ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ – ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ

443 § 29. Τα εμπορικά αξιόγραφα του άρθρου 76 ν.δ. 1923 εμπορευμάτων που καλύπτει η φορτωτική στον τελικό παραλήπτη. Στην ουσία επέρχεται δηλ. κα- τάτμηση της φορτωτικής σε περίπτωση που εμπορεύματα πολλών παραληπτών αναφέρονται στην ίδια φορτωτική. Η διαταγή παραδόσεως εκδίδεται εις διαταγή του λήπτη και έχει διαπλασθεί, κατά αναλογία με τη φορτωτική, ως αξιόγραφο εις διαταγή (βλ. και π.κ. υπό 8). 5. Χερσαία φορτωτική α) Αν και η χερσαία φορτωτική δεν ρυθμίζεται στον νόμο, προβλέπεται πάντως ότι είναι αξι- όγραφο δυνητικά εις διαταγή, ότι δηλ. μπορεί να εκδοθεί ως αξιόγραφο εις διαταγή, εφό- σον υπάρχει η ρήτρα «εις διαταγήν» (άρθρ. 76 υπό ε ν.δ. 17.7.1923). Η χερσαία φορτωτική εκδίδεται από τον μεταφορέα και ενσωματώνει απαίτηση για την παράδοση πραγμάτων σε ορισμένο τόπο. Και η χερσαία φορτωτική έχει εμπράγματη δύναμη (ΑΚ 978). Κατά τα λοιπά ισχύουν αντίστοιχα όσα αναφέρθηκαν για τη θαλάσσια φορτωτική. Το αγωγιαστήριο ή δηλωτικό μεταφοράς (ΕμπΝ 100-101) δεν έχει άξιογραφικό χαρακτήρα. Το αγωγιαστήριο εκδίδεται από τον αποστολέα των εμπορευμάτων ή τον παρεγγελιοδόχο μεταφοράς με τη μορφή επιστολής απευθυνόμενης στον παραλήπτη. β) Ειδικά στη διεθνή σιδηροδρομική μεταφορά εμπορευμάτων προβλέπεται ότι μπορεί να εκδοθεί φορτωτική εις διαταγή (άρθ. 12, 13 διεθνούς συμβάσεως CIM, άρθρα 59, 60 κανονι- σμού για τις εθνικές σιδηροδρομικές μεταφορές). 6. Δελτίο αεροπορικής μεταφοράς 13 Αντίστοιχο της φορτωτικής είναι το δελτίο αεροπορικής μεταφοράς πραγμάτων (άρθρ. 98 επ. ν. 1815/1988 κώδικα αεροπορικού δικαίου). Το δελτίο αεροπορικής μεταφοράς εκδίδεται από τον αεροπορικό μεταφορέα, ονομαστικό ή εις διαταγή. Αν έχει εκδοθεί εις διαταγή, εφαρμόζεται ανά- λογα το άρθρ. 17 ν. 5325/1932 ως προς τις ενστάσεις που μπορούν να προταθούν κατά του κομι- στή (άρθρ. 99 § 4 ν. 1815/1988). 7. Ασφαλιστήριο 14 Αν και το ασφαλιστήριο είναι έγγραφο, με το οποίο αποδεικνύεται η ασφαλιστική σύμβα- ση, μπορεί να εκδοθεί και ως αξιόγραφο και μάλιστα είτε στον κομιστή είτε εις διαταγή, εφό- σον περιέχεται η ρήτρα «εις διαταγήν» (άρθρο 2 § 1 γ΄ ν. 2496/1997). Η έκδοση ασφαλιστη- ρίου εις διαταγή αποτελεί τον κανόνα στις μεταφορές πραγμάτων, όπου σε περίπτωση εκ- ποιήσεώς τους, συνήθως με μεταβίβαση της φορτωτικής, κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, σκόπιμη είναι η μεταβίβαση και της ενσωματωμένης απαίτησης κατά του ασφαλιστή (Βέβαια στην πρακτική, αντί της έκδοσης ασφαλιστηρίου εις διαταγή, προτιμάται η σύναψη ασφάλι- σης «ούτινος ανήκει»). Το ασφαλιστήριο εις διαταγή ενσωματώνει απαιτήσεις από την ασφα- λιστική σχέση κατά του ασφαλιστή και εκδότη του ασφαλιστηρίου, αμφισβητείται όμως αν είναι αιτιώδες ή αναιτιώδες αξιόγραφο. 13. Βλ. Κουταλίδη, Το δηλωτικόν της αεροπορικής μεταφοράς, 1967. 14. Βλ. Κιάντου, Το ασφαλιστήριον ως αξιόγραφον, ΕΕμπΔ 1967, 341, του ιδίου, «Εκχώρηση» και οπισθο- γράφηση του ασφαλιστηρίου σε διαταγή, ΕπισκΕΔ 2004,291, Ροδόπουλου, Το ασφαλιστήριον ζωής εις τον κομιστήν κατά το γερμανικόν δίκαιον ΕΕμπΔ 1976, 366.