ΔΙΚΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

X ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ρά» (Directive on Copyright in Single Digital Market, εφεξής DCSDM), πραγμάτευ- ση των διατάξεων της οποίας βλ. επίσης στους οικείους τόπους του βιβλίου. Γενικότερα προς αντιμετώπισιν των νέων τεχνολογικών προκλήσεων προ- βάλλουν δύο τρόποι: Η συνεχής ανανομοθέτηση, προϊόν συνήθως διεθνών διαβουλεύσεων, όχι απαραιτήτως διακρατικών, και η πολυβάσανος οδός του επιστημονικού διαλόγου ανάμεσα σε θεωρία και πράξη, με εργαλείο εν τέλει μόνον τον ορθό λόγο. Το δίλημμα απηχείται εν μέρει στην συζήτηση αναφορι- κά με τους περιορισμούς της πνευματικής ιδιοκτησίας (παρ. 6 του βιβλίου). Η προτίμηση προς την πρώτη λύση, πηγή πολυνομίας και μετανομίας μεταθέτει το κέντρο των αποφάσεων σε πολιτικοοικονομικούς συσχετισμούς· η εμμονή στην δεύτερη παραπέμπει την νομική μνήμη στoυς καιρούς όπου προτάγματα σαν την Begriffsjurisprudenz ή το Volksgeist δικαιώνονταν ελλείψει δημοκρατι- κότερου τρόπου ρύθμισης. Σε κάθε περίπτωση οι επίμαχες διαπαλαίουσες αξι- ολογήσεις (π.χ. ιδιοκτησία-ελευθερία) έχουν συγκεκριμενοποιηθεί και καταστεί από μακρού μέρος της έννομης τάξης. Από την άλλην πλευρά, για την δοκιμαζόμενη Ελλάδα το αντικείμενο του δι- καίου της πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελεί σήμερα (μετά την έκπτωση της δι- κής μας «βαρειάς βιομηχανίας», της αγροτικής, για τους γνωστούς λόγους) την μοναδική ίσως πλουτοπαραγωγική πηγή. Η πατρίδα μας εξακολουθεί να παρά- γει πολιτισμό, τραγούδια και ποιήματα και να βραβεύεται γι’ αυτά, αλλά και για αθλητικές επιδόσεις. Τα παραπάνω αγαθά χαρακτηρίζουν την ελληνική αγορά, προσφορά, αλλά και ζήτηση. Όπως και να έχει το πράγμα, είναι φανερό ότι η γνώση του αντικειμένου καθιστά περιζήτητο τον ικανό να ασχοληθεί με αυτό στην Ελλάδα, τούτο δε και στον δευτερογενή τομέα, όπως την δικηγορία, δικα- στηριακή και συμβουλευτική και εν γένει την Νομική επιστήμη. Είναι χαρακτη- ριστικό (και μάλλον αναμενόμενο βλ. αμέσως πιο κάτω) ότι στην Ελλάδα δρα- στηριοποιούνται με επιτυχία πλήθος ξένοι «δικηγόροι ΙΡ», δηλ. απασχολούμε- νοι με θέματα διανοητικής (πνευματικής και βιομηχανικής) ιδιοκτησίας. Δυστυχώς στο επίπεδο της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το μάθημα προέρχεται σήμερα από διττό πλήγμα: Όντας ήδη υποβαθμισμένο σε μάθημα επιλογής -σε αντίθεση προς τα διεθνώς κρατούντα, προς την υπό- λοιπη ύλη της διανοητικής ιδιοκτησίας και το ανθρωπιστικό στίγμα της Σχο- λής μας- υποβιβάσθηκε έτι περαιτέρω με αφαίρεση του ενός τετάρτου του δι- δακτικού χρόνου του (ευτυχώς όχι αναντίλεκτα). Εξάλλου το ήμισυ των μέχρι πρό τινος διδάσκοντων το μάθημα αφυπηρετεί, χωρίς να διαφαίνεται η παρα- μικρή προοπτική αναπλήρωσής τους με νέους, την ώρα που το (διεθνώς) σφύ- ζον σφρίγος πλείστων νέων ελλήνων ερευνητών διαρρέει προς άλλες κατευ- θύνσεις, αποκλεισμένο από τις πύλες της ολοένα λιπανθρωπότερης ανώτατης