Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΕΝ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

29 2. Να θεωρούνται τα ως άνω ανθρώπινα όντα ως έχοντα αγαθά με την διττή έννοια του όρου. Έτσι μια κοινωνία συγκροτείται μεταξύ αγο- ραστού και πωλητού ή μεταξύ συζύγων. Άτομα που δεν έχουν ανάγκη κανενός ή οποιουδήποτε πράγματος δεν συνιστούν και δεν μπορούν να αποκληθούν ως κοινωνίαι. Τα ανταλλασσόμενα αγαθά, αν πρόκει- ται για υλικά αγαθά, ακόμα και αν στ’ αλήθεια είναι τόσα πολλά και διάφορα ώστε να είναι μή καταναλώσιμα, πρέπει να είναι καταναλώ- σιμα εν σχέσει προς την ζήτηση 10 και να εκτιμώνται με χρήματα σε μια πλήρως ανεπτυγμένη κοινωνία. 3. Τα δύο μέρη πρέπει να συνενώνονται σε κοινή δράση ( πράξις ). 11 Ο αγοραστής και ο πωλητής συνενώνονται με την ανταλλαγή. Οι κοι- νωνοί ενός Κράτους συνενώνονται στην καλλίστη, την αρίστη ζωή της οποίας είναι ικανοί. 12 Οι κοινωνοί του αρίστου Κράτους συνενώ- νονται διά της πραγματώσεως και ενασκήσεως της αρετής. Τούτο ακριβώς είναι το κοινόν τί , το οποίο υποδηλοί η ύπαρξη της κοινωνί- ας – ο κοινός στόχος και η κοινή πράξις. 13 4. Ένα εδάφιο των Ηθικών φαίνεται ότι υπονοεί μια συμφωνία, σιωπη- ρή ή άλλη, μεταξύ των μερών σε μια κοινωνία . Στα Ηθικά Νικομάχεια (8. 14. 1161b) λέγεται ότι η πολιτική φιλία βασίζεται σε μια συμφω- νία ( αἱ πολιτικαὶ καὶ φυλετικαὶ καὶ συμπλοϊκαὶ καὶ ὅσαι τοιαῦται (φιλίαι) κοινωνικαῖς (φιλίαις) ἐοίκασι μᾶλλον. Οἷον γὰρ καθ’ ὁμολογίαν τινὰ φαίνονται εἶναι. Εἰς ταύτας δὲ τάξειεν ἂν τὶς καὶ τὴν ξενικὴν ), ενώ η φιλία συγγενών και αληθινών φίλων λέγεται ότι δεν βασίζεται σε ένα τέτοιο υπόβαθρο. ∆εν υφίσταται αντίστοιχο εδάφιο στα Πολιτι- κά , όπου η καταγωγή του Κράτος εντοπίζεται σε ρίζες οικογενείας. Αν εξετασθεί η ἀλλακτικὴ κοινωνία, ή η ένωση προς ανταλλαγήν, άπαντα τα προαναφερθέντα στοιχεία ή αρκετά αυτών θα είναι παρό- ντα. Αγοραστής και πωλητής συνενώνονται για να ανταλλάξουν 10. Ηθικά Νικομάχεια 5.8. 1133 b. 11. Για παραδείγματα ιδέ Ηθικά Νικομάχεια 9.12 1172a. 12. Πολιτικά 4 (7). 8. 1328a. 13. Ηθικά Νικομάχεια 8. ΙΙ. 1160a. Ανάλυση των Αριστοτέλους Πολιτικών