ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5 - Ποιος θα ανέμενε τα virtual meetings, αντί των in corpore, κατά τόπο και χρό- νο συνεδριάσεων του ΔΣ και της ΓΣ; - Ποιος θα ανέμενε το μονομελές ΔΣ; - Ποιος θα ανέμενε τον «θάνατο της αξιογραφοποίησης» των μετοχών με την αποϋλοποίησή τους; - Ποιος θα ανέμενε τη λήψη απόφασης επί σύγκρουσης συμφερόντων από την majority της minority; - Ποιος θα ανέμενε τον προκαταβολικό αποκλεισμό του δικαιώματος προτίμη- σης, του θεμελιώδους αυτού δικαιώματος που θεμελιώνει μεταξύ άλλων τη δυνα- μική θέση του μετόχου στην εταιρία με καταστατικές προβλέψεις ή με απόφαση ΓΣ και χωρίς ad hoc αυστηρό έλεγχο της αρχής αναλογικότητας, του εταιρικού συμφέ- ροντος κ.λπ ; - Ποιος θα ανέμενε την κατάργηση του εποπτικού ελέγχου; - Ποιος θα ανέμενε την κοσμογονία των νέων χρηματοπιστωτικών μέσων και το σπάσιμο του numerus clausus; Β. Απελευθέρωση αγορών ή επαναρρύθμιση (Deregulation ή Reregulation); Η ανάγκη ανταπόκρισης με πιο άμεσο τρόπο στις προκλήσεις της οικονομίας, οδήγησε στο φαινόμενο της «αποκανονικοποίησης» ή «απονομικοποίησης», δηλα- δή στη φυγή από τον κανόνα δικαίου, υπό την επίκληση ενός αντι-φορμαλιστικού πνεύματος, πιο ευλύγιστου και ελαστικού, έτσι ώστε οι ρυθμίσεις να προσαρμόζο- νται ευχερέστερα και με μη γραφειοκρατικό τρόπο στα οικονομικά δεδομένα και να διέπονται περισσότερο από «νομικό ρεαλισμό». Πρότυπο για τη «μεταρρύθμι- ση» αυτή αποτέλεσε η αμερικανική νομοθεσία σε επιμέρους κλάδους (εταιρικό δί- καιο, λογιστικό, κεφαλαιαγορά), η επιρροή της μάλιστα στους αντίστοιχους τομείς του ενωσιακού δικαίου υπήρξε τόσο έντονη, ώστε να ομιλήσουν πολλοί για «αμε- ρικανοποίηση» του ευρωπαϊκού δικαίου 6 . Η «αποκανονικοποίηση», όμως, ως όρος πολύσημος έχει και άλλο περιεχόμε- νο, εκτός από την απλούστευση των κανόνων δικαίου. Σημαίνει και άνοιγμα στον ελεύθερο ανταγωνισμό τομέων που μονοπωλούνταν μέχρι πρότινος, θεωρούμενοι ως «φυσικά» μονοπώλια, από το κράτος. Είναι εμφανείς οι καταβολές της θεώρη- σης αυτής από τη νεοφιλελεύθερη θεωρία 7 . Δεν αποτελεί, επομένως, υπερβολή να λεχθεί ότι κατά τις τελευταίες δύο δεκα- ετίες ο πυρήνας κάθε μεταρρυθμιστικού δόγματος στο εμπορικό δίκαιο και την οι- κονομική επιστήμη, ήταν η αποδόμηση του κράτους και των θεσμών του, και η υποκατάσταση από τις δυνάμεις της αγοράς με κεντρικό φορέα κάθε αναφοράς «το άτομο», ως επιχειρηματία ή ως καταναλωτή. 6. Βλ. Ρόκα Ν. , Εμπορικό δίκαιο και οικονομία, ΔΕΕ 2006, 341 επ. 7. Βλ. Hayek , Die Verfassung der Freiheit, 1991, και τον ίδιο , Recht Gesetz und Freiheit, 2003. 13 14 15