ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ & ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ 34 βαλλοντικές συνταγματικές διατάξεις παγκοσμίως. Μία σταδιακή πορεία, βέβαια, ιδιαίτερα πρόσφατη και σύντομη, που ξεκίνησε κατά τη Μεταπολί- τευση και τη δημιουργία του Συντάγματος του 1975. Παράλληλα με την άμεση αυτή συνταγματική αναγνώριση του χωρικού σχε- διασμού, ο συνταγματικός νομοθέτης προέβη στη θέσπιση περαιτέρω συ- νταγματικών διατάξεων και επιταγών, στις οποίες ο χωρικός σχεδιασμός και η αρρήκτως συνδεόμενη με αυτόν βιώσιμη ανάπτυξη κατοχυρώνονται έμμε- σα. Πρόκειται για διατάξεις, οι οποίες είτε σε συνδυασμό με τις διατάξεις με τις οποίες κατοχυρώνονται άμεσα οι έννοιες του χωρικού σχεδιασμού και της βιώσιμης ανάπτυξης, είτε μέσα από την επιβολή περιορισμών στις άμε- σες συνταγματικές επιταγές, είτε μέσα από τη σύγκρουση και τη στάθμισή τους με τις σχετικές διατάξεις, συνθέτουν το ολοκληρωμένο πλαίσιο της συ- νταγματικής κατοχύρωσης του χωρικού σχεδιασμού. Το ολοκληρωμένο αυτό και ιδιαίτερα ισχυρό πλαίσιο θέτει ισχυρές βάσεις, σε συνταγματικό επίπεδο, για την προώθηση του χωρικού σχεδιασμού, και, κατ’ ακολουθίαν και της ίδιας της βιώσιμης ανάπτυξης και για την επίτευξη της δεύτερης μέσα από την υλοποίηση, με τρόπο ολοκληρωμένο και ορθολο- γικό, του πρώτου. Οι συνταγματικές αυτές επιταγές βέβαια, αποτελούν μεν μία ιδιαίτερα ικανοποιητική βάση και αφετηρία, χρήζουν ωστόσο, όπως συμ- βαίνει με το σύνολο σχεδόν των συνταγματικών ρυθμίσεων, περαιτέρω εξει- δίκευσης, προκειμένου να μην καταστούν κενές ουσίας και περιεχομένου, αλλά να μετουσιωθεί ο χωρικός σχεδιασμός και η βιώσιμη ανάπτυξη σε αντι- κείμενο ουσιαστικής ενασχόλησης, αρχικώς και προώθησης και επιδίωξης, στη συνέχεια, εκ μέρους όχι μόνον της ∆ιοίκησης, του νομοθέτη και του δι- καστή, αλλά και του συνόλου των πολιτών. Η απαιτούμενη αυτή εξειδίκευση των συνταγματικών διατάξεων πραγματο- ποιείται μέσα από την κοινή νομοθεσία, που έχει εκδοθεί και εξακολουθεί να εκδίδεται, σε συμμόρφωση με τις συνταγματικές ρυθμίσεις και, κατ’ ακολου- θίαν, μέσα από τη σχετικώς διαμορφούμενη και συνεχώς εξελισσόμενη νο- μολογιακή ερμηνεία, αλλά και την πρακτική εφαρμογή του εκάστοτε ισχύο- ντος θεσμικού πλαισίου. Αυτό το εξειδικευτικό νομικό πλαίσιο διακρίνεται σε δύο κατηγορίες, που αντιστοιχούν στα δύο ειδικότερα επίπεδα του χωρι- κού σχεδιασμού, εκ των οποίων το μεν πρώτο και ιεραρχικά ανώτερο συνί- σταται στο στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό, ήτοι στο χωροταξικό σχεδιασμό, το δε δεύτερο και ιεραρχικά κατώτερο συνίσταται στο ρυθμιστικό χωρικό σχεδιασμό, ήτοι στον πολεοδομικό σχεδιασμό.