Η ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΥΝΟΜΟΥΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

112 Απονομή της ποινικής δικαιοσύνης: βασικοί άξονες βελτίωσης μή της ποινικής δικαιοσύνης, καθώς και μέσω τόνωσης της ανεξαρτησίας, διαφάνειας, εξειδίκευσης, ποιότητας και αξιοκρατίας του ίδιου του δικαιοδοτικού μηχανισμού 13 . 4ος άξονας: Παρεμβάσεις υποστήριξης της απονομής της ποινικής δικαιοσύνης με υπο- βοήθηση του έργου της από ειδικό επιστημονικό προσωπικό , αναβαθμισμένη πραγ- ματογνωμοσύνη 14 , καθώς και πλήρη μηχανοργάνωση για την ηλεκτρονική καταγρα- φή της πορείας των ποινικών υποθέσεων, αλλά και για τη στατιστική επεξεργασία στοιχείων απαραίτητων για μια εμπειρικά τεκμηριωμένη και εξασφαλίζουσα την ίση με- ταχείριση των πολιτών απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, με ευρύτερες δυνατότητες συμβολής στη διαρκή παρακολούθηση και αξιολόγηση της λειτουργίας του συστήματος αλλά και στο σχεδιασμό της αντεγκληματικής πολιτικής της χώρας 15 . Η παρούσα εισήγηση εστιάζει σε συγκεκριμένες προτάσεις για τον πρώτο, τρίτο, και τέταρτο άξονα 16 . 3. Πρώτος άξονας παρεμβάσεων: Δυνατότητες βελτίωσης της απονομής της ποινικής δικαιοσύνης μέσα από επιλογές του ουσιαστικού ποινικού δικαίου 3.1. Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα Για να συμβάλλει το ουσιαστικό ποινικό δίκαιο στη βελτίωση του συστήματος απονο- μής της ποινικής δικαιοσύνης πρέπει ένας νέος Ποινικός Κώδικας να στηρίξει με τις επι- λογές του ευθέως τους στόχους που προαναφέρθηκαν. Ειδικότερα, για να υποστηριχθεί με ισόρροπο και δικαιοκρατικό τρόπο η ποιότητα και η αποφόρτιση (η ταχύτητα) του συστήματος της απονομής ποινικής δικαιοσύνης πρέ- πει να γίνουν οι ακόλουθες κομβικές παρεμβάσεις: Πρώτα απ' όλα με στόχο έναν έλλογο περιορισμό της ποινικής καταστολής θα πρέπει: (i) να διακριθούν στο μέτρο του εφικτού οι διοικητικές παραβάσεις από τις αξιόποινες πράξεις, ώστε να μην οδηγούμαστε σε παράλληλη τιμώρηση της ίδιας συμπεριφοράς τόσο με διοικητικές όσο και με ποινικές κυρώσεις, όπως αυτό συμβαίνει, για παράδειγ- μα, στα εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος 17 . Τούτο επιτεύχθηκε εν μέρει με τον Κώ- δικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013) 18 στο πεδίο των φορολογικών αδικημά- των. Στο πεδίο αυτό όταν δεν σημειώνεται υπέρβαση των χρηματικών ορίων τα οποία θεμελιώνουν αξιόποινη φοροδιαφυγή, αποκλειστική δυνατότητα παραμένει η επιβολή 13. Βλ. παρακάτω υπό 4. 14. Βλ. παρακάτω υπό 5.1. 15. Βλ. παρακάτω υπό 5.2. και 5.3.. 16. Για προτάσεις που σχετίζονται ειδικότερα με παραμέτρους του ποινικού δικονομικού δικαίου βλ. αναλυτικά στον παρόντα τόμο Λ. Μαργαρίτη , «Οι άλλοι φταίνε, όχι εμείς», 166 επ. και Α. Αλαπάντα , Δυσλειτουργίες στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, 85 επ. 17. Πρβλ. για το πρόβλημα ήδη Α. Παπανεοφύτου , Σχέση της ποινικής προστασίας του περιβάλ- λοντος με τις διοικητικές διατάξεις και τις διοικητικές κυρώσεις, σε ΕλλΕτΠοινΔικ, Ποινική προστασία του περιβάλλοντος, Πρακτικά Ε΄ Πανελλήνιου Συνεδρίου, 1996, 25επ. 18. Βλ. σχετικά Θ. Παπακυριάκου , Φορολογικά αδικήματα Ι, Εισαγωγικές παρατηρήσεις, σε Στ. Παύλου/Θ. Σάμιου (επιμ.), 5η ενημέρωση (Νοέμβριος 2016), 16.