ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΟΣ ΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ

ρά και το εύρος ικανοποίησης των προνομιακών πιστωτών. Ταυτόχρονα, ενισχύονται οι διαδικασίες συλλογικής εκτέλεσης, με αυτόθροη συνέπεια να καθίσταται ευχερέστερη η ρευστοποίηση της περιουσίας του οφειλέτη (φυσικού ή νομικού προσώπου), δίχως τούτο να αποτελεί απόρροια απο- κλειστικά αναγκαστικού χαρακτήρα πλειοδοτικών διαδικασιών. Οι ανωτέρω ουσιώδεις μεταβολές ιδίως στο δίκαιο της πραγμάτωσης της απαίτησης του δανειστή, δηλ. στο δίκαιο της εκτέλεσης, πλήττουν ευθέως τα συμφέροντα του οφειλέτη, ώστε να αξιώνεται πλέον από τον σύγχρο- νο εφαρμοστή και ερμηνευτή του δικαίου η πρόνοια για εξισορρόπηση των αντιτιθέμενων συμφερόντων και αξιοποίηση των ρυθμιστικών εκείνων ερ- γαλείων, που θέτουν στοιχειώδη όρια επανορθωτικής δικαιοσύνης, ως επι- μέρους εκφάνσεις της αρχής της επιείκειας. Μια τέτοια ρυθμιστική λειτουργία επιτελεί ο κανόνας της επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση σε περίπτωση της καθ’ οιονδή- ποτε τρόπο ανατροπής του εκτελεστού τίτλου. Ένας κανόνας, η χρησιμότη- τα του οποίου λαμβάνει ολοένα και σημαντικότερη διάσταση, αν αναλογι- σθεί κανείς τον λόγω του γενικευμένου αναξιόχρεου πολλαπλασιασμό των διαδικασιών ατομικής και καθολικής εκτέλεσης σε βάρος της περιουσί- ας αφερέγγυων, μη συνεργάσιμων, κακόπιστων, αλλά και καλόπιστων, και εν γένει αδύναμων -ένεκα αντικειμενικών συνθηκών- να αποπληρώσουν το χρέους τους οφειλετών και εγγυητών. Είναι επόμενο μέσα στην πληθώρα των αιτημάτων παροχής δικαστικής προστασίας ένα διόλου αμελητέο τμήμα αυτών να πάσχει ακυρότητα, να μην ευδοκιμεί και να καθίσταται ανίσχυρο με δικαστική απόφαση. Στο σημείο αυτό τίθεται πιο πιεστικό πλέον το ζήτημα των εννόμων συνε- πειών μιας τέτοιας ανατροπής, οι οποίες πέραν από την απόρριψη της αξίω- σης του ενάγοντος θα συμβάλλουν στην αποκατάσταση των θιγόμενων συμ- φερόντων του οφειλέτη και θα διασφαλίσουν ένα minimum επανορθωτικής δικαιοσύνης, η οποία έχει προδήλως διασαλευθεί από την ανατραπείσα και πάντως αδικαιολόγητη επίσπευση της εκτέλεσης υπέρ του δανειστή. Τη λειτουργία αυτή επιτελεί ο θεσμός της επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, τούτο δε ενδεικνύει ήδη η κατά το γράμμα των κείμενων διατάξεων εφαρμογή του όχι μόνον στις περιπτώσεις ανατροπής προσωρινώς εκτελεστών, αλλά και στις περιπτώσεις εξαφάνισης τελεσι- δίκων δικαστικών αποφάσεων, ως απολύτως δεδομένη έστω και παρεπό-