ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 γήσει σε μαρασμό. Οικονομία (= αγορά) και εμπορικό δίκαιο βρίσκονται μεταξύ τους σε μια σχέση διαλεκτικής ώσμωσης, με την έννοια ότι το ένα επηρεάζει και τροφοδοτεί το άλλο 4 . ΙΙ. Η δυναμική του Εμπορικού Δικαίου Α. Οι προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και οι ανατροπές της Η παγκοσμιοποίηση, αυτό το ιστορικό πεπρωμένο της ανθρωπότητας , στα τέλη της νεωτερικής περιόδου έχει κοσμογονικές συνέπειες στην οικονομία και στην κοινωνία, συμπυκνώνοντας ασύλληπτα τον ιστορικό χώρο - χρόνο διενέρ- γειας των συναλλαγών . Η ενσωμάτωση σε μία παγκόσμια αγορά όλων των οικο- νομιών είναι γεγονός. Καταλύτης των εξελίξεων αυτών, ήταν μία απίστευτη αλλη- λουχία γεωστρατηγικών ανατροπών (κατάρρευση ανατολικού μπλοκ κ.λπ .), αλλά και τεχνολογικών επαναστάσεων (πληροφορική, internet, τηλεπικοινωνίες κ.λπ .). Από την πλημμυρίδα αυτή των ανατροπών δεν μπορούσε να παραμείνει αλώβητος ο χώρος του δικαίου και πρώτα απ’ όλους τους κλάδους, λόγω της στενής σύνδε- σής του με την οικονομία και τις συναλλαγές, του εμπορικού δικαίου. Βασικοί νο- μικοί θεσμοί του χάνουν το σημείο αναφοράς τους. Έτσι π.χ.: - Η αγορά -το εκπληκτικό αυτό διαδραστικό μέσο αμφίδρομης επικοινωνίας των υποκειμένων της (επιχειρήσεων, καταναλωτών)- που συνιστά το θεμέλιο του κοινωνικοοικονομικού μας συστήματος, χάνει βαθμιαία την έννοια του κεντρικού τόπου , ως γεωγραφικής - χωροταξικής έννοιας, διενέργειας των συναλλαγών, και υποστασιοποιείται πλέον εικονικά (virtually) στον χώρο ενός ηλεκτρονικού δι- κτύου δεδομένων (E-business π.χ. Amazon). Μέσω αυτού, συντονίζεται η επικοι- 4. Για τη θεωρητική διαμάχη διεκδίκησης των πρωτείων της οικονομίας και του δικαίου, βλ. Böckler-Weiss , Marx oder Weber? Zur Aktualisierung einer Kontroverse, 1987, σελ. 60 επ.· Για την αντίθεση του Stammler στον προσδιορισμό από τον Marx του δικαίου ως «εποικο- δομήματος» (Überbau) βλ. Thornhill , German Political Philosophy, the metaphysics of Law, 2007, σελ. 245 επ. 11