ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ

1131 ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Εξ αδιαθέτου διαδοχή Άρθ. 1816 Τα τέκνα κληρονομούν κατ’ ισομοιρία και αποκλείουν τους εγγόνους της ίδιας ρίζας. Οι έγγονοι κληρονομούν κατά ρίζες. Πρόσωπα που καλούνται στην κληρονομία. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες του κληρονομουμένου οι οποίοι είναι οι γονείς των γονέων του. Τα τέκνα των παππού- δων και των γιαγιάδων του κληρονομουμένου, δηλ. οι θείοι του. Τα εγγόνια των παππούδων και των γιαγιάδων του κληρονομουμένου, δηλ. τα πρώτα εξαδέλφια του. Κατιόντες των παππούδων και γιαγιάδων (λ.χ. τέκνα των πρώτων εξαδέλφων) δεν καλούνται ως κληρονόμοι σε καμιά τάξη (βλ. ΑΠ 707/2015 ΝοΒ 2016,313, ΧρΙΔ 2016,210). Ο σύζυγος όταν συντρέχει με τους κληρονόμους της τρίτης τάξης, κληρο- νομεί το ήμισυ της κληρονομιαίας περιουσίας (ΑΚ 1820). Διαδοχή κατά γραμμές. Οι καλούμενοι ως κληρονόμοι στην τρίτη τάξη διακρίνο- νται στους κληρονόμους της πατρικής γραμμής και στους κληρονόμους της μητρι- κής γραμμής (βλ. ΑΠ 1728/2001 ΕλλΔνη 2002,1666, ΝοΒ 2002,1688). Οι παππού- δες και οι γιαγιάδες κάθε γραμμής μαζί με τα τέκνα και τους εγγονούς τους που κατά- γονται από αυτούς αποτελούν μια ενότητα (βλ. ΑΠ 1728/2001 ό.π., ΕφΘεσ 1413/93 Αρμ 47,815, ΕφΑθ 4342/91 ΕλλΔνη 33,364). Με συνέπεια το μέρος της κληρονομίας που ανήκει στους παππούδες και τις γιαγιάδες να παραμένει στην ίδια γραμμή, εφό- σον υπάρχει έστω και ένας συγγενείς από την ίδια γραμμή (βλ. ΑΠ 1728/2001 ό.π.). Οι καλούμενες γενεές είναι τέσσερις. Αν κατά την επαγωγή ζουν οι παππούδες και οι γιαγιάδες και των δύο γραμμών κληρονομούν μόνο αυτοί κατ’ ισομοιρία (βλ. ΕφΑθ 6611/86 ΕλλΔνη 28,662). Αν δεν ζουν στη θέση αυτών υπεισέρχονται τα τέκνα τους (θείοι του κληρονομουμένου), οι οποίοι κληρονομούν κατ’ ισομοιρία και αποκλείουν τους εγγονούς της ίδιας ρίζας. Καθώς και εγγονοί (πρωτοξάδελφοι του κληρονομου- μένου) των προαποβιώσαντων τέκνων οι οποίοι κληρονομούν κατά ρίζες (βλ. ΕφΘεσ 1413/93 ό.π., ΕφΑθ 4342/91 ό.π.). Σε περίπτωση που κάποιος από τους γενάρχες είτε της πατρικής είτε της μητρικής γραμμής δεν υπάρχει κατά το χρόνο της επαγωγής ή εκπέσει, στη θέση του υπεισέρ- χονται τα μέλη της ρίζας του. Δηλαδή οι εξ αυτού θείοι ή πρωτοξάδελφοι του κληρο- νομουμένου οι οποίοι λαμβάνουν τη μερίδα που θα λάμβανε αυτός, αν δεν είχε πεθά- νει ή εκπέσει. Ο εγγύτερος δε από αυτούς αποκλείει τον απώτερο της ίδιας ρίζας (βλ. ΕφΑθ 6611/86 ό.π.). Αν δεν υπάρχουν θείοι και πρώτοι εξάδελφοι του κληρονομου- μένου τότε το μερίδιο του γενάρχη πηγαίνει στον άλλο γενάρχη της ίδιας γραμμής. Και μόνον όταν ούτε ο γενάρχης αυτός ή παιδιά ή εγγονοί από αυτόν υπάρχουν υπεισέρ- χονται κατά τον ίδιο τρόπο οι κληρονόμοι της άλλης γραμμής (βλ. ΑΠ 707/2015 ΝοΒ 2016,613, ΧρΙΔ 2016,210, ΕφΑθ 6611/86 ό.π.). Αυτοί λαμβάνουν πια ολόκληρη την κληρονομία με εφαρμογή πάντοτε της αρχής της προτεραιότητας των αρχηγών της γε- νεάς (βλ. ΕφΑθ 6611/86 ό.π.). Αν κατά την επαγωγή ζει από την πατρική γραμμή μόνο ένας πρώτος εξάδελφος του κληρονομουμένου, λ.χ. εγγονός της γιαγιάς από τον πρώ- το γάμο της, τότε αυτός θα λάβει το 1/2 της κληρονομίας που αναλογεί στην πατρική γραμμή (βλ. ΑΠ 1728/2001 ό.π.). Βλ. και στις Εισαγ. Παρατηρήσεις. 1 2