ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

371 Μέρος Γ - Εισαγωγή κών κανόνων ιδ.δ.δ. που όλες από κοινού απαντούν σε ζήτημα προσδιορισμού (επιλο- γής) και εφαρμογής εφαρμοστέου δικαίου. Η δεύτερη υπόθεση εργασίας αναφύεται όταν έχει ήδη συγκροτηθεί μία έννομη σχέ- ση σε μία αλλοδαπή έννομη τάξη, όταν δηλαδή είναι αναμφισβήτητα υποστατή, οπόταν εκλείπει η ανάγκη προσδιορισμού του εφαρμοστέου δικαίου και τίθεται το ζήτημα της αναγνώρισής της στο forum . Η μέθοδος της αναγνώρισης είναι γνωστή προκειμένου πε- ρί της αναγνώρισης (και εκτέλεσης) αλλοδαπών δικαστικών και διαιτητικών αποφάσε- ων. Σήμερα, εντούτοις, συζητείται διεθνώς και η αναγνώριση εννόμων σχέσεων, όταν αυτές έχουν ήδη συγκροτηθεί στο πλαίσιο μιας εννόμου τάξεως. Συγκρότηση σημαίνει ότι η έννομη σχέση υφίσταται υποκειμενικά και αντικειμενικά έχοντας παράξει έννομα αποτελέσματα. Αυτή η προβληματική που είναι ποσοτικά κρίσιμη ως προς τον συντονισμό των εννόμων τάξεων προς όφελος της διεθνούς συνοχής των εννόμων σχέσεων, δεν έχει δογματικά αναπτυχθεί στον ίδιο βαθμό σε σχέση με την προβληματική της επιλογής δικαίου. Και η μέθοδος αναγνώρισης αυτό ακριβώς επιχειρεί. Την ποιοτική αναβάθμιση και την ποσο- τική ισοστάθμιση της δεύτερης αυτής σημαντικής υπόθεσης του σύγχρονου ιδ.δ.δ. Ο προβληματισμός γύρω από τη μέθοδο της αναγνώρισης δεν είναι καινούργιος· αντι- θέτως, η διαδρομή της στην ιστορία των ιδεών υπήρξε μακρά, επίμονη και ενδιαφέρου- σα (ακόμη και πέραν του ιδιωτικού δικαίου, επεκτεινόμενη στο δημόσιο δίκαιο 921 ). Αξί- ζει, επομένως, για λόγους επιστημονικής συνέχειας και καλύτερης κατανόησης του ζητή- ματος, το πρώτο τμήμα της ανάλυσης που ακολουθεί να έχει ως αντικείμενο μία ιστορική αναδρομή στις πρόδρομες θεωρίες και προτάσεις της μεθόδου αναγνώρισης. Αλλά ανεξάρτητα από τις μεταμορφώσεις που υπέστη κατά τη μακρά σχετικά διαδρο- μή της στα μονοπάτια των θεωριών και ιδεών του ιδ.δ.δ., σήμερα αναμφισβήτητα η μέ- θοδος αναγνώρισης έχει βρει στέρεο έδαφος και η μεγάλη πλειοψηφία της διεθνούς επι- στήμης δέχεται την ύπαρξή της, ερίζοντας ωστόσο για διάφορα θέματα, από τα οποία θα περιοριστούμε εδώ κυρίως στη συζήτηση του πεδίου εφαρμογής της. Το διακύβευμα της συζήτησης αυτής είναι σημαντικό, διότι, κατά τη γνώμη μου, η με- θοδολογική φυσιογνωμία του ιδ.δ.δ. μπορεί να κατακτήσει την ωριμότητα της εάν τε- θεί πρωταρχικά η διάκριση μεταξύ των περιπτώσεων δημιουργίας εννόμων σχέσεων και των περιπτώσεων αναγνώρισής τους. Και είναι απαραίτητο να διαπιστωθεί πως, στο μέ- τρο που η πρώτη μεθοδολογική υπόθεση, σταδιακά βέβαια, έχει κατακτήσει μια μεθο- δολογική ωριμότητα –με τον κανόνα σύγκρουσης, τους κανόνες αμέσου εφαρμογής κα- θώς και τους κανόνες ουσιαστικού ιδ.δ.δ.–, η δεύτερη υπόθεση, αυτή της αναγνώρισης, βρίσκεται σε στάδιο νεότητας ακόμη. Η ανάπτυξη της υπόθεσης συγκρότησης (δημιουρ- γίας) εννόμων σχέσεων, καταστάσεων και δικαιωμάτων είναι υπερτροφική, ενώ η δεύ- τερη, η αναγνώριση δηλαδή στο forum ήδη υποστατών σε άλλες έννομες τάξεις εννόμων σχέσεων, καταστάσεων και δικαιωμάτων δεν έχει αναπτυχθεί εξίσου. 921. V.M. Gautier, “Acte administratif transnational et droit communautaire”, in J-B. Auby/J. Dutheil de la Rochère (dir.), Droit administratif européen, Bruylant, 2008. 516 517