ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

12 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ σης της χώρας διεθνώς 4 και μετά την άρνηση των αγορών στις αρχές του 2010 να δανείσουν την ελληνική Κυβέρνηση με λογικά επιτόκια. Συνέπεια ήταν ο άμεσος κίνδυνος στάσης πληρωμών του Ελληνικού Δημοσίου, ο οποίος τελικά αναχαιτίστηκε λόγω της χρηματοδότησης από έναν 5 νεοπαγή διεθνή «Μηχανι- σμό Στήριξης», την ενεργοποίηση του οποίου ζήτησε η Ελλάδα στις 23.4.2010. Ο κίνδυνος αυτός, αν και αφορούσε κατ΄ αρχήν μόνο την Ελλάδα, ήταν κίνδυ- νος και για την ζώνη του ευρώ, ενδεχομένως μάλιστα για την αξιοπιστία του ίδιου του ευρώ. Το γεγονός αυτό δικαιολογεί άλλωστε την άμεση και αποφα- σιστική αντίδραση της Ευρώπης. Έτσι, στις 3.5.2010 υπεγράφη αφ’ ενός από τον τότε Υπουργό Οικονομικών και τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ως εκπροσώπους της Ελληνικής Δημοκρατίας, και αφ΄ετέρου από τον Επίτροπο Οικονομικών και Νομισματι- κών Υποθέσεων, ως εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενεργούσης για λογαριασμό των κρατών - μελών της Ευρωζώνης, κείμενο στην αγγλική γλώσ- σα με τον τίτλο «Memorandum of Understanding» («Μνημόνιο Συνεννόησης»). Στο κείμενο αυτό περιελήφθησαν τα μέτρα του πρώτου χρονικά τριετούς προ- γράμματος, που κατήρτισαν οι ελληνικές αρχές μετά από συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομι- σματικό Ταμείο. Αυτό το γεγονός αναμφισβήτητα πέρασε στην ιστορία -συμ- βολικά τουλάχιστον- ως σημείο τομής στην μεταπολιτευτική ιστορία της Ελλά- δας. Η χώρα αναγκάστηκε να αποκτήσει νέες οικονομικές, πολιτικές και κοι- νωνικές προτεραιότητες, οι οποίες δεν επηρέασαν απλώς συγκεκριμένους το- μείς δραστηριοτήτων των πολίτων, αλλά εντέλει κλόνισαν τους μέχρι τότε τρόπους λειτουργίας και των τριών συντεταγμένων εξουσιών. Έχει τεθεί πλέ- ον εν αμφιβόλω ποιο ακριβώς είναι το πολιτικό σχέδιο που οφείλουν να πραγ- ματώνουν οι φορείς της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή εάν αυτό έχει διαμορ- φωθεί και αποκρυσταλλωθεί από την εκλεγμένη κοινοβουλευτική πλειοψη- φία ή προεχόντως από εξωθεσμικούς παράγοντες· κατά πόσον οι βουλευτές εξακολουθούν να ασκούν ακώλυτα την πρωταρχική νομοθετική τους εξουσία 4. Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης Fitch, Standard’ s & Poor’ s και Moody’ s υποβάθμισαν δι- αδοχικά την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στις 8.12.2009 από Α- σε ΒΒΒ+, στις 16.12.2009 από Α- σε ΒΒΒ+ και στις 22.12.2009 από Α1 σε Α2, αντίστοιχα. Βλ. ό.π. Το χρο- νικό της μεγάλης κρίσης: η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013, σελ. 39-42 και 90. 5. Στο παρόν κείμενο επεκτείνεται η χρήση του κανόνα του τελικού -ν σε όλες τις περιπτώσεις ανεξαρτήτως του συμφώνου που ακολουθεί. Η επιλογή βασίστηκε κατ΄ αρχήν στην επισή- μανση του Αρ. Μάνεση που αφορούσε στην χρήση του τελικού -ν στην αιτιατική του αρσε- νικού γένους, προκειμένου να αποφευχθεί η μορφολογική «ουδετεροποίηση» των ουσια- στικών, αλλά και σε νεότερες μελέτες που προωθούν μια πιο διευρυμένη χρήση του τελι- κού -ν στο πλαίσιο της διακριτικής του λειτουργίας σε μορφολογικό και συντακτικό επίπε- δο. Βλ. ενδεικτικά Αρ. Μάνεση, Η νεοελληνική γλώσσα στη νομική επιστήμη, εκδ. Προσκή- νιο, Αθήνα, 1999, Αγ. Τσοπανάκη, Προβλήματα της δημοτικής: το τελικό -ν, εκδ. Κυριακί- δη, Θεσσαλονίκη, 2014 κ.α.