ΔΙΚΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

182 Γ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ 2. Αντικείμενο – Έκταση της προστασίας Η δημιουργία των προγραμμάτων Η/Υ διέρχεται κατά βάσιν από τρεις φάσεις: ο αναλυτής σχεδιάζει το διάγραμμα ροής (ως των βασικών εκείνων υποθέσεων εργασίας στις οποίες θα πρέπει να ανταποκρίνεται το πρόγραμ- μα), ο προγραμματιστής (developer) το διατυπώνει με την βοήθεια ενός κει- μενογράφου σε πηγιαίο κώδικα (source code) που περιέχει τον αλγόριθμο, την διαδικασία επιλύσεως του τιθεμένου τεχνικού προβλήματος, ο δε πηγιαί- ος κώδικας συμπιλείται σε εντολές -ήτοι το καθ’ εαυτό πρόγραμμα- (συντι- θέμενες από συνδυασμούς των ψηφίων 0 και 1) αναγνώσιμες από την μηχα- νή (τον Η/Υ). Είναι φανερό γιατί κατ’ άρθρ. 2§3α ν. 2121/1993 προστατευτέο αντικείμενο αποτελεί όλη η εν λόγω διαδικασία (προπαρασκευαστικό υλικό και πρόγραμμα), στο μέτρο που από το πρώτο μπορεί κανείς να (ανα)παρα- γάγει το επόμενο. Τουναντίον αυτό καθ ’ εαυτό το τεχν ι κό αποτέλε- σμα του προγράμματος ή η γραφική διασύνδεσή του με τον χρήστη, το interface δεν αποτελούν μέρος του προστατευτέου αντ ι κε ιμένου 23 , χωρίς πάντως να αποκλείεται η προστασία τους ως διακριτών έργων, π.χ. εικαστικών. 3. Νομική φύση Όπως προκύπτει από την ανωτέρω εκτεθείσα τεχνική φύση του, επί του λογισμικού φαίνεται προβληματική η συνδρομή των περισσότερων προϋπο- θέσεων προστασίας του έργου κατ’ άρθρ. 2, ήτοι η πνευματικότητά του και η μορφή-εμπειρική αισθητότητά του. Όντως, αφού -όπως αναφέρθηκε- εγγε- νές εννοιολογικό γνώρισμα του λογισμικού είναι η δι’ αυτού δυνατότητα επί- τευξης περαιτέρω τεχνικού αποτελέσματος, παρίσταται τουλάχιστον αμφί- βολη η «πνευματικότητά» του, ήτοι το αν το software νοείται αυτό καθ’ εαυ- τό, ανεξάρτητα από την περαιτέρω τεχνική χρησιμότητα ή σκοπό του. Ομοί- ως αμφίβολη φαίνεται η εμπειρική αισθητότητά του, αφού η παρεχόμενη από το νόμο προστασία στο λογισμικό δεν εκτείνεται στο ορατό στην οθό- νη αποτέλεσμά του, αλλά στην ουσία των εντολών που το συναπαρτίζουν. Η παραπάνω ανάλυση καταδεικνύει γιατί το λογισμικό συνιστά έργο λό- γου ως εκ της πληροφορικής του χροιάς κατά πλάσμα δικαίου (άρθρ. 2 §3 ν. 2121/1993: «θεωρούνται»). Η παρατήρηση αυτή δεν στερείται πρακτικής ση- μασίας, π.χ. αναφορικά με το ακριβές περιεχόμενο του ηθικού δικαιώματος επ’ αυτού (παρακάτω αρ. 446) και την προσωποπάγεια των αδειών εκμετάλ- λευσής του (αρ. 643). Περαιτέρω, ως εξ αυτής ακριβώς της τεχνικής φύσεώς 23. ΔΕΕ απόφ. 22-12-2010 [Bespečnostni Softwarova Ass.]. 434 435 436