Η ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΥΝΟΜΟΥΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
110 Απονομή της ποινικής δικαιοσύνης: βασικοί άξονες βελτίωσης στήματος και της βελτίωσης της ταχύτητας, ως κομβικό ζητούμενο για κάθε πρόταση αναβάθμισης της ποινικής δικαιοσύνης. (iv) Προτάσεις βελτίωσης απονομής της ποινικής δικαιοσύνης οφείλουν να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τα εμπειρικά δεδομένα λειτουργίας του συστήματος, καθώς και τα όρια των πραγματικών του δυνατοτήτων . Με άλλα λόγια, είναι ανορθόλογο να απαιτεί κα- νείς διαρκώς βελτίωση της ταχύτητας στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, ενώ πα- ράλληλα - με μια ακραία συμβολική, πολιτική διαχείριση του ποινικού δικαίου- να αυ- ξάνει συνεχώς άκριτα το ρυθμό ποινικοποίησης, και ιδίως κακουργηματοποίησης 8 , διά- φορων συμπεριφορών, για να καταλήξει μάλιστα στη συνέχεια να αποτυπώνει τούτη τη μεταχείριση στην πράξη με ποινές πραγματικής εκτίσιμης διάρκειας πολύ μικρότε- ρης της επιβληθείσας από το δικαστήριο, μέσω διαρκούς διεύρυνσης του ευεργετικού υπολογισμού της εκτιτέας ποινής καθώς και του θεσμού της υπό όρο απόλυσης 9 , εξαι- τίας της κατάστασης ανάγκης που δημιουργείται με τον υπερπληθυσμό των φυλακών. Ούτε έχει βέβαια οποιαδήποτε λογική η διαρκώς αύξουσα ποινικοποίηση ακόμη και σε επίπεδο αδικημάτων μέτριας βαρύτητας, όταν στη συνέχεια, ακριβώς λόγω της υπερ- φόρτωσης του συστήματος, ο νομοθέτης οδηγείται στη γνωστή, και επαναλαμβανόμε- νη πλέον, επιλογή της ειδικής παραγραφής τέτοιων αδικημάτων, για να επιτρέψει στο μηχανισμό απονομής της ποινικής δικαιοσύνης να ασχοληθεί με βαρύτερες ή ανάλογης σημασίας υποθέσεις 10 . Συνεπώς, η επιλογή να «φορτώνεται» διαρκώς με νέα ύλη ένα σύστημα απονομής δι- καιοσύνης, που έχει με βάση τα εμπειρικά δεδομένα δυσκολία να ανταποκριθεί στο ρόλο του, λόγω του όγκου των υποθέσεων που αντιμετωπίζει, είναι αδιέξοδη. Έτσι, η πραγματική υπηρέτηση του στόχου μιας ουσιαστικής απονομής της ποινικής δικαιοσύ- νης, με συνδυασμό ποιότητας και αποτελεσματικότητας για την επίτευξη των σκοπών ενός φιλελεύθερου ποινικού δικαίου, όπως αυτό επιβάλλεται από το Σύνταγμά μας και τις διεθνείς και ενωσιακές δεσμεύσεις της χώρας, αναδεικνύει ως τέταρτη γενικότερη κατεύθυνση για τη βελτίωση της ποινικής δικαιοσύνης τον επανασχεδιασμό του αφετη- ριακού σκαλοπατιού της ποινικοποίησης, την ουσιαστική υλοποίηση του αποσπασματι- κού χαρακτήρα του ποινικού δικαίου, αλλά και τη χρήση του ως ultima ratio. 8. Βλ. ενδεικτικά Στ. Παύλου , Ένας φαύλος κύκλος χωρίς τέλος: Οι τροποποιήσεις του ΠΚ για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης και την αποσυμφόρηση των φυλακών, ΠοινΔικ 2012, 924, Ε. Συ- μεωνίδου-Καστανίδου , Προκλήσεις για τον σύγχρονο ποινικό νομοθέτη, ΠοινΧρ 2015, 484-485. 9. Βλ. σχετικά Θ. Παπακυριάκου , Μορφές εμφάνισης και συνέπειες της κακής νομοθέτησης στο πεδίο της Ποινικής Δικαιοσύνης, σε Βουλή των Ελλήνων/Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων/Εργαστήριο Μελέτης για τη Διαφάνεια, τη Διαφθορά και το Οι- κονονομικό Έγκλημα-Νομικής Σχολή ΑΠΘ, Πρακτικά συνεδρίου με θέμα: Η καλή νομοθέτηση ως αναγκαία προϋπόθεση για μια δίκαιη και αποτελεσματική λειτουργία της πολιτείας, 2017, 173-174 (και στον ιστότοπο της υποσημ. 3), Τ. Τζαννετάκη , Η στρατηγική της έμμεσης μείω- σης των ποινών: Η εξάντληση των ορίων της και η ανάγκη αλλαγής παραδείγματος, The art of crime, τευχ. 1 (Νοέμβριος 2016). 10. Χρ. Μυλωνόπουλου , Νομοθετικές επεμβάσεις και νομολογιακές επινοήσεις. Πόσο αναγκαίες είναι;, σε http://www.mylonopoulos.gr , Παπακυριάκου , ο.π., 174.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NDg3NjE=