ΔΙΚΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

184 Γ΄ ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΩΝ και εξ ολοκλήρου από ηλεκτρονικό υπολογιστή δεν νοείται ως προστατευό- μενο πνευματικό έργο. Βλ. και παραπάνω 118-119. Για την κτήση προγράμ- ματος κατασκευασμένου από εργαζόμενο (άρθρ. 40 ν. 2121/1993) βλ. παρα- κάτω αρ. 653. 5. Ειδοποιοί εξουσίες α) Περιουσιακό δικαίωμα: Περιεχόμενο και περιορισμοί Από την φύση του η κατ’ εξοχήν εκμετάλλευση του λογισμικού πραγμα- τώνεται με την ιδιωτική χρήση του. Έτσι προβάλλει επιτακτική η παραδο- χή ενός ελαχίστου πλέγματος εξουσιών ιδιωτικής χρήσης στον νόμιμο χρή- στη του λογισμικού, διότι διαφορετικά δεν θα είχε νόημα η αδειοδότησή του. Τις εξουσίες αυτές του νόμιμου χρήστη καθορίζει ο νόμος υπό τον (μάλλον ανακριβόλογο) όρο «περιορισμοί» του δικαιώματος στο software, είναι δε οι ακόλουθες: (αα) Πρώτ’ απ’ όλα ο νόμιμος χρήστης δεν μπορεί να αποστερείται από εξουσίες αναγκαίες για την κατά προορισμό χρήση του λογισμικού (42§1). Πρόκειται λοιπόν για εξουσίες εγγενείς στην ομαλή λειτουργία του software και ως εκ τούτου επιτρεπόμενες (αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, προ- σαρμογή, μετατροπή αναγκαία για την κατά προορισμό χρήση), σε αντίθεση προς ενέργειες μη αναγκαίες προς τούτο (αναπαραγωγή για φόρτωση, εμ- φάνιση σε οθόνη, εκτέλεση, αποθήκευση, μεταβίβαση του προγράμματος). Ο ανωτέρω κανόνας διατυπώνεται μεν σαν ενδοτικό δίκαιο, αλλά τυχόν αντίθετη συμφωνία θα στερούσε νοήματος την αδειοδότηση του χρήστη. Ορθότερο λοιπόν φαίνεται να γίνει δεκτό ότι κατά μεν τον πυρήνα του ο προορισμός του software καθορίζεται αναπόφευκτα αντικειμενικώς από την τεχνική φύση του (την φύση του πράγματος ΑΚ 200), υποκειμενικώς δε από την θέληση των μερών μόνον κατά την περιφέρεια, τις λεπτομέρειές του (ΑΚ 173) 30 . (ββ) Πολλώ μάλλον ο νόμιμος χρήστης δεν μπορεί να αποστερηθεί από την εξουσία διόρθωσης σφαλμάτων του λογισμικού, στο μέτρο και πάλι που αυτά θα εμπόδιζαν την κατά προορισμό χρήση του (42§1). Εφόσον και εδώ αποφασιστικό κριτήριο (για την εκτίμηση των σφαλμάτων σαν τέτοιων) προβάλλει ο προορισμός του software ισχύουν και πάλι όσα αναφέρθηκαν παραπάνω υπό (α): Και αυτός ο κανόνας διατυπώνεται σαν ενδοτικό δίκαιο, αλλά τυχόν αντίθετη συμφωνία δεν επιτρέπεται να πλήττει τον πυρήνα του τεχνικού προορισμού του λογισμικού και να το καθιστά άχρηστο 31 , απαράλ- λακτα όπως ο οφειλέτης (εδώ ο προμηθευτής του λογισμικού) δεν θα συγ- 30. Schricker/Loewenheim 4 /Loewenheim § 69d, αρ. 13 · Dreier/Schulze 1 /Dreier § 69d, αρ. 12 · Fromm/Nordemann/Czychowsky , ό.π., § 69d, αρ. 30. 31. Βλ. προηγ. υπ. 439 440 441 442