Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΙΝΗΣ

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ - Ο ΠΡΟΣ∆ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΙΝΗΣ ΣΤΟ ΣΤΑ∆ΙΟ ΤΗΣ ΕΚΤΙΣΗΣ 211 πρόληψης, στην αποφυγή της «εγκληματογόνου μόλυνσης», ιδίως ενός πρω- τόπειρου εγκληματία 823 , όπου ο συγχρωτισμός του για μικρής απαξίας εγκλή- ματα με δράστες μεγάλης βαρύτητας αξιοποίνων πράξεων μπορεί να οδηγή- σει σε αλλοτρίωση της προσωπικότητάς του, ενώ ταυτόχρονα δεν έχει προ- λάβει να επιδράσει σ’αυτόν ο σωφρονιστικός χαρακτήρας της ποινής 824 , υφι- στάμενος βέβαια στην περίπτωση της μετατροπής της ποινής, ένα κακό, ως εκ της φύσεως της ποινής, συνιστάμενο είτε στην οικονομική του επιβάρυν- ση 825 , είτε στην παροχή εργασίας, όπως θα δούμε παρακάτω. Βέβαια, η με- τατροπή της ποινής, δεν έχει πεδίο εφαρμογής αποκλειστικά σε πρωτόπει- ρους εγκληματίες και είναι δυνατή η ενεργοποίησή της ακόμη και για υπό- τροπους εγκληματίες (αρ. 82 παρ. 1 εδ. β’ σε συνδ. με αρ. 89 παρ. 3 ΠΚ). Πάντως, σταδιακά, λόγω της διαρκούς αύξησης του ύψους της ποινής 826 , το οποίο είναι δεκτικό μετατροπής, ο θεσμός αυτός εξελίχθηκε σε εργαλείο αποσυμφόρησης των φυλακών, αποσυνδεόμενος, έτσι από τους κανόνες της ειδικής πρόληψης. Πιο συγκεκριμένα, στον Ποινικό Κώδικα, η μετατροπή της περιοριστικής της ελευθερίας ποινής εμφανίζεται σε δύο μορφές, τη μετατροπή σε χρηματική και την περαιτέρω μετατροπή σε παροχή κοινωφελούς εργασίας. Προβλέπε- ται, επίσης, και η εκ των υστέρων μετατροπή τμήματος μιάς μερικά ήδη πραγ- ματικά εκτιθείσας ποινής φυλάκισης, που αρχικά δεν είχε μετατραπεί, για τη 186 επ., Τζαννετής , Η έννοια της «εμπορίας ναρκωτικών» στα άρθρα 82 ΠΚ παρ. 10 και 8 περ. Θ’ ΠΚ- Μια διαφοροποιούσα ερμηνεία, Ποιν∆ικ 2011, 1119 , Τζαννετάκη , Η εισαγωγή του θεσμού της παροχής κοινωφελούς εργασίας στην Ελλάδα. Μία θνησιγενής ποινή; ΝοΒ 1993, 434 επ., Τζαννετάκη , Η μετατροπή και οι μετα- τροπές της, σειρά «ΠΟΙΝΙΚΑ», τεύχ. 55, 1998, Τζαννετάκη , Παθολογία του ισχύο- ντος συστήματος ποινών του Ποινικού Κώδικα, ΠοινΧρ 2006, 590, Τζαννετάκη , Προτάσεις για ένα νέο σύστημα ποινών, ΠοινΧρ 2008, 683, Τσεβάς , Η μετατροπή της ποινής ως πρόβλημα δικαστικής πρακτικής, ΠοινΧρ 1986, 887 επ., Τσικρικάς , Η μετατροπή της ποινής μετά τον ΑΝ 230/1967, ΠοινΧρον 1967, 639 επ, Τούμπης , Περί μετατροπής ποινής άρθρου 82 Π.Κ., ΠοινΧρ 1955, 107 , Χάιδου , Ποινολογία – Σωφρονιστική, 2018, Χαραλαμπάκης , Σύνοψη Ποινικόυ ∆ικαίου, 2012, τ. ΙΙ, Χατζηκώστας , Επί του δυνητικού της μετατροπής της ποινής, ΠοινΧρον 1966, 320 επ., Χυτήρη ς, Μετατροπή ποινής, 1930. 823.  Καϊάφα - Γκμπάντι, ∆ίκαιο των ποινικών κυρώσεων, 2016, 501, Μαργαρίτης , Ποινολογία, 2016, 524, Μανωλεδάκης , Ποινικό ∆ίκαιο, Γενική Θεωρια, 2004, 447 επ. 824.  Μαργαρίτης , Ποινολογία, 2016, 603. 825.  Χαραλαμπάκη ς, Σύνοψη Ποινικού ∆ικαίου, 2012, τ. ΙΙ, 259. 826.  Το αρχικό όριο μετατρεψιμότητας ήταν οι έξι μήνες. Σταδιακά, όμως, μετά από συ- νεχείς νομοθετικές μεταβολές που υπέστη η διάταξη του αρ. 82 ΠΚ, με τελευταία εκείνη που επήλθε με το με άρ. 1 υποπαράγραφος ΙΓ.1. εδάφιο α΄ του Ν 4093/2012, το όριο της ποινής που είναι δεκτική μετατροπής ανέρχεται σήμερα στα πέντε έτη έτη. Για τις νομοθετικές τροποποιήσεις που έχει υποστεί η διάταξη του αρ. 82 ΠΚ βλέπε την αναλυτική παρουσίαση του Μαργαρίτη, σε Ποινολογία, 2016, 566 επ.