ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

629 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Διαζύγιο Άρθ. 1442 Σταθόπουλο ό.π. αρ. 9, Καράκωστα ό.π.). Είναι ακατάσχετη και ανεπίδεκτη συμψηφι- σμού και εκχώρησης (βλ. Δεληγιάννη ό.π. Ι σελ. 43, Σπυριδάκη Οικογ. Δικ. σελ. 392). Γ) Φύση της διάταξης. Είναι ενδοτικού δικαίου. Μπορεί να συμφωνηθεί ότι οφεί- λεται διατροφή ακόμη και αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της ΑΚ 1442 (βλ. ΑΠ 92/2006 ΕλλΔνη 2006,1022). Δυνατός ο συμβατικός διακανονισμός των θεμά- των διατροφής πριν ή μετά το διαζύγιο (βλ. Γεωργιάδη/Σταθόπουλο ό.π. αρ. 11, ΑΠ 92/2006 ό.π., ΑΠ 222/2000 ΕλλΔνη 2000,990, ΜΠρΗρακλ 412/2017 ΝοΒ 2017,1318). Επιτρεπτή και η παραίτηση για το παρελθόν ή το μέλλον (βλ. ΑΠ 92/2006 ό.π., ΑΠ 222/2000 ό.π., ΜΠρΗρακλ 412/2017 ό.π.). Οι άνω συμφωνίες συνάπτονται άτυπα (βλ. ΕφΑθ 5878/2010 ΝΟΜΟΣ), ακόμη και σιωπηρά (βλ. ΑΠ 1389/2000 ΧρΙΔ 2001,311). Δ) Προϋποθέσεις αξίωσης διατροφής: 1) Βασική προϋπόθεση. Η απορία του δικαιούχου και η ευπορία του υπόχρεου (βλ. ΑΠ 1389/2012 ΝοΒ 2013,751, ΑΠ 2142/2007 ΝοΒ 2008,981, ΑΠ 1242/2007 ΝοΒ 2008,1209, ΜΠρΗρακλ 412/2017 ΝοΒ 2017,1318, ΜΠρΠατρ 753/2015 ΕφΑΔΠολΔ 2015,779). Επιπλέον από την πλευρά του δικαιούχου πρέπει να συντρέχει και μία από τις ειδικότερες προϋποθέσεις που αναφέρονται στην ΑΚ 1442 (βλ. ΑΠ 1389/2012 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 294/2010 ΝοΒ 2010,1749, ΑΠ 469/2005 ΕλλΔνη 2005,1425, ΜΠρΗρακλ 412/2017 ό.π.). Να υπάρχουν κατά το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η δια- τροφή (βλ. ΑΠ 88/2006 ΕλλΔνη 2007,446). Ως απορία θεωρείται η αδυναμία του δι- καιούχου να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματά του ή την περιουσία του (βλ. ΑΠ 1389/2012 ό.π.). Αδυναμία αυτοδιατροφής από τα εισοδήματα ή την πε- ριουσία, όχι όμως απαραίτητα σε επίπεδο ανάλογο με εκείνο που επέβαλαν οι συνθή- κες της έγγαμης συμβίωσης (βλ. ΑΠ 88/2006 ΝΟΜΟΣ). Η έννοια της απορίας της ΑΚ 1442 δεν ταυτίζεται με την έννοια της απορίας της ΑΚ 1486, καθόσον στην περίπτωση της ΑΚ 1442, η απορία του δικαιούχου αποσυνδέεται από το κριτήριο των «βιοτικών συνθηκών» (βλ. Καράκωστα ό.π. αρ. 7, ΑΠ 88/2006 ΝΟΜΟΣ). Ευπορία του υποχρέου δεν σημαίνει ιδιαίτερο πλούτο τούτου, αλλά δυνατότητα να παράσχει διατροφή χωρίς να κινδυνεύει η δική του (βλ. ΑΠ 1389/2012 ό.π., ΑΠ 348/2006 ό.π.). Δεν αρκεί το γε- γονός ότι από τον συσχετισμό των δυνάμεων των δύο συζύγων προκύπτει ότι ο ένας από αυτούς είναι πλουσιότερος από τον άλλο (βλ. ΕφΘεσ 2223/2000 Αρμ 2001,6). Η προϋπόθεση της απορίας του δικαιούχου πρέπει να συντρέχει κατά τον χρόνο της πρώτης συζήτησης της αγωγής διατροφής (βλ. ΑΠ 88/2006 ΕλλΔνη 2007,446, ΑΠ 624/2002 ΕλλΔνη 2002,1365). Η αδυναμία εξασφάλισης της διατροφής του πρώην συζύγου από τα εισοδήματα ή την περιουσία του πρέπει να υπάρχει κατά το χρόνο της πρώτης συζήτησης της αγωγής διατροφής (βλ. ΑΠ 1921/2009 ΝοΒ 2010,968, ΕφΑθ 2055/2007 ΕλλΔνη 2009,206). Ως εισοδήματα νοούνται τόσο εκείνα από την εργασία, όσο και από την τυχόν περιουσία. Αξίωση διατροφής όταν δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες διατροφής του όπως διαμορφώνονται από τις συνθήκες της ζωής του μετά το διαζύγιο (βλ. ΜΠρΘεσ 6448/2006 Αρμ 2006,1570). Η αξίωση διατροφής παρέχε- ται μόνον όταν η διατροφή δικαιολογείται από λόγους κοινωνικούς ώστε ο πρώην σύζυγος να μη μένει αβοήθητος (βλ. ΑΠ 88/2006 ό.π.). Για να κριθεί αν υπάρχει απο- ρία του δικαιούχου πρέπει να εξαντληθούν όλες οι οικονομικές του δυνατότητες από 3 4