ΔΙΚΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

178 Γ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ περιφέρειά της ερίζεται αν υπάγονται τα βουβά έργα 8 , τα πολυμέσα (ως εκ της διαδραστικότητάς τους) 9 , οι ειδήσεις 10 . Τα οπτικοακουστικά έργα οφείλουν την ύπαρξή τους σε πλειονότητα ερ- μηνευτών, αλλά και δημιουργών, π.χ. στον σκηνοθέτη, τον σεναριογράφο, τον συνθέτη της μουσικής υπόκρουσης κ.ο.κ. Αν οι σχέσεις μεταξύ των επί μέρους δημιουργών ήταν ισότιμες, τότε θα επρόκειτο για έργο συνεργασίας ή σύνθετο (εφόσον επί πλέον ήταν χωριστά εκμεταλλεύσιμες οι συμβολές του καθενός). Κάτι τέτοιο όμως σπάνια συμβαίνει. Συνήθως ένας είναι ο «ιθύνων νους» σε μια τέτοια συλλογική προσπάθεια · συνήθως λοιπόν θα πρόκειται για συλλογικό έργο, ο συντονιστής του οποίου θα έχει την πνευματική ιδιο- κτησία επί του όλου, θα μπορεί δε να προβεί στην εκμετάλλευσή του με την άδεια των λοιπών συντελεστών. 2. Κύριες ιδιορρυθμίες της ρύθμισης α) Τεκμήρια Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η εκμετάλλευση του οπτικοακουστικού έρ- γου προϋποθέτει δύο τινα: τον εντοπισμό του συντονιστή δημιουργού και την αδειοδότηση της εκμεταλλεύσεως του έργου εκ μέρους όλων των συντε- λεστών του. Ο νόμος διευκολύνει την απόδειξη και των δυο με ισάριθμα τεκ- μήρια: αα) Εισάγεται μαχητό τεκμήριο υπέρ του σκηνοθέτη ότι αυτός ως συντο- νιστής είναι ο δημιουργός του έργου (9 ν. 2121/1993), ήτοι ότι αποκτά πρω- τοτύπως την πνευματική ιδιoκτησία επ’ αυτού. ββ) Εισάγεται μαχητό 11 τεκμήριο ότι οι λοιποί συντελεστές έχουν μεταβι- βάσει τα πνευματικά περιουσιακά δικαιώματά τους στον παραγωγό του έρ- γου, στο μέτρο που τούτο είναι αναγκαίο για την εκμετάλλευση του έργου (34 §§1-2 ν. 2121/1993). β) Μικτή σύμβαση Κατά τα λοιπά παρατηρείται ότι η σύμβαση οπτικοακουστικής παραγω- γής είναι μικτή, ήτοι –όπως συχνά λέγεται- έχει διττό αντικείμενο, εγκείμενο τόσο στην δημιουργία του έργου (δηλαδή κατά βάσιν χαρακτήρα συμβάσε- 8. Αρνητικός Μαρίνος , σελ. 83, θετική Κοντουνά , σελ. 35. 9. Θετικοί Μαρίνος , σελ. 84, Κοτσίρης (1999), σελ. 90, αρνητικές Καλλινίκου , 98-99, Στα- ματούδη , ΧρΙΔ 2001, 790, Σταυρίδου ΧρΙΔ 2002, 389. 10. Θετικός Κουμάντος (2002), σελ. 132, αρνητική Σταυρίδου , ό.π. 388. 11. Ότι το τεκμήριο είναι μαχητό βλ. ΔΕΕ C-277/ 2010 [Luksan], αρ. 34, 108. 422 423 424 425 426