Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ

43 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Η ΦΑΙΝΟΜΕΝΗ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΟΤΗΤΑ: ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ; § 2. Η φαινόμενη πληρεξουσιότητα στο αστικό δίκαιο Ι. Σύντομη ιστορική και συγκριτική επισκόπηση της φαινόμενης πληρεξουσιότητας Η αντιμετώπιση των περιπτώσεων κατά τις οποίες το παρένθετο πρόσωπο δρα χωρίς ρητή χορήγηση της εξουσίας αντιπροσώπευσης αποτελεί κατ’ αρχήν ζητούμενο σε όλες της έννομες τάξεις. 79 Όπως, δε, για όλα σχεδόν τα ζητήματα του σύγχρονου αστικού δικαίου, σημείο αφετηρίας στον Ευ- ρωπαϊκό χώρο αποτελεί εν προκειμένω το Ρωμαϊκό δίκαιο, στο οποίο τέ- θηκε για πρώτη φορά το ερώτημα της αξιολόγησης της σιωπηρής συμπερι- φοράς. 80 Στο Ρωμαϊκό δίκαιο απαντούν, κατά βάση, δύο θεμελιώσεις ως προς τη σι- ωπηρή συμπεριφορά. Αφ’ ενός, γινόταν δεκτό το δικαιοπρακτικό υπόβα- θρο της σιωπηρής συμπεριφοράς, με συνέπεια στις αντίστοιχες περιπτώ- σεις να δεσμεύεται ο σιωπών, ωσάν να επρόκειτο για ρητή συμπεριφορά. Αφ’ ετέρου, θεωρείτο βάσιμο ότι εκείνος που με τη συμπεριφορά του προ- κάλεσε την πεποίθηση ότι υπάρχει πληρεξουσιότητα εμποδίζεται από την καλή πίστη να επικαλεσθεί την έλλειψη της πληρεξουσιότητας. Αμφότε- ρες οι ως άνω θεμελιώσεις, οι οποίες γίνονταν δεκτές ως συρρέουσες κα- τά τους Ρωμαϊκούς χρόνους, συνιστούν τις δύο άκρες θέσεις ενός διλήμμα- τος που διατρέχει όλες τις αντιπροσωπευτικές έννομες τάξεις στον Ευρω- παϊκό χώρο αναφορικά με την προσέγγιση της μη ρητής πληρεξουσιότη- τας. Συγκεκριμένα, στις περισσότερες έννομες τάξεις στην Ευρώπη έχουν αποκρυσταλλωθεί, από τη μια πλευρά, ένα σύστημα αυτονόμησης της σι- ωπηρής πληρεξουσιότητας (που συνάγεται με βάση τα ερμηνευτικά κριτή- 79. Πρβλ. Kötz , Europäisches Vertragsrecht, I, 1996, σελ. 355 επ. 80. Πρβλ. σχετ. Μεντή , ό.π. (υποσ. 20), σελ. 109 επ.