Η ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΥΝΟΜΟΥΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Μαρία Καϊάφα-Γκμπάντι 117 των συγκεκριμένων υποθέσεων από το δικαιοδοτικό μηχανισμό, αν η αποκατάσταση λάβει χώρα μέχρι κάποια τουλάχιστον συγκεκριμένη φάση εξέλιξης της διαδικασίας. Στο πλαίσιο αυτό ορθό θα ήταν πάντως στον ΠΚ να ρυθμίζονται μόνο οι περιπτώσεις που συνδέονται άμεσα με την εξάλειψη της ανάγκης επιβολής ποινής, δηλ. εκείνες όπου η αποκατάσταση αποτελεί έμπρακτη οικειοθελή αναγνώριση των προστατευόμε- νων εννόμων αγαθών, πριν από οποιαδήποτε εξέταση από την αρχή, οπότε και δικαιο- λογείται ουσιαστικά η εξάλειψη της ανάγκης επιβολής ποινής. Οι υπόλοιπες περιπτώ- σεις αντίθετα θα έπρεπε να εντάσσονται στο χώρο του δικονομικού ποινικού δικαίου, γιατί η ευνοϊκή τους μεταχείριση συνδέεται περισσότερο με δικονομικές σκοπιμότητες και σκέψεις γενικότερης αποτελεσματικής λειτουργίας του μηχανισμού απονομής της δικαιοσύνης. Πράγματι, αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε στις τελευταίες είναι να μην φτάνει στα όριά του ο δικαιοδοτικός μηχανισμός, και να μπορεί τουλάχιστον να επιτυγχάνει τους σκοπούς του ποινικού δικαίου στις πλέον σοβαρές περιπτώσεις 45 . Ει- δικότερα, και για την υλοποίηση της πιο πάνω λογικής πρέπει: (i) να διευρυνθεί ο θεσμός της κατ’ έγκληση δίωξης αδικημάτων σε σχέση με τη σημε- ρινή του διάσταση και να περιλάβει, πέραν άλλων αδικημάτων μέτριας βαρύτητας που θίγουν ιδιωτικά συμφέροντα, και όλα τα αδικήματα ιδιοκτησιακής ή περιουσιακής φύ- σης που δεν συνοδεύονται από εξαναγκασμό με βία ή απειλή, με εξαίρεση εκείνα που στρέφονται κατά του δημοσίου και ενέχουν ζημία ή απειλούμενη ζημία όχι μικρής αξί- ας λόγω των δυσκολιών που συνεπάγεται η σχετική διαδικασία υποβολής της έγκλη- σης για τις δημόσιες αρχές 46 . Με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί ένας σημαντικός περι- ορισμός της ύλης της ποινικής δικαιοσύνης, (ii) να αναδομηθεί το σημερινό άτακτο και εν μέρει αντιφατικό συνοθύλευμα διατάξεων του Ποινικού Κώδικα, του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και του ν. 4312/2014 47 , ώστε οι αποκαταστατικές ρυθμίσεις να αποκτήσουν συστηματική συνοχή και δογματική σαφή- νεια. Έτσι, η έμπρακτη μετάνοια πρέπει να ρυθμίζεται στον ΠΚ οδηγώντας σε εξάλει- ψη του αξιοποίνου, στην περίπτωση των περιουσιακών αδικημάτων, για παράδειγμα, αδιάκριτα αν πρόκειται για πλημμέλημα ή κακούργημα και αν η βλάβη της ιδιοκτησίας ή περιουσίας αφορά ιδιώτη ή το δημόσιο 48 . Αντίθετα, η εντελής ικανοποίηση του θύ- ματος μετά την αποκάλυψη της πράξης αλλά πριν την άσκηση της ποινικής δίωξης για πλημμέλημα ή κακούργημα κατά της ιδιοκτησίας ή περιουσίας, η οποία θα έπρεπε να οδηγεί σε αποχή ή υφ’ όρον αποχή από την ποινική δίωξη αντίστοιχα, και η αποκατά- σταση μετά την άσκηση της ποινικής δίωξης μέσα σε ορισμένη προθεσμία και με συμ- φωνία του θύματος, η οποία θα έπρεπε να οδηγεί ως μορφή ποινικής συνδιαλλαγής σε δυνητική αποχή από την επιβολή ποινής ή μείωση αυτής 49 , ορθό είναι, όπως προειπώ- 45. Βλ. έτσι Α. Ζαχαριάδη/Α.-Τ. Καζανά/ Μ. Καϊάφα-Γκμπάντι/Ι. Ναζίρη/Θ. Παπακυριάκου/Κ. Χα- τζηκώστα/Ν. Χατζηνικολάου , σε Μ. Καϊάφα/Γκμπάντι (επιστ. εποπτ.), Οικονομικό έγκλημα και διαφθορά στο δημόσιο τομέα, τομ. 3, ο.π., 134. 46. Ο.π., 33επ. 47. Ο.π., 126-133. 48. Βλ. ο.π., 135-136. 49. Βλ. ο.π., 136-137.