάντα για να δυσκολεύει, να απορρυθμίζει ή να καθιστά ακόμη και αδύνατο το ορθολογικό έργο της δικαιοσύνης 4 . 2. Βλ. σχετικά Α. Ζαχαριάδη/Α.-Τ. Καζανά/ Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Ι. Ναζίρη/Θ. Παπακυριάκου/Κ. Χατζηκώστα/Ν. Χατζηνικολάου , σε Μ. Καϊάφα/Γκμπάντι (επιστ. εποπτ.), Οικονομικό έγκλημα και διαφθορά στο δημόσιο τομέα, τομ. 3, Ένα συνεκτικό σχέδιο για την αντιμετώπιση του Οι- κονομικού Εγκλήματος και της Διαφθοράς στο Δημόσιο Τομέα, 2015, 145-147. 3. Βλ. σχετικά Ι. Συμεωνίδη , Μορφές εμφάνισης και συνέπειες της κακής νομοθέτησης στο πεδίο της Διοικητικής Δικαιοσύνης, σε Βουλή των Ελλήνων/Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων/Εργαστήριο Μελέτης για τη Διαφάνεια, τη Διαφθορά και το Οικο- νονομικό Έγκλημα-Νομικής Σχολή ΑΠΘ, Πρακτικά συνεδρίου με θέμα: Η καλή νομοθέτηση ως αναγκαία προϋπόθεση για μια δίκαιη και αποτελεσματική λειτουργία της πολιτείας, 2017, 132, αλλά και στον ιστότοπο http://www.law.auth.gr/sites/default/files/%CE%A0%CF%81%CE%B1% CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC%20%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%A F%CE%BF%CF%85%202017_%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CE%AE%20%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%BF% CE%B8%CE%AD%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7_0.pdf . 4. Για τη βελτίωση της κατάστασης αυτής έχουν κατατεθεί ακόμη και πρόσφατα (από το Εργα- στήριο Μελέτης για τη Διαφάνεια, τη Διαφθορά και το Οικονομικό Έγκλημα της Νομικής Σχο- λής του ΑΠΘ) συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να συνεισφέρουν άμεσα και