ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ – ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ

451 § 30. Ανώνυμα χρεόγραφα 1. Τοκομερίδια Τα τοκομερίδια είναι δελτία (κουπόνια) που είναι προσαρτημένα σε τοκοφόρες ομολογίες. Όταν η επιμέρους απαίτηση τόκου γίνει ληξιπρόθεσμη, αποσπάται το τοκομερίδιο από τον κύριο τίτλο και προσκομίζεται για είσπραξη. Συνεπώς τα τοκομερίδια είναι αυτοτελή ανώ- νυμα χρεόγραφα. Σκοπός της αξιογραφικής αυτοτέλειας των τοκομεριδίων είναι η απαλλα- γή του κομιστή από την υποχρέωση να προσκομίσει τον κύριο τίτλο και να εκτεθεί έτσι στον κίνδυνο απώλειάς του. Συγχρόνως διευκολύνεται και ο εκδότης, ο οποίος απαλλάσσεται, ε- φόσον καταβάλει στον κομιστή του τοκομεριδίου. Εξάλλου με τη μεταβίβαση του τοκομερι- δίου επιτυγχάνεται η αυτοτελής μεταβίβαση της απαίτησης για την πληρωμή του τόκου χω- ρίς την κύρια απαίτηση. Εφόσον όμως τα τοκομερίδια (και τα μερισματόγραφα) παραμένουν προσαρτημένα στον κύριο τίτλο, μεταβιβάζονται μαζί μ' αυτόν (βλ. και ΑΚ 1244 εδ. 2, 1255 § 1 εδ. 2). Η αυτοτέλεια των τοκομεριδίων επιβεβαιώνεται και με το άρθρ. 897 § 1 ΑΚ, το οποίο, κατά απόκλιση από το κοινό δίκαιο, προβλέπει ότι, εφόσον δεν ορίζεται σ’ αυτά το αντίθετο, εξα- κολουθούν να ισχύουν, και αν ακόμα αποσβεστεί η κύρια απαίτηση (ιδίως λόγω πληρωμής του ποσού του δανείου) ή αρθεί ή μεταβληθεί η υποχρέωση πληρωμής τόκου. Σε περίπτω- ση πληρωμής του κύριου τίτλου υπάρχει για τον οφειλέτη ο κίνδυνος να εμφανίσει μεταγενέ- στερα άλλος τα τοκομερίδια για πληρωμή, μολονότι ο κάτοχος του τίτλου μπορεί να έχει ήδη εισπράξει το αντίτιμο των τοκομεριδίων από την εκποίησή τους. Γι’ αυτό ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα κατά την εξόφληση του κύριου τίτλου (ο οποίος του παραδίδεται) να παρακρατή- σει το ποσό των τοκομεριδίων που δεν του αποδίδονται έως ότου συμπληρωθεί ο χρόνος παραγραφής της απαίτησης από τα τοκομερίδια (ΑΚ 897 § 2). Η διαδικασία κηρύξεως αξιογράφου ως ανισχύρου δεν εφαρμόζεται στα τοκομερίδια (και μερι- σματόγραφα) λόγω του μεγάλου αριθμού τους και του μικρού ποσού τους (ΑΚ 895 εδ. 2). Αντ’ αυ- τού ο κομιστής προστατεύεται με τον τρόπο που ορίζει η ΑΚ 898. 2. Μερισματόγραφα Τα μερισματόγραφα είναι προσαρτημένα στις μετοχές, ενσωματώνουν δε απαίτηση του κα- τόχου τους για καταβολή του μερίσματος. Είναι ανώνυμα χρεόγραφα (αμφισβ.) και παρου- σιάζουν την ίδια αυτοτέλεια όπως τα τοκομερίδια σε σχέση με τον κύριο τίτλο (τη μετοχή). Εντούτοις η αυτοτέλειά τους αυτή δεν φθάνει μέχρι του σημείου να εφαρμόζεται και σ' αυτά η ΑΚ 897, ενώ εφαρμόζεται η ΑΚ 898. 3. Στέλεχος ανανεώσεως Τα τοκομερίδια και τα μερισματόγραφα εκδίδονται μόνο για ένα ορισμένο αριθμό ετών. Για την παράδοση νέων θα πρέπει να προσκομισθεί ο κύριος τίτλος. Αυτό μπορεί να αποφευχθεί με την έκδοση στελέχους ανανεώσεως, το οποίο είναι προσαρτημένο στον κύριο τίτλο. Για την παράδοση νέων τοκομεριδίων ή μερισματογράφων αρκεί η προσκόμιση του στελέχους ανανεώσεως (ΑΚ 899 § 1 εδ. 1). Εντούτοις η απαίτηση για την παράδοση νέων τοκομεριδίων ή μερισματογράφων δεν ενσωματώνεται στο στέλεχος ανανεώσεως αλλά παραμένει στον κο- μιστή του κύριου τίτλου. Αν ο κομιστής του κύριου τίτλου εναντιωθεί στην παράδοση, οι πα-