ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ 13 και των όρων της συναλλαγής διευκολύνει την εκτίμηση του κινδύνου, την πρό- βλεψη του αναμενόμενου κέρδους και εξυπηρετεί τη στάθμιση μεταξύ τους, ώστε να αποφασίσει κάποιος να διαμεσολαβήσει και να συμμετάσχει σε αυτή. Η εμπορική δημοσιότητα ανταποκρίνεται ακριβώς στην ανάγκη για γνώση των γενικότερων συνθηκών της εμπορικής συναλλαγής. Ενισχύει δε τη λειτουργία του εμπορίου, καθώς η έλλειψη γνώσης των συνθηκών της συναλλαγής και η επακό- λουθη αυτής αβεβαιότητα δεν οδηγεί παρά σε μείωση της διαπραγματευτικής ικα- νότητας των συμβαλλομένων 26 . Η δημοσιότητα διακρίνεται, με κριτήριο τη λειτουργία της, σε συστατική και δηλωτική. Ως συστατική δημοσιότητα ορίζεται η δημοσιότητα, η οποία λειτουργεί ως προϋπόθεση για την γένεση ή την κτήση δικαιωμάτων. Η συστατική δημοσιό- τητα αποτελεί στοιχείο της νομοτυπικής μορφής του νομικού γεγονότος και η τή- ρηση και ολοκλήρωση των προβλεπομένων διαδικασιών είναι απαραίτητη τόσο για την έναρξη, τη δημιουργία όσο και για το κύρος του γεγονότος αυτού. Ως δη- λωτική δημοσιότητα νοείται η δημοσιότητα εκείνη, η οποία παρέχει απλώς στους τρίτους στοιχεία για τον έμπορο ή την επιχειρηματική του οργάνωση και δραστη- ριότητα, χωρίς δηλαδή η τήρησή της να είναι αναγκαία προϋπόθεση για τη γένεση ενός δικαιώματος. Ενίοτε, η τήρηση δημοσιότητας έρχεται να επέμβει εκ των υστέ- ρων θεραπευτικά, αίροντας τα τυχόν ελαττώματα του δημοσιευόμενου περιστατι- κού. Σε μια τέτοια περίπτωση γίνεται λόγος για θεραπευτική δημοσιότητα 27 . Μια άλλη διάκριση της δημοσιότητας είναι εκείνη που γίνεται με κριτήριο τον συσχετισμό μεταξύ της τήρησης απλώς του τύπου της δημοσιότητας και του γεγο- νότος ότι τα υπό δημοσιότητα στοιχεία ανταποκρίνονται όντως στην αλήθεια, στην ουσία των πραγμάτων. Γίνεται λόγος τότε, για τυπική και ουσιαστική δημοσιότη- τα . Η τυπική δημοσιότητα έχει, λοιπόν, ως περιεχόμενο ότι οι συναλλασσόμενοι λαμβάνουν (ή είναι δυνατόν να λαμβάνουν) γνώση σημαντικών περιστατικών των συναλλαγών, από τη στιγμή που η προβλεπόμενη δημοσιότητα έχει τηρηθεί. Η ου- σιαστική, όμως, δημοσιότητα έχει ως περιεχόμενο την μη διάψευση της εμπιστο- σύνης των συναλλασσομένων σχετικά με τα καταχωρισθέντα σε μέσα δημοσιότη- τας γεγονότα και στοιχεία. Στην χώρα μας τυπική και ουσιαστική δημοσιότητα υφί- σταται μόνο στο ΓΕΜΗ 28 . Τη διάσταση που παρατηρείται μερικές φορές μεταξύ τυπικής και ουσιαστικής δημοσιότητας έρχεται να άρει η αρχή του φαινομένου δικαίου . Σύμφωνα μ’ αυ- τήν, το έννομο γεγονός για το οποίο έχει προβλεφθεί ο νόμιμος τύπος και είναι τυ- πικά ορθό, είναι για τον καλόπιστο τρίτο νόμιμο και στο περιεχόμενό του 29 . Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η προστασία των καλόπιστων τρίτων, οι οποίοι δικαιολο- 26. Βλ. Περάκη, Γενικό μέρος, σελ. 281 επ., Ρόκας Ν., Στοιχεία, σελ. 8. 27. Σελέκος , Το Εμπορικό μητρώο στο παράδειγμα του Μητρώου ΑΕ, 1995, σελ. 31 επ. 28. Ρόκας Ν., Στοιχεία εμπορικού δικαίου, σελ. 8, Τουντόπουλος , Το εμπορικό μητρώο στον κυ- βερνοχώρο - Το ελβετικό παράδειγμα και η ελληνική πραγματικότητα, ΔΕΕ 1998, 355 επ. 29. Μέσω της αρχής του φαινομένου δικαίου, θα μπορούσε χαρακτηριστικά να ειπωθεί ότι για τον καλόπιστο τρίτο το «φαίνεσθαι» αποβαίνει «είναι». 39 40 41 42