ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Η Α ΠΟΥΣΙΑ Ε ΝΟΣ Ε ΝΙΑΙΟΥ Θ ΕΣΜΙΚΟΥ Π ΛΑΙΣΙΟΥ : Τ Ο Α ΣΥΜΜΕΤΡΟ Ε ΝΩΣΙΑΚΟ Κ ΕΚΤΗΜΕΝΟ 15 και το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής περιορίζει αισθητά τις επιλογές των κρατών μελών σε ό,τι αφορά την οργανωτική υπόσταση των ρυθμιστών, με ρητή πρόβλεψη για ανάθεση του πυρήνα των ρυθμιστικών αρμοδιοτήτων σε μια μόνο ενι- αία αρχή, αποκλειόμενης παραχώρησης μέρους εξ αυτών σε υπηρεσίες υπουργείων 52 . Αντίθετα, μεγαλύτερα είναι τα περιθώρια οργανωτικών επιλογών στην περίπτωση των αερομεταφορών, όπου επιβάλλεται απλώς ο επαρκής λειτουργικός τουλάχιστον διαχωρισμός μεταξύ των εθνικών εποπτικών αρχών και των φορέων παροχής υπηρε- σιών 53 . Mutandis mutandis, είναι πολύ διαφορετική η γλώσσα του ενωσιακού νομο- θέτη αναφορικά με τις αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων, οι οποίες πρέπει να ασκούν τα καθήκοντά τους «με πλήρη ανεξαρτησία», με ό,τι αυτό συνεπάγεται, σε σχέση με τους ανεξάρτητους ρυθμιστικούς φορείς για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Υπενθυμίζουμε ότι στον τομέα των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, σύμ- φωνα με το κείμενο της ισχύουσας οδηγίας « τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να επιλέξουν τα κατάλληλα μέσα, σύμφωνα με τις νομικές παραδόσεις και τις κατεστημένες δομές τους και ιδίως, τη μορφή των αρμοδίων ανεξαρτήτων ρυθμιστικών φορέων τους... », άνευ ετέ- ρου 54 . 2. Τα διαφορετικά οργανωτικά χαρακτηριστικά των ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών Το τομεακό δίκαιο της Ένωσης παραμένει –κατά κανόνα– σιωπηρό σε ζητήματα που άπτονται της υπόστασης των ρυθμιστικών αρχών, όπως το νομοθετικό τους status, η νομική τους προσωπικότητα, η ικανότητα δικαστικής τους παράστασης (α), ενώ ο ενω- σιακός νομοθέτης φαίνεται να καλύπτει με μεγαλύτερη ενάργεια τα εχέγγυα ανεξαρ- τησίας που πρέπει να περιβάλλουν τις ΕΡΑ (β). Ειδικότερα, τα ενωσιακά κείμενα δεν υπεισέρχονται στην προβληματική της νομοθετικής κατοχύρωσης των αρχών και της νομικής τους προσωπικότητας, σεβόμενα στο σημείο αυτό τη θεσμική και δικονομι- κή αυτονομία των κρατών μελών 55 . Εξάλλου, η Επιτροπή διατηρεί πάντα το δικαίωμα παρέμβασης και κίνησης της διαδικασίας επί παραβάσει (άρθρο 258 ΣΛΕΕ), στις περι- πτώσεις που η μεταφορά των διατάξεων των οδηγιών στην εθνική έννομη τάξη ή η εφαρμογή των κανονισμών δεν ευθυγραμμίζονται με την υποχρέωση που υπέχουν τα κράτη μέλη για διασφάλιση της πρακτικής αποτελεσματικότητας του ενωσιακού δικαίου. 52. Commission Staff Working Document, Interpretative Note on Directive 2009/72/EC concerning common rules for the internal market in electricity and Directive 2009/73/EC concerning common rules for the internal market in natural gas, 22.01.2010, σ. 4, διαθέσιμο στον παρακάτω διαδικτυακό σύνδεσμο (τελευ- ταία πρόσβαση 10.02.2018): https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/2010_01_21_the_ regulatory_authorities.pdf. 53. Άρθρο 4 παρ. 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1070/2009: « Οι εθνικές εποπτικές αρχές είναι ανεξάρτητες από τους φορείς παροχής υπηρεσιών αεροναυτιλίας. Η ανεξαρτησία αυτή επιτυγχάνεται με τον επαρκή διαχωρι- σμό, σε λειτουργικό τουλάχιστον επίπεδο, μεταξύ των εθνικών εποπτικών αρχών και των φορέων αυτών » . 54. Υπό το βάρος, ωστόσο, των συνταγματικών επιταγών περί πολυφωνίας και ελευθερίας έκφρασης και επικοι- νωνίας, και λαμβάνοντας υπόψη τις καλές πρακτικές διεθνώς, το σύνολο των κρατών μελών έχει συστήσει ειδικές ρυθμιστικές αρχές, οι οποίες απολαμβάνουν –μεγαλύτερη ή μικρότερη– ανεξαρτησία. Βλ. παρακάτω, υπό ΙΙ Α 2 (Η έμμεση κατοχύρωση: Η κάμψη της αυτονομίας των κρατών μελών) και ΙΙ Β 2 α) ii) (Οι τομεακές εκφάνσεις της δικτυακής συνεργασίας). 55. Ούτε και στο συναφές ζήτημα της ευθύνης των ΕΡΑ.