ΔΙΚΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

180 Γ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ ΙΙ. Φωτογραφίες 1. Μέτρο πρωτοτυπίας; Ο νόμος 2121/1993 στο άρθρο 2 §1 υπάγει στην έννοια του έργου και τις φωτογραφίες. Από την χρήση του όρου «φωτογραφίες» αντί για «φωτο- γραφικά έργα» συνάγει η Καλλινίκου 16 ότι, για την προστασία των δημιουρ- γιών αυτών, δεν απαιτείται η συνδρομή του κριτηρίου της πρωτοτυπίας , στον βαθμό που αυτό χρειάζεται για να θεωρηθεί μια δημιουργία ως έργο. Το ίδιο φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από το άρθρ. 38 §4 ν. 2121/1993, που προσνέμει εξουσία αναγνώρισης της πατρότητας του φωτογράφου σε κάθε φωτογραφία ανεξαρτήτως πρωτοτυπίας αυτής, επομένως και επί μη πρω- τοτύπων φωτογραφιών 17 . Όντως το κριτήριο αυτό απηχεί τo άρθρ. 6 Οδ. 2006/116 και τη νομολογία του ΔΕΕ 18 , η οποία αρκείται στο να είναι η φωτο- γραφία προϊόν ιδίας εργασίας του φωτογράφου, δηλαδή να μην είναι έργο άλλου · τούτο, σε αντίθεση προς τη νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, που προσαπαιτεί (έστω διακηρυκτικώς) πρωτοτυπία του έργου. Η ιδιαιτερότητα αυτή των φωτογραφικών έργων δεν στερείται περαιτέρω πρακτικών συνεπειών επί παραγώγων έργων. Σε ποιόν θα ανήκει το δικαίω- μα εκμετάλλευσης μιας φωτογραφίας ενός ζωγραφικού πίνακα; Αν αυτή στε- ρείται της παραμικρής πρωτοτυπίας και μολαταύτα γίνει δεκτό ότι η εκμε- τάλλευσή της (ως παράγωγου έργου) ανήκει (όχι μόνον στον ζωγράφο, αλλά και) στον φωτογράφο, τότε η δικαϊκή αναγνώριση πνευματικής ιδιοκτησίας στην μη πρωτότυπη φωτογραφία ενδέχεται να εγκυμονεί την εξουδετέρω- ση της εξουσίας αναπαραγωγής του πίνακα . Αντιστρόφως πάντως, αναφο- ρικά με την περίπτωση σκίτσου επί τη βάσει φωτογραφίας, το ΔΕΕ νομολό- γησε ότι, εφόσον ως προς το ίδιο το μοντέλο της φωτογράφησης δεν έχει ο δημιουργός δυνατότητες προσωπικών παρεμβάσεων, τότε η σκιτσογραφική αναπαραγωγή του (μοντέλου) αποτελεί όντως αυτόνομο πνευματικό έργο, έκφραση ελευθέρων επιλογών του δημιουργού 19 . 2. Δημιουργός; Προβληματισμό δικαιολογεί η εξεύρεση του προσώπου του δημιουργού του φωτογραφικού έργου, ακριβέστερα ο εντοπισμός της πράξης δημιουρ- γίας του, η οποία στοιχειοθετεί και την πρωτότυπη κτήση της πνευματικής 16. σελ. 132 · Ο. Γαρουφαλιά σε Γενέθλιον Α. Γεωργιάδη Ι, σελ. 127. 17. Σκούρτης ΕλλΔνη 1996, 1234. Αντίθ. ΜονΠρωτΑθ 4440/2007 ΤΝΠ ΔΣΑ · ΜΠρΑθ 4440/2007 ΤΝΠ ΔΣΑ · ΕφΘεσ 1031/2008 ΕπισκΕΔ 2008, 872. Βλ. και ΕφΠατρ 733/2007 ΑχΝομ 2008, 103. 18. ΔΕΕ (ΔΕΚ) C-145/10, § 87 · ΔΕΕ (ΔΕΚ) C-5/08, § 35. 19. ΔΕΕ C-145/2010 (Painer). 429 430 431