ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 9 μέχρι το φορολογικό και βεβαίως το δίκαιο προστασίας του καταναλωτή 17 . Η τάση αυτή είναι εμφανής και στο γερμανικό δίκαιο, όπου γίνεται λόγος για το δίκαιο της επιχείρησης (Unternehmensrecht), μια και η επιχείρηση είναι το επίκεντρο κάθε οργανωμένης οικονομικής δραστηριότητας και επομένως αφετηρία κάθε έννοιας εμπορίου 18 . Ε. Η οικονομική και νομική έννοια του εμπορίου Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι το εμπόριο εμφανίζει δύο διαστάσεις. Μία οικονομική, ως σύνολο μορφών οικονομικής συμπεριφοράς, και μία νομι- κή, με την έννοια ότι μόνον ορισμένες μορφές συναλλακτικής δράσης ρυθμίζονται από το δίκαιο. Το εμπόριο, λοιπόν, υπό την οικονομική του έννοια, εμφανίζεται ως ο σύνδε- σμος μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης των οικονομικών αγαθών, καταλαμβά- νοντας εννοιολογικά αυτόν το χώρο. Στην οικονομική έννοια του εμπορίου περι- λαμβάνεται κάθε έκφανση και μορφή οικονομικής δραστηριότητας, κάθε πράξη και συναλλαγή, με την οποία πραγματοποιείται διαμεσολάβηση στην κυκλοφορία των οικονομικών αγαθών, προκειμένου αυτά να μπορέσουν να φτάσουν από την αφετηρία (παραγωγή) στον τελικό σταθμό (καταναλωτή). Η οικονομική έννοια του εμπορίου περιλαμβάνει, δηλαδή, κάθε στάδιο που παρεμβάλλεται και μεσολαβεί μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης των οικονομικών αγαθών. Η διαμεσολάβη- ση, όπως είδαμε, φαίνεται ότι εμφανίζει τάσεις υποχώρησης (disintermediation) 19 , στον βαθμό που θεωρήσουμε ότι περιορίζεται σε πρόσωπα. Αν, όμως, η έννοια δι- απλαστεί και προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της τεχνολογίας, συμπεριλαμβάνο- ντας στους διαμεσολαβούντες τους παρέχοντες πρόσβαση 20 στη χρήση των νέων μέσων (στο διαδίκτυο, των internet providers), τότε δεν παύει να αποτελεί τον πυ- ρήνα του εμπορικού δικαίου και τούτο γιατί, χωρίς αυτήν, δεν υφίσταται κυκλο- φορία οικονομικών αγαθών. Από την οικονομική έννοια του εμπορίου εξαιρείται τόσο το στάδιο της παραγωγής, όσο και εκείνο της κατανάλωσης. Ο λόγος είναι ότι κατά το στάδιο της παραγωγής τα οικονομικά αγαθά δεν έχουν εισαχθεί ακόμη σε κυκλοφορία, ενώ κατά το στάδιο της κατανάλωσης η κυκλοφορία τους έχει πλέον ολοκληρωθεί και, ως εκ τούτου, δεν υφίσταται διαμεσολάβηση. 17. Βλ. αντί πολλών Guyon , Droit des Affaires Tome 1 Droit commercial général et Sociétés Collection Droit des affaires et de l’entreprise, Série Enseignement, 12e Edition Econo- mica, Paris, 2003, σελ. 1 επ. 18. Βλ. Hopt, Der Kapitalanlegerschulz der Banken, 228 επ., που διακρίνει δύο περαιτέρω υπο- κλάδους του Unternehmensordnungsrecht (Δικαίου επιχειρηματικής τάξης): το Unternehm- ensorganisationsrecht (Δίκαιο οργάνωσης της επιχείρησης) και το Unternehmensschutzre- cht (Δίκαιο προστασίας της επιχείρησης). 19. Βλ. Περάκη , Γενικό μέρος, σελ. 9. 20. Βλ. Rifkin , Η νέα εποχή της πρόσβασης, 2001, για τη μελλοντική κοινωνία όπου η απόκτη- ση πρόσβασης σε κάθε είδους υπηρεσίες μέσω τεράστιων δικτύων, που θα λειτουργούν στον κυβερνοχώρο, γίνεται η βασική επιδίωξη και όχι η αγορά πραγμάτων και η κατοχή ιδιοκτησίας. 27 28